Het verband tussen wormen bij onze huisdieren en astma bij kinderen

Inleiding

Onze huisdieren zijn vaak besmet met wormen. De meest voorkomende wormen bij de hond en de kat in ons land zijn: de spoelworm (Toxocara Canis of cati) en de lintworm (Dipylidium caninum of cati). De hond of kat kan hier ziek van worden, maar ook wij kunnen helaas besmet worden met deze wormen.

Vooral voor kinderen kan een spoelworminfectie vervelende consequenties hebben. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat een spoelworminfectie bij kinderen òf allergische astma kan opwekken òf deze kan verergeren. Op dit moment lopen er ongeveer 3,6 miljoen katten en bijna 2 miljoen honden in Nederland rond. Omdat wij op intieme voet staan met onze huisdieren is het dan ook belangrijk dat we weten hoe we worminfecties kunnen bestrijden. Een studie heeft aangetoond dat maar liefst een kwart van de parken en meer dan de helft van de openbare zandbakken met spoelwormeieren besmet zijn.

Spoelwormen

Spoelwormen leven in de dunne darm van de hond en de kat. Ze zien er uit als "gekookte spaghetti" en kunnen tot wel 18 cm lang worden. De volwassen wormen zien we bijna nooit in de ontlasting en slechts heel af en toe in het braaksel, daarom denken de meeste eigenaren dat hun huisdier niet besmet is. Ook de spoelwormeitjes (maar liefst 200.000 eitjes per worm, per dag!) kunnen we niet met het blote oog zien. Deze eitjes kunnen uitstekend tegen temperatuursschommelingen en tegen schoonmaakmiddelen waardoor ze jarenlang besmettelijk blijven.

Uw huisdier besmet zich doordat hij deze eitjes binnenkrijgt vanuit de omgeving of door het opeten van een besmet "prooi"dier (bijv. regenwormen, kevers, muizen, kleine vogels etc.). Pups en kittens krijgen de spoelwormen rechtstreeks via de moeder. Ze worden al in de baarmoeder besmet en krijgen de besmetting ook mee via de moedermelk. Hierdoor zijn bijna alle jonge dieren min of meer met spoelwormen besmet.

Bij volwassen dieren zien we meestal niets van zo'n besmetting. Bij pups en kittens veroorzaken spoelwormen slechte groei en vermageren terwijl ze wel een dikke buik, het zgn. wormbuikje, hebben. Soms hebben ze last van diarree en gasvorming.

Maar ook de mens kan zich dus met deze eitjes besmetten. Bij mensen veroorzaakt deze wormeninfectie symptomen die op griepverschijnselen lijken. Na het binnenkrijgen van de eitjes komen er larfjes vrij, die maken een trektocht door het lichaam, en veroorzaken kleine ontstekingen overal waar ze in het lichaam vastgelopen zijn, zoals een longontsteking in de longen. Trekken er grote aantallen larven rond, dan kan het afweersysteem heel heftig reageren. Heel soms komen er larven in het oog terecht waardoor het gezichtsvermogen wordt aantasten of er zelfs blindheid kan ontstaan.

Gelukkig kunt u een spoelworminfectie vrij gemakkelijk bestrijden. Hieronder vindt u de door dierenartsen geadviseerde ontwormingsschema's:

  • Pup: beginnen met ontwormen op 2, 4 en 6 weken; daarna op 2, 4 en 6 maanden; hierna ieder half jaar.
  • Fokteven: vóór de loopsheid waarin ze wordt gedekt of tijdens de loopsheid als ze gedekt gaat worden.
  • Drachtige teef: 10 dagen voor de datum van bevallen; na de geboorte tegelijk met de pups ontwormen.
  • Kittens: beginnen met ontwormen op 4, 6, 8 en 10 weken; dan op 4 en 6 maanden; daarna ieder half jaar.
  • Poezen vóór de dracht en daarna gelijk met de kittens op 4 weken ontwormen
  • Volwassen honden en katten: geïsoleerde binnenshuis levende dieren minstens 2 maal per jaar; fokdieren en dieren die buiten komen minimaal 4x per jaar, dieren die regelmatig prooidieren vangen liever nog vaker.

Gebruik voor de halfjaarlijkse ontworming een middel geven dat werkzaam is tegen verschillende wormsoorten. Daarnaast is het nog steeds belangrijk uw huisdier en zijn/haar ontlasting te blijven controleren op de aanwezigheid van wormen en, indien nodig, een aparte kuur tegen lintwormen te geven.

Lintwormen

Lintwormen zijn, in tegenstelling tot spoelwormen, juist makkelijk te ontdekken. Ook lintwormen leven in de dunne darm en ze kunnen zelfs langer dan één meter worden. Een lintworm bestaat uit een kop, waaraan een groot aantal losse onderdelen (proglottiden) hangen, die gevuld zijn met eitjes. De achterste delen laten los als ze rijp zijn en kruipen zelf uit de anus, waardoor de lintworm zich "verraadt". De losgelaten delen zien we òf in de ontlasting òf in de haren rondom de anus. Opgedroogd zien ze er uit als rijstekorrels. Een besmetting met lintwormen kunt u als eigenaar dus wél zelf vaststellen.

De vrijgekomen lintwormeitjes worden opgegeten door vlooien, waardoor deze besmet raken. Uw huisdier kan bij het likken van de vacht (van zichzelf of een ander dier) een rijstekorrel of een besmette vlo opeten en zo besmet worden en blijven. Ook kinderen kunnen zich op dezelfde manier met een lintworm besmetten. Gelukkig is dit, in tegenstelling tot de spoelworm, niet echt gevaarlijk. De lintworm kan hooguit lichte buikklachten veroorzaken.

Bij het behandelen van lintwormen moet u dus tegelijkertijd de vlooien goed bestrijden zodat uw huisdier zich niet opnieuw kan her-besmetten. Heeft u lintwormen geconstateerd, dan moet u de ontwormingsbehandeling na 2 weken herhalen.

Adviezen ter voorkoming van spoelworminfecties bij de mens

  • Was de handen na het buiten spelen of in de tuin werken.
  • Dek de zandbak goed af wanneer er geen kinderen in spelen
  • Laat katten zoveel mogelijk in een kattenbak poepen
  • Laat honden niet poepen op plaatsen waar ook kinderen spelen
  • U kunt een zandbak laten stomen om de spoelwormeieren te doden. Normale schoonmaakmiddelen en desinfectantia doden de eitjes niet.
  • Ontworm uw honden en katten regelmatig, en dit geldt vooral jonge dieren.

Wormkuren zijn tegenwoordig verkrijgbaar in verschillende toedieningsvormen: tabletten, pasta's en druppels in de nek. Van de laatste, vooral gemakkelijk voor lastige katten, bestaat er nu ook een product dat tevens werkzaam is tegen vlooien en oormijt. Vraag bij uw dierenartsenpraktijk om een goed advies.

Regelmatig ontwormen van uw huisdieren is van groot belang voor de gezondheid van dier en mens.

Links