Wat kunnen we doen tegen overmatig transpireren

Inleiding

Transpireren is levensnoodzakelijk, dus iedereen van ons doet het. Maar wat als het transpiratievocht letterlijk én figuurlijk de spuigaten uitloopt? Wat kunnen we doen om de nadelige gevolgen van overvloedig zweten tot een strikt minimum te beperken? Waar ligt de oorzaak van overmatig transpireren en hoe kunnen we deze vervelende aandoening met sukses behandelen?

Transpireren is levensnoodzakelijk

Zweten doen we dus allemaal. Elke dag verlaat gemiddeld zo'n halve tot één liter zweet, via onze poriën, ons lichaam. De hoeveelheid zweet hangt af van persoon tot persoon. Bij sommigen van ons neemt dit transpireren echter ziekelijke vormen aan. Chronische zweetvoeten en/of handen of andere transpiratieproblemen, kunnen ons leven in een hel veranderen. Wat zijn nu de oorzaken van dit overvloedig transpireren en hoe kunnen we deze vervelende aandoening suksesvol behandelen?

Ingenieus koelingssysteem

Overmatig transpireren ziet er niet alleen onesthetisch uit. Zweet ruikt ook zeker niet prettig. Toch kan zweten soms écht deugd doen. Maar waarom zweten we dan en hoe doen we dat? Door het overtollige vocht langs onze poriën af te voeren, houden we ons lichaam op de gewenste temperatuur, nl.37 graden. Bij warm zomerweer, of na een zware fysieke inspanning, zweten we dus om ons lichaam te laten afkoelen. Zouden we niet over zo een ingenieus koelingssysteem beschikken, dan zou ons bloed uiteindelijk gaan koken. Daardoor zouden uiteindelijk onze hersenen wegsmelten. In normale omstandigheden zweten we dagelijks gemiddeld zo'n drie blikjes frisdrank. Maar wat als we maar blijven zweten en het transpireren eigenlijk nooit stopt?

Vijf miljoen zweetklieren

Dit levensnoodzakelijke zweten is enkel mogelijk dankzij de vijf miljoen zweetklieren waarover ons lichaam beschikt. Deze zweetklieren komen over onze gehele huid voor. Zij zijn het talijkst aanwezig op onze behaarde hoofdhuid en in ons gelaat. Zweet bestaat hoofdzakelijk uit water en zout. Het bevat echter ook orthocresol en paracresol, twee stoffen met een antiseptische werking.

Twee soorten klieren

Onze vijf miljoen zweetklieren behoren uiteindelijk tot twee categorieën. De exocriene klieren bevinden zich over gans ons lichaam. Ze spelen een belangrijke rol in de thermoregulatie van onze lichaamstemperatuur. Wanneer ons lichaam overhit dreigt te raken door bijvoorbeeld fysieke inspanningen of bij ziekte door koorts, kan door het produceren van zweet onze huid vochtig worden. Op die manier is ons lichaam beter in staat af te koelen.

Vervelende geurklieren

De apocriene zweetklieren geven niet alleen vocht maar ook geur af, waaronder feromonen. Deze klieren bevinden zich hoofdzakelijk op behaarde plaatsen van ons lichaam. Gecombineerd met de bacterieën die zich bijvoorbeeld onder onze oksels bevinden, zijn het dus deze apocriene klieren die verantwoordelijk zijn voor de vervelende zweetgeurtjes. Deze klieren worden pas actief bij onze pubertijd.

Emotioneel transpireren

Bij transpireren denken we in de allereerste plaats aan het leveren van zware fysieke inspanningen of aan zomerse temperaturen. Toch is de productie van zweet als gevolg van een emotionele gebeurtenis, maar liefst vijf keer groter dan bij fysische inspanningen. Emotioneel zweten overvalt ons plotseling, dit terwijl fysiek zweten geleidelijk gebeurt.

Okselzweten

Wie in enkele minuten tijd zo'n tien centiliter okselzweet produceert, lijdt aan hyperchidrose. Deze aandoening doet zich voor onder twee vormen. De primaire of gelocaliseerde hyperchidrose manifesteert zich op één welbepaalde plaats zoals handen, voeten en oksels. Secundaire of gegeneraliseerde hypochidrose kan alle zweetklieren van ons lichaam treffen. Lange tijd ging de wetenschap ervan uit dat hyperchidrose een psychische aandoening betrof. Die stelling is ondertussen achterhaald. Vandaag is men ervan overtuigd dat het wel degelijk om een lichamelijke kwaal gaat.

De oorzaken

De oorzaken van hypochidrose moeten volgens artsen gezocht worden bij overgewicht, diabetes, bij schildklierproblemen, bij allerlei chronische infecties of als nevenverschijnsel van de menopauze. Als we met hypochidrose te kampen hebben, dragen we bij voorkeur nooit sokken uit polyester of andere kunststoffen en ook geen schoenen die niet ventileren. Was je voeten regelmatig, maar doet dit zonder gebruik te maken van zeep. Zeep is immers bacterieëndodend, maar laat wél restjes achter die dan weer andere bacterieën aantrekken. Een snuifje boorzuurpoeder of een zweetwerende zalf of gel kunnen enig soelaas brengen. Deze behandelingen moeten echter regelmatig herhaald worden, daar al deze producten slechts een beperkte werking hebben.

Iontoforese

In sommige gevallen van hyperchidrose worden voeten en/of handen in een electrisch geladen bad gedompeld. Bij aanvang via deze methode zijn wekelijks drie behandelingen noodzakelijk. Na enige tijd volstaat één behandeling per week.

Botox: nieuw wondermiddel?

Wat gedaan wanneer tegen je hardnekkige zweetvoeten en/of handen géén zalfje of gel is opgewassen? Sinds kort kan botox uitkomst bieden. Het inspuiten van botox houdt de prikkeloverdracht van de zenuwen naar de zweetklieren tegen. Op die manier stoppen deze laatste hun werking. Spijtig genoeg heeft deze recent ontwikkelde behandelingsmethode eveneens slechts een tijdelijk karakter. Na enkele maanden groeien vanuit de geblokkeerde zenuwen nieuwe takjes naar de zweetklieren, die zo hun zweetproductie hervatten.

Operatief ingrijpen

Als geen enkele behandeling uitkomst biedt, is operatief ingrijpen de enige uitweg. Daarbij wordt de zenuwtoevoer naar de zweetklieren geblokkeerd, doorgesneden of zelfs verwijderd. De meerderheid van de patiënten die voor deze ingreep kozen, raakten definitief verlost van hun zweetprobleem. Sommigen van hen hebben achteraf echter wél te kampen met postoperatieve zenuwpijnen, of met een migratie van hyperchidrose van de voeten of de oksels, naar bijvoorbeeld hun buik.

Link

Hoe komt het dat sommigen opvallend veel zweten?