Hoe komt het dat sommigen opvallend veel zweten

Veel zweten

Ik heb twee collega's die bij de minste inspanning geweldig zweten. Zweetringen onder de armen, zweetdruppels op het voorhoofd, klamme handen en klagende mensen die ermee zitten. Ze zweten niet omdat ze zo hard aan het werk zijn. Integendeel, de ene collega is secretaresse, de andere is archiefmedewerker. Vanwaar die overdreven zweetreactie en is er iets aan te doen?

Zweten is vooral vervelend voor hen zelf

Beide collega's zijn niet blij met hun situatie. Ze hebben er al van alles aan proberen te doen. Buiten elke proportie zweten is immers niet fijn. En je maakt ook nog kans op een onaangename geur.
Met noemt dit verschijnsel 'hyperhydrosis'. Als je pech hebt, heb je er vanaf je geboorte last van! Het zweten treedt niet alleen op bij lichamelijke activiteiten maar kan ook optreden bij intense concentratie/nadenken, nervositeit of gewoon zonder enige aanleiding. Ook onder de voetzolen, kruis, rug en benen kunnen onder het zweet komen te zitten.

Waar komt die typische zweetgeur vandaan?

Sommige zweetklieren monden uit op een haarfollikel. De bekendste plek zijn de oksels. Als het zweet de okselklieren verlaat en aan de oppervlakte van de huid komt, heeft het geen geur. Maar onder invloed van de aanwezige bacteriën ontstaat de karakteristieke zweetgeur.

Welk is de oorzaak?

Helaas: de echte oorzaak is (nog steeds) niet bekend. Wel is de medische wereld ervan overtuigd dat de oorzaak fysisch is en niet psychisch.
Ook is men er inmiddels van overtuigd dat erfelijke aanleg een rol kan spelen. Uit onderzoek blijkt namelijk dat bij 30-50% van de patiënten geweldig zweten een familiekwaal is.
Verder heeft men vastgesteld dat er eigenlijk 2 soorten 'zweetziekten' zijn:

Of het zweten treedt op zonder lichamelijke oorzaak. Dit noemt men primaire of ideopathische hyperhidrosis. Kenmerkend hierbij is dat men zweet op plaatsen die op voorhand te voorspellen (en bekend zijn onder collega's, vrienden, familieleden enz...) zoals de oksels, handpalmen of voetzolen of een combinatie van handpalmen en voetzolen.
Wanneer de patiënt echter overal zweet, is dit meestal als gevolg van een onderliggend probleem: overgewicht, menopauze, een (chronische) infectie zoals bv. tuberculose, diabetes, overmatige werking van de schildklier, kanker, bepaalde geneesmiddelen, enz. Ook psychiatrische problemen zoals angststoornissen kunnen een oorzaak zijn.

Is er iets aan te doen?

1. Elektrotherapie

Dit is het elektrisch bewerken (iontophorese) van de huid met behulp van water en/of medicijnen. Gevolg is dan dat de zweetkanaaltjes tijdelijk afgesloten worden. Voor niet al te ernstige gevallen is dit soms een oplossing. Deze therapie moet dikwijls worden herhaald. Bij gebleken goed resultaat is onderhoudstherapie achteraf noodzakelijk (éénmaal/week). Gelukkig is er tegenwoordig 'thuisapparatuur' beschikbaar. Elke sessie duurt ongeveer 20 minuten.
Voor ernstige gevallen is deze therapie echter niet altijd toereikend.
Vooral geschikt voor handen en voeten.

2. Operatie Met een moeilijk woord: thoracale sympathectomie. Hierbij worden enkele zenuwknooppunten (ganglia) vernietigd. De resultaten zijn redelijk met een sterke afname van het zweten bij 60-80% van de patiënten. Er is nadien wel risico op post-operatieve zenuwpijn.

3. Een ander moeilijk woord: micro liposuctie.

Hierbij wordt de huidlaag met de zweetklieren weg gesneden. Deze operatie kan echter vervelende bijwerkingen hebben. Ook groeien er vaak opnieuw zweetklieren na de operatie zodat het effect matig is.

4. Injecties met botuline

Een vrij nieuwe behandelingsmethode die erin bestaat om de zweetsecretie te blokkeren. Botuline is een gif bestaande uit een eiwit dat blokkeert de prikkeloverdracht bij de overgang van zenuw naar spier of bij de overgang zenuw naar zweetklier. Er ontstaat dan een blokkade waardoor de zweetklier geen prikkels meer krijgt en ophoudt met werken.
Deze blokkade heeft slechts een tijdelijk effect omdat er zich vanuit de geblokkeerde zenuw nieuwe takjes naar de spier of klier gaan ontwikkelen en hierdoor onstaat nieuwe overdracht van prikkels. Dit gebeurt meestal enkele maanden na de toediening zodat de behandeling geregeld moet worden herhaald.
Voor zover bekend zijn er geen risico's of bijwerkingen van huidinjecties. Botuline wordt in de neurologie al 15 jaar gebruikt voor bewegingsstoornissen en spasticiteit.

5. Alternatieve geneeswijzen

Diverse producten zoals kamomille, St-Janskruid, salie, valeriaan en bepaalde Chinese kruiden. Maar bij gebrek aan betrouwbare studies is de werking van deze produkten niet bewezen.
Hetzelfde geldt voor acupunctuur, biofeedback en hypnose.

6. Botox tegen overdadig zweten Botox blokkeert tijdelijk de zweetklieren. De effecten van deze behandeling duren van 6 tot 12 maanden.

Shoppingtips

België