Hoe herkennen en behandelen we osteoporose

Inleiding

Hoe herkennen en behandelen we osteoporose? Is dit een ouderdomskwaal of kan deze ziekte op alle leeftijden toeslaan? Is osteoporose te genezen, of kunnen we alleen maar hopen deze ziekte min of meer onder controle te houden? Kunnen we zelf iets doen om deze ziekte te voorkomen?

Wat is osteoporose?

Osteporose is een ziekte die zowel de structuur als de dichtheid van ons beendergestel aantast. Het maakt botten fragieler, waardoor het risico op botbreuken opmerkelijk toeneemt. Het grootste probleem van deze aandoening is ongetwijfeld dat osteoporose, in zijn beginfase, niet gepaard gaat met welke symptomen dan ook. Het betreft hier is een sluimerende ziekte, die zowel de dichtheid als de structuur van onze beenderen aantast. Bij omend probleem is dat onze botstructuur niet meetbaar is, de botdichtheid is dat gelukkig wél. Om het risico van eventuele botbreuken tijdens de komende tien jaar in kaart te zetten en zo de behandelende arts in staat te stellen vlug én deskundig een afdoende diagnose te kunnen stellen, ontwikkelde de Wereldgezondheidsorganisatie recent een onderzoeksmethode. Met de Frax kan de wetenschapper het risico op botfracturen gedurende de komende tien jaar daadwerkelijk meten en in percentage uitdrukken.

Frax

Om dus het risico op botbreuken tijdens de eerstkomende tien jaar te kunnen evalueren, maakt de Frax gebruik van een aantal parameters zoals de BMD (botmineraaldensiteit) en in totaal elf klinische parameters zoals de leeftijd van de patiënt, het geslacht, het lichaamsgewicht, lde ichaamslengte, de voorgeschiedenis van eventuele fracturen, de voorgeschiedenis van heupfracturen bij ouders, het huidige rookgedrag, eerdere of huidige behandeling met glucocorticoïden, reumatische polyartritis, secundaire osteoporose en het drinken van minstens drie alcoholconsumpties per dag.

Ziekte van alle leeftijden

Eén ding is overduidelijk: osteoporose kan op alle leeftijden toeslaan en is dus zéker géén ouderdomskwaal zoals zo dikwijls en dus ten onrechte wordt beweerd. Inderdaad, niet alleen oudere mensen, maar ook jong volwssenen en zelfs kinderen worden vandaag met deze aandoening geconfronteerd. De leeftijd is inderdaad wél een bijkomende risicofactor, maar lang niet de enige. Zo is er een verhoogd risico op osteoporiose bij patiënten die vroeger geregeld met bijvoorbeeld  fracturen hadden af te rekenen. Dat wijst in ieder geval op een verhoogde fragiliteit en op eventueel calciumtekort. Zo is geweten dat ons lichaam dagelijks nood heeft aan minimum één gram calcium. Dat komt overeen met het drinken van minstens één liter melk. Andere belangrijke risicofactoren voor het ontstaan van osteoporose zijn roken, een behandeling op basis van cortisone, diabetes van het type één en reumatoïde polyartritis. Allen ziektes die uiteindelijk tot demineralisatie kunnen leiden.

Vrouwelijk tintje

Osteoporose heeft ook een vrouwelijk kantje. Er zijn inderdaad bijna vier keer meer vrouwen die aan deze veel voorkomende kwaal, lijden dan mannen. Dat heeft veel te maken met de opbouw van de botmassa bij vrouwen, bij wie deze opbouw opmerkelijk vroeger stopt dan bij mannen. Daarbij komt nog eens de menopauze, met een versneld botverlies als resultaat. Dit laatste is het gevolg van de dalende productie van het vrouwelijke hormoon oestrogeen, hoofdverantwoordelijke voor het productieproces van botweefsel bij vrouwen.

Preventie erg belangrijk

Vandaag kan osteoporose niet genezen, maar preventie is hier erg belangrijk. Met het in acht nemen van enkele gezonde leefgewoonten, kan osteoporose zelfs voorkomen worden. Wil men deze ziekte geen kans geven, dan moet een gebrek aan lichaamsbeweging, kost wat kost, vermeden worden. Dat kan door zo'n vier keer per week bewust te bewegen (wandelen, fietsen,- en zwemmen). Roken is ook hier te mijden, evenals het drinken van  alcohol. Drink inderdaad nooit meer dan drie eenheden alcohol per week. Zorg van jongsaf aan voor een voldoende aanvoer van calcium. Ons lichaam heeft dagelijks nood aan minstens één gram calcium en dat staat gelijk met het drinken van één liter melk per dag. Andere belangrijke leveranciers van calcium zijn alle zuivelproducten. Voor hen die melk en zuivelproducten niet verdragen zijn er zuivelproducten op basis van soja, verrijkt met calcium. Belangrijk hierbij is dat zowel magere melk als light versies van zuivelproducten zoveel calcium bevatten dan de "volle" versies. Vitamine D is hier ook van erg groot belang. Deze vitamine wordt door ons lichaam aangemaakt onder invloed van de zon, en heeft ons lichaam nodig om de calcium uit onze dagelijkse voeding te halen.

Conclusie

Ook hier is voorkomen beter dan genezen. Preventie staat hier dan ook centraal. Slaat osteoporose toch toe, dan is het belangrijk een snelle en sluitende diagnose te stellen. Op deze manier kan men dit beestje onder controle houden. Osteoporose genezen kan men vandaag spijtig genoeg nog niet, ook al doet de wetenschap daar de jongste jaren verwoede pogingen toe. De lang beloofde wonderpil die de ziekte moet genezen, is echter nog niet voor morgen...