Ook een schouderprobleem

Schouderproblemen

Pijnlijke schouder: het zal wel overgaan

Nou vergeet het: op spontane genezing hoef je niet te hopen. De betrokken zones (zie deel 1 van dit artikel: link onderaan) worden namelijk weinig doorbloed en genezen daardoor slecht tot niet. Als je hoopt dat het nog wel over zal gaan, loop je steeds langer rond met je (sport)blessure en zo ontstaan de verschillende gradaties:

1. Geklemde pees zonder scheur: pijnlijke schouderstreek, nog niet al te veel klachten in de bovenarm, inspuitingen die niet of nauwelijks hebben geholpen, al iets minder kracht in de arm. De pijn is nog te verdragen en de eerste slaapproblemen treden op.
2. Gedeeltelijk gescheurd: de schouderstreek doet pijn, de kracht is nog behoorlijk en de beweeglijkheid ook.
3. Volledig gescheurd: de arm is moeilijk te bewegen, zeker in sommige richtingen, nog meer pijn (ook in de bovenarm) die varieert van een ‘zeurende tandpijn’ tot korte, hevige pijnscheuten. Je hebt ook het gevoel dat er iets verspringt in het schoudergewricht.

Nog een alarmsignaal…

Slapen wordt stilaan moeilijker: je kunt niet meer liggen op de getroffen schouder. Het begint al bij het inslapen: veel gewoel en een paar keer per nacht wakker worden omdat je toch op die schouder bent gaan liggen.

Het verdict: een operatie

• Meestal verloopt de procedure als volgt: men probeert eerst met een arthroscopie (kijkoperatie) het letsel te verhelpen. Lukt dit niet dan volgt er, hetzij meteen, hetzij enkele dagen later, een ‘echte, open’ operatie. Wat het ook wordt: in beide gevallen wordt je volledig verdoofd. Meestal is dit een lichte narcose en wordt de arm lokaal verdoofd via een prik in de hals. Deze lokale verdoving zorgt ook voor pijnstilling na de operatie.

• Na het ontwaken en gedurende de eerste helft van de nacht voelt de arm als ‘verlamd en gevoelloos’ aan.

Wat is het verschil?

1. De schouderarthroscopie

♦ Het voordeel van dit soort hersteloperatie is dat de chirurg slechts een paar kleine wondjes hoeft te maken. Deze kleine wondjes worden achteraf dichtgeplakt met strips of enkele kleine hechtingen. Gevolg: snel genezen en kleine littekentjes.

♦ In het geval van een (nog) niet (af)gescheurde pees maar enkel een klem zittende pees wordt de ruimte tussen peesblad en dak groter gemaakt door de aanwezige kalkaangroei af te schrapen.

2. De schouderoperatie

► Is de pees geheel of gedeeltelijk afgescheurd dan is een operatie (rotatorcuff herstel) noodzakelijk. Bij dit soort ‘open operatie’ hou je een grote wond (ca. 5 cm) en litteken over. Bovendien wordt de algemene verdoving gecombineerd met plaatselijke verdoving (prik in de hals).

► Via een klein sneetje wordt met een camera de binnenzijde van het schoudergewricht bekeken. De chirurg neemt de schade op aan de spieren rondom het schoudergewricht en het gewrichtkapsel. Via een tweede sneetje worden de benodigde chirurgische instrumenten in het lichaam gebracht , zoals schaartjes en haakjes. Ook komt er via een infuus vloeistof in het gewricht waardoor de schouder uitzet en de chirurg een goed beeld krijgt van de plaatselijke toestand.

► Meestal is de slijmbeurs ook ontstoken en wordt die verwijderd. Losse flarden van de pees die niet mee kunnen worden hersteld, worden verwijderd.

► Vervolgens worden nu enkele ankers geplaatst waarop draden zijn bevestigd. De gescheurde pees wordt losgemaakt en terug op de juiste plaats getrokken. De draden van de ankers dienen om de scheur te hechten.

► Tenslotte wordt (preventief) een gedeelte van het schouderblad verwijderd om meer ruimte te creëren voor de spieren en de pezen. Dit om inknellen in de toekomst te voorkomen (herhaling van het letsel).

► De wondjes worden gehecht of geplakt (afhankelijk van de chirurg) en je wordt wakker met een schouderverband (mutella) of een speciaal kussen (ook wel abductiekussen genoemd, zie deel 1 van dit artikel, link onderaan). Misschien heb je ook nog wel een infuus met pijnstillers. In mijn geval had ik dat niet maar kreeg ik de volgende morgen een pijnstillende injectie (waar ik heel blij mee was en ik heb de volgende dag helemaal slapend doorgebracht: heerlijk!)

Complicaties?

Deze operaties houden dezelfde (zeldzame) risico’s in als alle andere operaties onder volledige verdoving. Er is een zeer klein gevaar op infectie en zenuwbeschadiging.

Tijdens het oefenen kunnen de gehechte pezen terug afscheuren: men hecht immers een pees die reeds tekens van slijtage vertoonde.

Tijdens de revalidatieperiode kan een tijdelijke verstoring van de bloedvoorziening van de arm en schouder optreden: pijn, zwelling, branderig warmtegevoel, klamheid en glanzen van de huid.

Verstijving (frozen shoulder): aangepaste oefeningen (je krijgt een oefenschema mee voor jezelf om thuis te oefenen en voor je behandelende fysiotherapeut).

Doorgaans zijn de complicaties eerder beperkt en betekenen ze vaak slechts een vertraging in de revalidatie.

Weer thuis

Na 1 of 2 nachten in het ziekenhuis mag je tegenwoordig weer naar huis. En dan… begint de ellende!

Probleem 1: slapen! Je kunt niet op je gehavende schouder liggen en als je al geen rugslaper bent, is half-zittend slapen de enige oplossing. Mijn persoonlijke ervaring is (na 3 operaties) dat je dit de eerste 5 tot 8 dagen best probeert… om toch enkele uren te kunnen slapen! Daarnaast heb je de eerste 5 dagen ook erg veel pijn. Afhankelijk van je persoonlijke pijngrens kan je naar mijn ervaring deze dagen niet doorkomen zonder pijnstillers (Paracetamol, Dafalgan Forte) en spierontspanners. De benodigde voorschriften hiervoor krijg je bij het verlaten van het ziekenhuis mee en dat is maar goed ook! Het voordeel hiervan (voor zover er ooit sprake kan zijn van voordelen van pillen innemen) dat je toch veel slaapt zodat de tijd onbewust voorbijgaat! 

Probleem 2: meteen de volgende dag krijg je de fysiotherapeut (cinésist) aan de deur. Dagelijkse oefeningen zijn namelijk noodzakelijk om de beweeglijkheid van de schouder intact te houden. Zelfs tijdens het ziekenhuisverblijf staat die ‘beul’ (zo noem ik hem stilaan) al naast je bed! Hij bedoelt het natuurlijk goed en de eerste oefeningen stellen helemaal niets voor. Je hebt eigenlijk ook geen pijn en als je die wèl hebt is dat je eigen schuld. De kunst is namelijk om zelf NIET mee te werken: je mag de spieren van je slechte arm namelijk absoluut NIET gebruiken! Je moet helemaal passief de oefensessies ondergaan en dan doet het geen pijn. Dat vraagt concentratie de eerste paar dagen en luisteren naar je arm: werk je onbewust toch zelf mee dan krijg je meteen pijnsignalen! Deze therapie noemt niet zo maar ‘passieve mobilisatie’. Trouwens: bij het verlaten van het ziekenhuis krijg je duidelijke instructies en waarschuwingen wat je wel en zeker niet mag doen en het revalidatieschema voor de fysio. Actief zelf meewerken tijdens de oefeningen is pas toegestaan na 6 weken. Dan mag de mutella af en in het geval van een kussen: dat mag overdag af maar ’s nachts nog steeds niet (in mijn geval: nog 6 weken).

Tip 1: bij elk optreden van pijn: ijs leggen, en in elk geval na de oefensessie!

Tip 2: doe je zogeheten ‘pendeloefeningen’ regelmatig op een dag: minstens 3 keer/dag gedurende 10 minuten. Dat is een aangename verlichting van de pijn en de spanning in de schouderkop! Warm aanbevolen!

Wat je nog moet weten

• De hechting mag na 2 weken door de huisarts verwijderd worden. De eerste controleraadpleging is meestal voorzien na 2 tot 4 weken, afhankelijk van de behandelende arts. De tweede controle is na 3 maanden.
• Een vage pijn kan soms nog 3-4 maanden na de operatie aanwezig zijn. De gemiddelde revalidatieduur bedraagt gemiddeld toch 3 à 4 maanden. De duur van eventuele arbeidsongeschiktheid is afhankelijk van het type werk dat je doet. Reken toch minimaal op 8 weken!
• Kleine huishoudelijke handelingen kunnen al vanaf 4-6 weken zonder belasting en stilaan mogen voorzichtig alle dagelijkse activiteiten worden hervat. Gewichten heffen (bijvoorbeeld een volle bak bier) ten vroegste vanaf 3-4 maanden.
• Autorijden kan gewoonlijk na 10-12 weken: per persoon verschillend.

Geduld!

De schouder is een gevoelig gewricht: de eerste weken na de operatie zijn dan ook (voor sommige mensen) zeer pijnlijk. Het duurt meestal ook 2 tot 3 maanden vooraleer de schouderfunctie (beweeglijkheid, kracht) terug op niveau is. De revalidatie is lang. 30-60 sessies bij de fysio/kinesist zijn vaak nodig om de functie van de schouder te herstellen.

Tot 6 maanden na de schouderoperatie is er nog vooruitgang in kracht en beweeglijkheid.

Pijn: na de revalidatieperiode van 3 maanden is de pijn zo goed als opgelost. Bij sommigen duurt het langer voor de schouder echt pijnvrij is.

Bij zeer grote scheuren waarbij de pees en de spieren sterk zijn verschrompeld kan de volledige kracht vaak niet teruggewonnen worden. Voor deze mensen blijft het soms moeilijk de arm volledig boven het hoofd of achter de rug te brengen.

Tip! Operaties zoals ze echt worden uitgevoerd! (Tip: rechtsboven Nederlands als taal kiezen!)

Hierbij horend artikel: Wat wil je weten over ellende met schouders?