Hielspoor
Wat is hielspoor
Hielspoor is een verkalking onder de hiel, bij de aanhechting van de peesplaat die naar de voorvoet loopt. Deze verkalking is waarneembaar op röntgen foto's. Doordat röntgenfoto vanaf de zijkant genomen worden lijkt het een scherpe punt, maar in werkelijkheid is deze platter, aangezien de peesplaat over een wat breder oppervlak aan de hiel hecht. Deze hielspoor verkalking hoeft lang niet altijd klachten te veroorzaken. Ongeveer 30% van de bevolking heeft een dergelijke verkalking, maar lang niet iedereen heeft hier last van. Ook is het mogelijk dat mensen wel klachten ondervinden, maar helemaal geen verkalking hebben. Dan is er sprake van peesplaatontsteking, of fasciitis plantaris. Dit is puur een ontsteking, op dezelfde plek waar ook het hielspoor meestal ontstaat. Eigenlijk is het meestal de peesplaatontsteking die de pijn klachten veroorzaakt, al dan niet met een waarneembaar hielspoor.
Kortom: de meeste patiënten van hielpijn hebben dus last van peesplaatontsteking, waarbij ze dan vaak, maar niet noodzakelijkerwijs, ook hielspoor vorming hebben. Aangezien hielspoor en peesplaatontsteking dezelfde klachten veroorzaken, op dezelfde plaats, zal verder op de site over hielspoor gesproken worden, dat is ook meestal de meest gangbare term, al is peesplaatontsteking of fasciitis plantaris technisch gesproken meer correct.
Hielspoor oorzaak
In principe is hielspoor een overbelastings- of stress blessure, net zoals bv een tennis elleboog. De overbelasting vindt plaats door teveel spanning of druk op de peesplaat, waardoor er op de peesplaat aanhechting aan de hiel te hard wordt getrokken of gedrukt. Dit kan door daadwerkelijke overbelasting, zoals hardlopen of springen, maar ook door onevenwichtige belasting door bv verkeerde schoenen. De aanhechting aan de peesplaat aan de hiel is niet een punt, maar meer een brede plaat. Als de peesplaat een beetje verbogen wordt, wordt bv de ene kant van de pees veel harder belast dan de andere, waardoor plaatselijk enorme overbelasting ontstaat (vergelijk het maar met een hangbrug die aan de ene kant links en de andere kant rechts overhelt). Zaken die verder kunnen meespelen bij het ontstaan van hielspoor:
- Overbelasting door sporten
- Bergwandelen (bergop wandelen rekt de peesplaat sterk op)Slechte schoenen
- Geen demping in de schoenen
- Overgewicht
- Korte kuitspier
- Veel staan
- Platvoeten/holle voeten
- Hiel kussen atrofie (weinig dempend vetweefsel onder de hiel, vooral bij ouderen)
- Stijve voetzool (de schoen moet goed kunnen afwikkelen)C
Hielspoor symptomen
Patiënten met hielspoor/peesplaatontsteking/fasciitis plantaris zullen vaak pijn onder de voet voelen, vooral aan de voorkant van de hiel. Ze ondervinden vaak de volgende symptomen:
- Irritatie onder de hiel, vooral 's ochtends of na langere tijd stil zitten. Dit kan vaak beter worden door wat te gaan lopen en op te warmen. De zenuwen en bloedvaten raken ook meer in een rust toestand bij stilstand, en raken dan direct gestressed als er weer op gestaan wordt. Na een stukje lopen adapteren de zenuwen weer en wordt de hielpijn weer wat minder. Bij zware vormen kan hielspoor kan echter ook dit niet te lang worden volgehouden.
- Problemen om lang stil te staan. Vooral bij mensen die een staand beroep uitoefenen is dit lastig te vermijden, en kan dit zeer pijnlijke voeten veroorzaken. Niet voor niets is een van de engelstalige vertalingen van hielspoor "Policeman's heel"...
- Stijf of gespannen aanvoelen van de peesplaat onder de voet. De peesplaat voelt soms duidelijk strak en gespannen aan, ook weer een stress reactie.
- Pijn bij autorijden, door de onnatuurlijke houding van de voet (cruise control helpt!).
- Vaak is de hielpijn niet heel strak te lokaliseren, de hele onderkant van de hiel voelt dan wat beurs. Ook kan de pijn de ene dag minder of meer zijn dan de andere. De pijn straalt uit over de hele hiel.
Probeer zo vroeg mogelijk op deze symptomen te letten en er naar te handelen. Hoe langer je met hielspoor blijft rondlopen hoe moeilijker het zal worden om er weer vanaf te komen!
Hielspoor behandelingen overzicht
Het aantal mogelijke behandel methodes van hielspoor/peesplaatontsteking is legio, het is dan ook moeilijk hierin wegwijs te worden. Deze hele site is in principe aan de verschillende hielspoor behandelingen gewijd, maar dit hoofdstuk biedt een globaal overzicht om eventuele samenhang en logica in de hielspoor behandeling aan te brengen.
Gelukkig kan er, zeker in het beginstadium van hielspoor vrij makkelijk zelf een en ander gedaan worden. Ga hoe dan ook naar een arts bij vermoeden van hielspoor, maar daarnaast kunnen de volgende zaken vrij makkelijk zelf gedaan worden:
Kijk om te beginnen kritisch naar je schoenen, en vervang ze desnoods door goede schoenen, en gebruik eventueel goede inlegzolen/steunzolen of inleg hakjes. Let daarnaast op je houding, en indien je vermoed dat je overgewicht hebt, probeer te lijnen. Voor de bestrijding van de hielpijn zelf kun je pijnstillers slikken, al lost dat uiteindelijk natuurlijk niets op.
Blijf je toch last van hielspoor houden, voer dan een paar keer per dag rekoefeningen uit, en doe wat aan kracht training. Eventueel slaap je met een Strassburg sok of nachtspalk en koel je de pijnlijke hiel met ijs.
Als je nu na een tijdje nog steeds niet van je hielspoor klachten af bent moet je echt naar een goede huisarts, fysiotherapeut of podotherapeut.
Bij de podotherapeut zal begonnen worden met op maat steunzolen te maken, afhankelijk van hoe de houding van je voeten is. Bij de fysiotherapeut begint shockwave steeds meer de standaard behandeling van hielspoor te te worden, hier worden vaak vrij snel goede resultaten mee geboekt. Daarnaast zal deze vaak krachttraningen adviseren, en soms frictioneren.
Nog steeds geen resultaat met je hielspoor? Dan zijn er nog een paar alternatieve hielspoor behandelingen die soms aangeraden worden: injecties met corticosteroïden worden nog vaak toegepast, zij het met wisselende resultaten, ook intapen is mogelijk. Soms wordt zelfs geopereerd, maar dit wordt door mogelijke complicaties steeds minder gedaan.
Dan zijn er nog steeds een aantal mogelijke hielspoor behandel methodes, die al dan niet in het alternatieve circuit liggen. We kunnen daarbij denken aan:
- massage
- triggerpoint massage
- dry-needling
- acupunctuur
En dan zijn er nog steeds alternatieven te bedenken, denk bv aan osteopathie, homeopathie, abc therapie en nog legio andere, al dan niet alternatieve behandelingen (deze zijn niet verder behandeld binnen deze site)