Aldosteron als indicator voor (bij-)nierproblemen

De nieren en de bijnieren

De nieren zijn hoofdzakelijk verantwoordelijk voor een goede samenstelling van het bloed. Afvalstoffen en overbodige stoffen worden door de nieren effectief uit het bloed verwijderd en in de urine afgevoerd. De bijnieren zijn kleine organen die zich vlak boven de nieren bevinden. De bijnieren produceren onder andere het hormoon adrenaline. Slecht functionerende nieren of bijnieren kunnen tot verschillende lichamelijke klachten en aandoeningen leiden. Het is dan ook belangrijk dat deze problemen zo snel mogelijk gesignaleerd worden. Aldosteron kan een belangrijke rol spelen bij het vaststellen van (bij-)nierproblemen. Maar wat is aldosteron precies en hoe kan deze stof (bij-)nierproblemen aantonen?

Wat is aldosteron?

Aldosteron is een hormoon dat door de bijnier wordt geproduceerd. Aldosteron speelt een belangrijke rol bij het reguleren van het zoutgehalte in het lichaam. Aldosteron reguleert namelijk de concentratie natrium en kalium in het bloed. Door deze functie speelt aldosteron ook een belangrijke rol in de regulatie van de bloeddruk en het bloedvolume. Om de zoutgehalte in het bloed te reguleren, zorgt aldosteron namelijk dat de juiste hoeveelheden natrium en water weer in het bloed worden genomen. De hoeveelheid water en natrium dat in het bloed wordt geresorbeerd, hangt nauw samen met de bloeddruk en het bloedvolume. Aldosteron heeft dus meerdere belangrijke functies in het lichaam.

Hoe kan aldosteron (bij-)nierproblemen aantonen?

De hoeveelheid aldosteron in het bloed hangt nauw samen met de functie van de bijnieren. De bijnieren horen voldoende aldosteron te produceren om de zout- en vochtbalans in het lichaam optimaal te houden. Als er een probleem is met de bijnieren kan de aanmaak van aldosteron al snel verstoord raken. Ook een probleem met de nieren kan een afwijkende hoeveelheid aldosteron in het bloed veroorzaken. De hoeveelheid aldosteron in het bloed kan dus een goede referentie zijn voor het functioneren van de bijnieren of de nieren.

Wat houdt een afwijkende aldosteron waarde precies in?

Een verhoogde aldosteron waarde wordt vaak veroorzaakt door een (goedaardige) tumor in de bijnieren. Doordat de hoeveelheid aldosteron producerende cellen toeneemt, neemt ook de hoeveelheid aldosteron in het bloed toe. Een verhoogde aldosteron waarde kan ook wijzen op een slechte doorbloeding van de nieren. Doordat een kleinere hoeveelheid bloed de nieren bereikt, moet de hoeveelheid aldosteron in het bloed hoger zijn om hetzelfde effect te bereiken.

Een verlaagde aldosteron waarde kan wijzen op een verminderde werking van de bijnieren. Door een verminderde functie van de bijnieren is ook de productie van aldosteron verlaagd. Overigens kan een afwijkende aldosteron waarde soms ook een andere oorzaak hebben. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van levercirrose, een verhoogde bloeddruk of een zwangerschapsvergiftiging.

Tot slot

Aldosteron kan een goede indicator zijn van problemen met de nieren of met de bijnieren. Een afwijkende aldosteron waarde kan meerdere oorzaken hebben. Hierdoor is er vrijwel altijd verder onderzoek nodig. Een aldosteron bepaling geeft alleen een indicatie van de mogelijke locaties van de problemen. Verder onderzoek is nodig om de precieze locatie en de aard van de problemen vast te stellen. Op deze manier wordt er voldoende informatie verzameld om een effectieve behandeling te kunnen starten.