Blaasontsteking: wat en hoe kom je er vanaf

Blaasontsteking

Met een moeilijk woord wordt een blaasontsteking ook cystitis genoemd. Alhoewel mannen ook slachtoffer kunnen worden, is een blaasinfectie voornamelijk een vrouwenkwaal. Ook kinderen kunnen een blaasinfectie krijgen. Hoe kom je aan een blaasontsteking, is het te voorkomen en hoe geraak je er weer van verlost?

Blaasontsteking en naar het toilet

Urine is het gevolg van de werking van de nieren: zij halen het (vloeibare) afval uit het bloed en zo ontstaat urine. Deze urine loopt via de urineleiders (ureters) naar de urineblaas voor tijdelijke opslag. De laatste stap is dan dat we onze blaas zo af en toe eens ledigen als we voelen dat de nood te hoog wordt en gaan plassen dus. Dan vloeit de urine door de urinebuis (urethra) naar buiten. Het gevaar op blaasontsteking ontstaat in de 'opslagperiode' van de urine in de urineblaas: wanneer het slijmvlies van de urineblaas namelijk besmet raakt met bacteriën die in de urine verblijven, kun je een blaasontsteking oplopen.

Waarom een typische vrouwenkwaal?

Dit heeft alles te maken met de menselijke anatomie.

1. Bij vrouwen liggen vagina en aars erg dicht bij elkaar waardoor bacteriën uit de darm makkelijker het vaginale slijmvlies kunnen bereiken en besmetten.
2. Bovendien is het urinekanaal bij de vrouw maar enkele centimeters lang zodat microben de blaas snel kunnen bereiken.

Wie kan het krijgen?

1. Zodra je seksueel aktief wordt, stijgt het risico op blaasontsteking sowieso. Hoe dat precies komt, weet men nog niet helemaal zeker maar vermoed wordt dat bacteriën tijdens de geslachtsgemeenschap mogelijk vanuit de vagina in het urinekanaal terechtkomen en zo verder naar de blaas reizen.
2. Zwangere vrouwen hebben ook vaker last van blaasinfecties. Daarom wordt hun urine tijdens de zwangerschap regelmatig gecontroleerd.
3. Vrouwen in de menopauze produceren nog heel weinig vrouwelijk hormoon (oestrogeen) en dit geeft ook meer aanleiding tot vaginale slijmvliesinfectie. Ook wordt he slijmvlies van de urinebuis in deze periode dunner.

Blijft de man ervan gespaard?

1. Mannen hebben inderdaad anatomisch meer geluk: de afstand tussen aars en penis is immers vrij groot, de opening in de penis is erg klein en de droge huid er rond is voor bacteriën geen geschikte broeihaard.
2. Bovendien is het mannelijke urinekanaal ook zo’n 5 keer langer dan bij de vrouw waardoor de microben de blaas moeilijk bereiken.
3. Wanneer een volwassen man toch een blaasinfectie oploopt, wordt steeds onderzocht of er geen onderliggende oorzaak is. Dat kan een prostaatvergroting zijn waardoor hij bij het urineren de blaas niet helemaal leeg laat lopen en dus de kans op infecties toeneemt omdat de bacteriën te lang in de blaas blijven zitten.

Symptomen van een blaasontsteking

De meest gehoorde klachten zijn:

1. voortdurend kleine hoeveelheden moeten plassen,
2. ‘s nachts uit bed moeten om te plassen,
3. een brandend of pijnlijk gevoel bij het plassen,
4. troebele urine, soms met bloed.

Moet je ermee naar de huisarts?

• Ja! Omdat de infectie kan stijgen naar de nieren en daar het nierweefsel kan aantasten, is een bezoek aan de huisarts wenselijk, vooral ook omdat een blaasinfectie ook nog eens kan zorgen voor koorts, rillerigheid en/of zweten, misselijkheid, pijn in de lenden en de rug en bloed in de urine.
• De arts zal een urinestaal nemen en de urine onderzoeken op de aanwezigheid van witte bloedlichaampjes, de aanwijzing voor een ontstekingsreactie.
• Behandeling: meestal volstaat een korte antibioticakuur.

In het slechtste en meest ernstige geval (infectie met ernstige klachten en koorts) kan een ziekenhuisopname en een langdurige antibioticatherapie nodig zijn.

Ik krijg het regelmatig!

1. Bij jonge kinderen: er kan sprake zijn van een aangeboren afwijking zoals een urinaire reflux. Normaal gezien zijn de urinewegen zo gevormd dat het terugvloeien van urine uit de blaas naar de nieren is uitgesloten en de hogere urinewegen (urineleiders en nieren) dus van infecties gespaard blijven. Bij sommige kinderen is deze terugvloei echter wel mogelijk. Een operatieve ingreep is in dat geval noodzakelijk.
2. Bij jongens kan er sprake zijn van een aangeboren vernauwing in het urinekanaal waardoor nooit alle urine wordt uitgeplast. De achtergebleven urine vormt dan een goede voedingsbodem voor microben.
3. Bij jonge volwassenen kunnen herhaalde blaasinfecties vele oorzaken hebben. Zo is het mogelijk dat bij een vroegere infectie de bacteriën niet helemaal werden uitgeroeid omdat de antibioticakuur te vroeg werd stopgezet of omdat niet het meest geschikte antibioticum werd gekozen.
4. Bij vrouwen die seksueel actief zijn kan het vaginale slijmvlies door bacteriën overwoekerd zijn, waardoor er als het ware een voortdurende besmetting is. Een blaasverzakking kan de reden zijn dat er voortdurend een beetje urine in de blaas achterblijft waardoor bacteriegroei mogelijk wordt. Verder kunnen ook nierstenen en problemen in de hogere urinewegen voor herhaalde blaasinfecties zorgen.

Het lijkt op een blaasontsteking maar is niet hetzelfde!

Er bestaat ook een andere vorm van blaasontsteking (ook interstitiële cystitis of IC genoemd). De verwarring met een blaasontsteking ligt, zeker als de klachten nog maar recent zijn, voor de hand. Maar toch is er verschil. Een blaasontsteking is een ontsteking aan het blaasslijmvlies die wordt veroorzaakt door bacteriën. Interstitiële cystitis begint hetzelfde maar wordt niet veroorzaakt door een bacterie. Antibiotica helpen dus niet of nauwelijks en de pijn wordt langzaam erger. De urineblaas is veel heftiger ontstoken hetgeen pijn onder in de buik of aan de uitmonding van de urinebuis geeft. Hoe die ontsteking ontstaat, is nog niet bekend. Duidelijk is wel dat de pijn tijdelijk verdwijnt na het plassen. Maar als er weer een beetje urine in de blaas zit, komt de pijn en de aandrang om te plassen terug. Het is een vicieuze cirkel die dag en nacht doorgaat. Cystitis Interstitialis kan langzaam verergeren maar vaak ook verbeteren na drie tot tien jaar. Over de oorzaak van het blaaspijnsyndroom is nog niet veel bekend, al zijn er steeds sterkere aanwijzingen dat het eigen afweersysteem er iets mee te maken kan hebben.

Kunnen blaasinfecties voorkomen worden?

1. Ja! De gouden regel is: méér drinken! 2 liter per dag is een minimum. In een blaas die geregeld gevuld en geledigd wordt, hebben bacteriën immers veel minder kans om schade aan te richten.
2. Nog een eenvoudige maar doeltreffende maatregel: ga altijd plassen voor het slapengaan en na seksueel contact.
3. Alle reclame ten spijt zijn vaginale sprays, douches en zelfs gewone zeep niet geschikt voor de intieme hygiëne: ze ontregelen de natuurlijke zuurtegraad van de vagina, waardoor bacteriën makkelijker kunnen toeslaan.
4. Kruidenthee? Er bestaan nogal wat kruidenthees die een desinfecterende werking en een verhoogde urineproductie claimen en daarom aangeraden worden ter preventie van blaasinfecties: bosbessenthee, witte dovenetelthee en berkenthee zijn wellicht de bekendste. De doeltreffendheid van deze "grootmoeders-middeltjes" is niet wetenschappelijk aangetoond maar 1 of 2 kopjes van deze aftreksels per dag schaadt niet en kan alvast helpen om aan de beoogde vochtopname van 2 liter te komen.
5. Veenbessensap? De preventieve werking hiervan is wél bewezen doch er is geen wetenschappelijke verklaring.

Shopping

,