Prostaatklachten wat scheelt er toch

Prostaatklachten

De prostaat gaat bij de man geen leven lang mee! Elke man krijgt vroeg of laat prostaatklachten. Mankementen aan dit lichaamsonderdeel hoeven niet direct dramatisch te zijn. Kanker is gelukkig niet altijd in beeld! Slijtage kan ook een rol spelen bij dit soort klachten. Met dit artikel  wordt de problematiek van prostaatklachten zo eenvoudig mogelijk uitgelegd.

Prostaatklachten en Oudemannenkwaal

Wordt ook wel kortweg BPH genoemd en omvat het groter worden van de prostaatklier.

• Symptomen

Dit euvel treedt meestal op vanaf 50+ jaar. Als gevolg van deze vergroting kan de man moeilijker plassen en de straal wordt minder krachtig. Ook duurt het langer voor het plassen op gang wil komen terwijl men toch aandrang heeft. Na het plassen kan er nog wat urine nadruppelen.

Een ander signaal is dat de man 's nachts vaker naar het toilet moet. Deze klachten ontstaan doordat de urinebuis een beetje wordt dichtgedrukt door het groter worden van de prostaat. Als de prostaat nog groter wordt, kan er steeds meer urine in de blaas achterblijven en ontstaat er soms een blaasontsteking.

• Behandeling

Zolang er weinig klachten zijn, is behandeling niet nodig. Wordt het te erg dan is een operatie noodzakelijk. Veel mannen zijn ten onrechte bang om impotent te worden na een prostaatoperatie. Verreweg de meeste mannen behouden na deze operatie hun potentie!

Prostatitis

Dit is een ontsteking van de prostaat meestal ten gevolge van een bacteriële infectie. Deze aandoening komt meestal voor bij jongere mannen. Dit leidt niet tot prostaatkanker of tot een goedaardige prostaatvergroting.

Prostaatkanker

Prostaatkanker is uiteraard wat anders! Helaas: elke man die oud genoeg wordt, is drager van kankercellen in de prostaat. In een beperkt aantal gevallen groeit deze kanker zeer snel en wordt hij snel fataal. Gelukkig evolueert hij in de meeste gevallen zo traag dat deze mannen aan een andere aandoening overlijden nog voor de prostaatkanker bedreigend wordt. Prostaatkanker situeert zich meestal in de buitenste 'schil' terwijl prostaatvergroting optreedt in de binnenste kern.

Is preventief onderzoek van de prostaat noodzakelijk?

• Wat en hoe?

Er bestaan enkele onderzoeken om in een vroeg stadium prostaatvergroting en -kanker op te sporen. De preventieve onderzoeken veroorzaken slechts weinig last: ze bestaan uit een bloedonderzoek (PSA) en een rectaal onderzoek met de vinger (PPA).

Als één van beide onderzoeken abnormale resultaten vertoont dan moet men verdere tests ondergaan. Er zal een biopsie worden uitgevoerd om meer zekerheid te krijgen.

• Heeft het zin?

Dergelijke onderzoeken hebben zowel voor- als nadelen.

Voordelen van een PSA onderzoek:

• een gevorderde vorm van prostaatkanker is niet meer te genezen;
• zonder preventief onderzoek zijn er slechts weinig mannen bij wie de ziekte tijdig ontdekt wordt, d.w.z.in een stadium waarin nog genezing mogelijk is. Het aantal prostaatkankers dat gevonden wordt in een stadium dat volledige genezing nog mogelijk is, bedraagt ongeveer 30% van het totaal;
• verbetert de mogelijkheden van vroegtijdige ontdekking;
• een éénmalige bepaling van PSA is al een vooruitgang maar opeenvolgende bepalingen zijn uiteraard beter.
• Het meeste baat hebben mensen met een levensverwachting van ten minste 10 à 15 jaar dus tussen 50 en 65 jaar, en duidelijk minder boven de 70. Hoe ouder men wordt, hoe minder kans om baat te hebben bij een preventief onderzoek.

Nadelen van een onderzoek:

• PSA is niet alleen verhoogd bij prostaatkanker maar ook bij goedaardige prostaatvergroting en bij prostaatontstekingen;
• geen enkele studie heeft bewezen dat vroegtijdige opsporing de sterfte ten gevolge van prostaatkanker verbetert;
• Prostaatkanker groeit traag en is vooral een ouderdomsziekte. Bij mannen van 70 jaar en ouder worden tot 30% prostaatkankers gevonden. Niemand kan vooraf de evolutie van de ziekte voorspellen. Moet men dan mensen ongerust maken en gaan behandelen met alle gevolgen vandien terwijl men niet kan zeggen dat de ziekte ernstige vormen zal aannemen?
• Het probleem is niet zozeer de diagnose van prostaatkanker maar de behandeling. Na wegname van de prostaat zijn tot 70% van de geopereerden impotent, 2 à 5% zijn incontinent. Ook na bestraling zijn er veel problemen. Bovendien zijn een aantal prostaatkankers hoe dan ook onbehandelbaar.
• Tot 30% van de mannen met een normaal PSA blijken toch kanker te hebben. Dit hoge aantal vals negatieven doet uiteraard afbreuk aan PSA als waardevolle screeningstest. Omgekeerd is in 6 op 10 gevallen met een positief resultaat geen kanker aanwezig.
• Hoewel de PSA-bepaling zeker heeft bijgedragen tot het ontdekken van meer prostaatkankers is het nog niet bewezen dat dit heeft geleid tot een vermindering in sterfte- en/of ziektecijfers. Veel prostaatkankers, zelfs in een vroeg stadium, zijn niet behandelbaar omdat er reeds uitzaaiing is.

Cocnlusie: overleg met huisarts

Momenteel lopen er een aantal grootschalige onderzoeken om het nut van systematisch PSA-screenings na te gaan. Zolang de resultaten van deze onderzoeken niet bekend zijn, moet u in overleg met uw arts zelf beslissen of opsporing nuttig is of niet. Deze beslissing hangt af van de balans tussen de vrees voor kanker en de wil om een bepaald risico te aanvaarden.

Tip! Veel mannen sterven met hun prostaatkanker maar niet van hun prostaatkanker.