Wat gebeurt er bij een uitstrijkje
Inleiding
In Nederland is het zo geregeld dat alle vrouwen boven de 30 jaar automatisch een oproep krijgen voor het maken van een uitstrijkje via het Bevolkingsonderzoek. Deze oproep krijg je eens in de vijf jaar. Een uitstrijkje wordt ook wel een paptest genoemd. Het woord “pap” is afkomstig van de Griek Papanicolau die het uitstrijkje bedacht heeft. Het maken van een uitstrijkje is bedoeld om in een voorstadium afwijkende cellen op te sporen. Deze afwijkende cellen zouden namelijk kunnen leiden tot baarmoederhalskanker.
Hoe maakt de huisarts een uitstrijkje
Indien je een oproep krijgt voor het maken van een uitstrijkje kun je dit bij je huisarts laten doen. Het kan zijn dat de huisarts het zelf doet maar veelal wordt het ook door de assistente van de huisarts gedaan. Tijdens het onderzoek ga je op de rug liggen met de knieën iets opgetrokken. De huisarts of assistente brengt een speculum (een in de volksmond genoemde eendebek) in de vagina om de wanden van de vagina uit elkaar te houden. Op deze manier kan hij of zij namelijk het beste de baarmoedermond zien. Vervolgens zal de arts of assistentie met een spatel over de baarmoedermond gaan om wat cellen daarvan af te schrapen. Vervolgens zal de arts dit opsturen naar het laboratorium. Het onderzoek zelf duurt hooguit een minuut, maar kan enigszins vervelend zijn als u zich niet goed kunt ontspannen.
De uitslag van het uitstrijkje
Ongeveer veertien dagen na het maken van het uitstrijkje kunt u de huisarts bellen voor de uitslag. In de meeste gevallen zal dit goed zijn. De uitslag van het uitstrijkje wordt onderverdeeld in een aantal categorieën. Hieronder staan deze op een rij.
- Pap 1: het uitstrijkje is goed/normaal
- Pap 2: er zijn enkele afwijkende cellen gevonden. U moet het uitstrijkje na een paar maanden herhalen
- Pap 3a: er zijn licht afwijkende cellen. Er is sprake van een matige dysplasie. U wordt doorverwezen naar een gynaecoloog die nader onderzoek zal doen.
- Pap 4: er zijn meer afwijkende cellen gevonden. U wordt doorverwezen naar een gynaecoloog voor meer onderzoek. U krijgt in de meeste gevallen een behandeling van de baarmoederhals
- Pap 5: de cellen zijn sterk afwijkend en dit beeld kan passen bij baarmoederhalskanker. U wordt direct doorverwezen naar de gynaecoloog voor nader onderzoek. Ook nu kan het zijn dat er niets aan de hand is, maar het is ook mogelijk dat er sprake is van baarmoederhalskanker. Mocht u inderdaad in een voorstadium van baarmoederhalskanker zitten dan is het noodzakelijk dat de afwijkende cellen worden vernietigd.
Uitslag uitstrijkje is geen garantie
Bij de uitslag van het uitstrijkje moet nog wel vermeld worden dat bij het maken van een uitstrijkje alleen gekeken wordt naar baarmoederhalskanker. Het is tevens zo dat deze test geen 100% garantie biedt dat alles goed is. Mocht u last hebben van bloedverlies of van afscheiding die u normaal gesproken niet heeft, dan is het altijd verstandig om uw huisarts te raadplegen.
Wanneer kunt u geen uitstrijkje laten doen
Er zijn een aantal momenten waarop u geen uitstrijkje kunt laten doen. Dit is bijvoorbeeld als u ongesteld bent. De test is op dat moment namelijk niet betrouwbaar. Tevens kunt u geen uitstrijkje laten doen als u zwanger bent of als u net bent bevallen. Bent u net bevallen dan krijgt u automatisch na een periode van 6 maanden een nieuwe oproep voor het maken van een uitstrijkje.
Vaccin tegen baarmoederhalskanker
Er is inmiddels een vaccin ontwikkeld dat het ontstaan van baarmoederhalskanker voorkomt. Baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door het HPV-virus en dit virus wordt in de meeste gevallen overgedragen door seksueel contact. De meisjes die de meest verschillende partners hebben bevinden zich in de leeftijdscategorie van 18 tot 30 jaar en juist in die jaren wordt er geen uistrijkje aangeboden. Alle meisjes in die leeftijdscategorie worden opgeroepen. U kunt zelf beslissen of u uw kind in laat enten of niet.