Waarom tepelpijn bij borstvoeding
Borstvoeding, tepelpijn en spruw
Spruw is een veel voorkomende, meestal ongevaarlijke infectie als gevolg van borstvoeding. Bij de zuigeling betekent dit een infectie in de mond. Bij de zogende moeder zijn de tepels geïnfecteerd. Dit is pijnlijk (tepelpijn). Bij de baby kan dezelfde schimmel ook luieruitslag veroorzaken.
Hoe komt een baby aan spruw?
Een eerste moment van besmetting kan gebeuren bij de geboorte. Wanneer de moeder op dat ogenblik zelf de candida-infectie met zich meedraagt, kan besmetting bij de geboorte plaatsvinden.
Meer waarschijnlijk is echter dat de baby besmet raakt via de tepels tijdens de borstvoeding. In dat geval besmetten kind en moeder vaak elkaar over en weer. Het is daarbij heel goed mogelijk dat beiden niet tegelijkertijd spruwsymptomen vertonen.
Nog een mogelijke besmettingsoorzaak is slechte handhygiëne. Let wel: niet alleen van de mama zelf maar van allen die contact met de baby hebben en hem verzorgen. Het natuurlijke afweermechanisme is bij een pasgeborene en tijdens het eerste levensjaar vooral, nog zeer miniem. Daarom zijn baby’s makkelijk vatbaar voor infecties en in elk geval ook voor spruw.
Hoe zie ik het bij de baby?
- De mogelijke symptomen zijn geïrriteerde slijmvliezen. Dikwijls zijn er witte stippen tot kleine zweertjes te zien in mond- en keel. De tong kan wit uitgeslagen zijn.
- De kleine weigert de borst of laat de borst regelmatig los.
- Luieruitslag
- Winderigheid (scheetjes)
- Onrustig kind dat eventueel minder slaapt dan voorheen
- Bleke lippen
Hoe merk ik het bij mezelf?
Eerst en vooral aan de tepels. Die zijn rood en/of pijnlijk, branderig gevoel, met kloven, jeukende tepels, soms zelfs witte stippen in de huidplooien van de tepel die niet verdwijnen, glad en gespannen tepel en tepelhof. De pijn begint nadat de moeder een periode heeft gevoed zonder pijn. De pijn verdwijnt niet na veranderde aanlegtechniek.
Wat ook kan: hevige, stekende pijn in de borst, vooral tijdens en na het voeden. Deze pijn kan zelfs uitstralen naar schouders en rug. Dat is een signaal dat de ontsteking tot in de melkkanaaltjes zit. Dit kan het resultaat zijn van een borstontsteking.
Een ander mogelijk signaal is dat je meer melk produceert dan gewoonlijk.
Tepelpijn
Naast spruw kan tepelpijn nog vele andere oorzaken hebben. We sommen er enkele op: niet op de juiste manier/houding aanleggen van de baby, een verstopt melkkanaal, een of andere kwetsuur, een borstontsteking (mastitis) of een andere bacteriële infectie. Met andere woorden: spruw is niet altijd en de enige oorzaak van tepelpijn.
Naar de dokter?
Lichte spruw heeft geen klachten als gevolg. De mama heeft geen pijn. De baby drinkt er niet slechter door. Dan is er niet veel aan de hand. Na enkele weken gaat het ongemak vanzelf over. Behandeling is niet nodig.
Iets anders wordt het wanneer de baby en/of de moeder duidelijk last ondervinden. Dan is behandeling wel noodzakelijk. De arts zal een schimmeldodend middel voorschrijven voor de baby en de moeder. Deze behandeling zorgt snel voor beterschap. Om de mondinfectie bij de baby te verhelpen, kan het zijn dat je een gel moet gaan gebruiken. Doch dit kan pas vanaf 4 maanden. Deze gel moet je met een wattenstaafje in de mond van de baby aanbrengen.
Dezelfde gel moet na elke voeding op de tepels worden aangebracht.
Heeft mama een borstinfectie dan kan de arts ook een oraal in te nemen anti-schimmelgeneesmiddel voorschrijven.
Hoe pijnlijk ook, verder gaan met borstvoeding kan gewoon. Toch is het zo dat de intensieve tepelpijn veel mama’s doet besluiten om te stoppen met borstvoeding geven. Het aanleggen kan wel pijnlijk zijn. Enkele tips:
- Leg de baby eventueel vaker aan en korter in tijd.
- Voed de baby eerst aan de minst pijnlijke kant.
- Spoel na elke borstvoeding je tepels goed af met water en laat ze onbedekt drogen.
Nog enkele tips
- Altijd goede handhygiëne: voor en na het voeden, na het verzorgen en verluieren van de baby,
- Gebruik zo weinig mogelijk zeep of gebruik alleen zure zeep. Dit is zeep met een Ph zuurtegraad lager dan 7).
- Was uw beha liefst op60 °Cen doe dagelijks een proper gewassen beha aan.
- Ook handdoeken en andere kleding die in contact gekomen zijn met de schimmel op60°Cof warmer wassen.
- Steriliseer dagelijks fopspenen, borstschelpen, tepelhoedjes en hulpmateriaal van het afkolfapparaat. Neem uw eigen, gesteriliseerde spullen mee naar de opvang.
- Reinig het speelgoed dat in aanraking komt met het mondje van de baby grondig en met heet water (bv. in de vaatwas op 60°) of met alcohol 70%.
- Zelfs tijdens de behandeling kan vers afgekolfde moedermelk zonder risico aan de baby gegeven worden. De afgekolfde melk niet bewaren noch invriezen. Invriezen doodt de schimmel niet. Dus meteen aan de baby geven.
- Reinig en steriliseer dagelijks het afkolfapparaat.