Minder jeuk door visuele illusie met spiegel

Inleiding

Je hebt jeuk aan je arm en een automatisch gebaar is dan om even te krabben. In plaats van te krabben zou je er ook een spiegel bij kunnen pakken. Waarom een spiegel?

Uit recent onderzoek blijkt dat we ons brein om de tuin kunnen leiden door zoiets simpels als het bekijken van een spiegelbeeld.

Hier lees je meer over dit onderzoek en de visuele illusie die gecreëerd kan worden met een eenvoudige spiegel.

Onderzoek: spiegelbeeld en jeuk

Minder jeuk door te kijken in een spiegel?

Onderzoeker Christoph Helmchen is verbonden aan de Universiteit van Lübeck in Duitsland. Uit zijn onderzoek komt naar voren dat een bepaalde spiegeltechniek gebruikt kan worden om jeukklachten te verlichten.

Korte beschrijving van het onderzoek

De deelnemers waren 26 gezonde mannen. Zij kregen allemaal een bepaalde substantie in hun rechterarm geïnjecteerd die zowel jeuk als een rode plek veroorzaakte. Vervolgens werd er op hun linkerarm, en op precies dezelfde plaats, een rode plek getekend die er ook precies hetzelfde uitzag als de plek op hun rechterarm.

Vervolgens werden beide armen, één voor één, gekrabd op deze specifieke, rode plek. Uiteraard was er alleen sprake van opluchting na het krabben van de geïnjecteerde arm.

Hierna kregen deze 26 mannen een verticale spiegel voor zich geplaatst waarin zij alleen hun gezonde (en niet-geïnjecteerde) arm zagen weerspiegeld. Hun andere (jeukende) arm was uit het zicht.

Gevraagd werd om alleen te kijken naar het spiegelbeeld.

Resultaat

Terwijl de 26 mannen hun blik gefixeerd hielden op de spiegel, werd er opnieuw gekrabd aan hun gezonde (en niet-geïnjecteerde) arm.

Nu werd er echter wel gerapporteerd door de deelnemers dat zij verlichting van jeuk voelden.

Alhoewel de intensiteit van de verlichting minder groot was dan de intensiteit van de verlichting na het krabben van de echte kriebelende rechterarm, is dit resultaat opmerkelijk te noemen.

Visuele illusie

De studie laat zien dat het visuele beeld dat het brein te verwerken krijgt sterker is dan de fysieke beleving van het krabben.

Er is hier sprake van een visuele illusie: het lijkt alsof de jeukende arm wordt gekrabd terwijl er in werkelijkheid aan de (gezonde) arm met gekleurde plek gekrabd wordt. Het brein wordt hier in de maling genomen.

Het is deze visuele illusie die er voor zorgt dat de jeuk (deels) verlicht wordt.

Spiegel bij fantoompijn

Bij het behandelen van fantoompijn schijnt men al langer gebruik te maken van een spiegel.

Kort omschreven is fantoompijn de pijn die iemand voelt nadat, bijvoorbeeld, zijn of haar arm is geamputeerd. Alhoewel de arm fysiek niet meer aanwezig is, voelt de persoon wel degelijk pijn op de plek waar zijn of haar arm eerder zat.

De spiegeltherapie bij fantoompijn maakt ook gebruik van visuele illusies. Door het spiegelbeeld van het intacte ledemaat te tonen blijkt de patiënt geholpen te kunnen worden.

Spiegel bij jeuk

Onderzoeker Christoph Helmchen heeft aangetoond dat de spiegel ook gebruikt kan worden bij (het verlichten van) jeukklachten. Dit resultaat is, met name, interessant voor het behandelen van mensen met onophoudelijke jeuk.

Conclusie

Logischerwijs heeft onophoudelijk krabben zeer nadelige gevolgen voor de huid. De mensen met chronische jeukklachten kunnen baat hebben bij de onderzoeksresultaten die behaald zijn door de Duitse onderzoeker Christoph Helmchen. Hij laat zien dat een visuele illusie - die gecreëerd kan worden met een spiegel - de jeuk (deels) kan verlichten.

De visuele illusie in bovenstaand onderzoek: door gebruik te maken van een spiegel lijkt het alsof er aan een jeukende rechterarm wordt gekrabd terwijl er in werkelijkheid aan een gezonde linkerarm met (kunstmatig) rood gekleurde vlek gekrabd wordt. Toch is er wel sprake van verlichting van jeuk.

Het brein wordt hier in de maling genomen. Het visuele beeld dat het brein te verwerken krijgt via de spiegel is sterker dan de fysieke beleving van het krabben.

Bron: Onderzoek van Christoph Helmchen

Bron foto: Wikimedia Commons, Georgia Pinaud