Wat is er aan de hand met linkshandigen

Inleiding

Wat is er eigenlijk mis met onze linkshandigen. Zijn ze niet alleen creatiever, maar zéker ook intelligenter en hoogbegaafder dan rechtshandigen? Zijn het wonderkinderen of is er écht iets mis met de hersenen van de linkshandigen? Lange tijd werden linkshandige kinderen verguisd en zelfs verstoten. De jongste jaren waren ze het onderwerp van vele studie's. Deskundigen namen zowel de linkshandigen zélf als hun manier van werken en denken uitvoerig onder de loupe en kwamen daarbij tot enkele opmerkelijke vaststellingen...

Groten der aarde linkshandig

Albert Einstein, Göethe, Fidel Castro en Gandhi. Van de laatste zeven Amerikaanse presidenten zijn er maar liefst vijf linksghandig. Waaronder de huidige president Obama. Velen zijn er rotsvast van overtuigd dat linkshandigen inderdaad échte genieën zijn. Voor heelwat onderzoekers zijn linkshandigen échte wonderkinderen. Tegenstanders zijn van oordeel dat deze vaststelling nochtans volledig uit de lucht gegrepen is. Verwonderlijk is dat niet. Linkshandigen zorgden, door de eeuwen heen, steeds voor dergelijke tegenstellingen tussen de wetenschappers. Volgens recente schattingen is tien procent van onze wereldbevolking linkshandig. Dat betekent echter dat lang niet alle linkshandigen zo'n opmerkelijke figuren dan hun wereldbekende broers en zussen. Bekende grootmeesters als Leonardo Da Vinchi, Michelangelo, Pablo Picasso en muzikale genieën als Jimi Hendrickx en Wolfgang Amadeus Mozart... ook zij waren...inderdaad...linkshandig.

Eenvoudige verklaring, of toch niet...?

Volgens deskundigen die het fenomeen van de linkshandigheid grondig bestudeerden, is dit echter lang niet zo verwonderlijk. Inderdaad, Volgens deze bekende neurologen is er voor al deze creatieve linkshandigheid een even passende als eenvoudige verklaring. Zij wijzen er inderdaad op dat de linkerkant van ons lichaam wordt bestuurd door onze rechterhersenhelft. En uitgerekend op die plaats zitten alle "kunstzinnige" eigenschappen als creativiteit, fantasie en welbespraaktheid. "Dat linkshandigen om dit alles creatiever zouden zijn dan hun rechtshandigen is daarom nog lang niet bewezen", zeggen tegenstanders van deze stelling.

Linkshandigen sterven vroeger

Tijdens het begin der negentiger jaren, kwam de nochtans bekende Canadese psycholoog Coren tot het besluit dat linkshandigen ook vroeger sterven. Deze verbazende stelling wordt door de meerderheid van zijn collega's nochtans naar het rijk der fabeltjes gelachen. De Canadees kwam tot zijn besluit door zijn vaststelling dat linkshandigheid hoofdzakelijk voorkwam bij jonge mensen. Hij besloot hieruit dat linkshandigen dus vroeger dood gingen dan rechtshandigen. "Toch is ook voor dit laatste een even eenvoudige als pasklare verklaring", aldus de Nederlandse schrijver Rik Smits in zijn boek "Het raadsel van linkshandigheid". Rik Smits:"Volwassenen werden tijdens hun jeugdjaren dagelijks geconfronteerd met het verbod op linkshandigheid. Velen leerden noodgedwongen rechtshandig te schrijven en te handelen en verzwegen hun linkse voorkeur uit schaamte en angst voor de (meestal negatieve)reacties uit hun omgeving. Jongeren maken daar zo geen groot probleem over, zij komen meestal voor dit fenomeen eerlijk uit. Linkshandigen leven beslist even lang dan anderen".

Waarom schrijft men dan links-of rechtshandig?

Wat is dan de wetenschappelijke verklaring voor zij die links-of rechtshandig schrijven? Op deze cruciale vraag blijft ook "specialist" Rik Smits het antwoord schuldig. Bekende neurologen verklaren dit fenomeen door te stellen dat dit afhankelijk is van welke hersenhelft het best ontwikkeld is. Volgens hen wordt ons lichaam kruisgewijs bestuurd door onze hersenen. De linkerkant bestuurd de recher lichaamshelft, en omgekeerd. Hieruit komen deze deskundigen tot de logische vaststelling dat de kant die het beste ontwikkeld is, ook de touwtjes van ons lichaam in handen heeft en dus dirigeert. Toch speelt ook volgens hen erfelijkheid een niet onbelangrijke rol.

Andere hersenen dan rechtshandigen

Hersenonderzoeken van links-en rechtshandigen laten dan weer opmerkelijke verschillen zien. Zo is de verdeling van de verschillende functies over de verschillende hersenhelften bij linkshandigen? minder sterk ontwikkeld dan bij rechtshandigen. Uit dit onderzoek bleek dit ook het geval voor het visuele systeem, dus ook voor het herkennen van bijvoorbeeld gezichten. In tegenstelling tot rechtshandigen, gebruiken linkshandigen hiervoor beide hersenhelften. Onderzoek met links-en rechtshandigen liet ook zien dat woordbetekenissen niet als abstractie zijn opgeslagen in het brein, maar wél als persoonlijke, belichaamde representatie. Dit werd onlangs voor de eerste ook keer aangetoond. Dat het taalgebied en de motoriek vooral links in het brein zitten bij rechtshandigen en meer verdeeld zijn over de beide hersenhelften bij linkshandigen, was reeds eerder bekend. Maar dus ook het visuele systeem blijkt bij linkshandigen meer over de twee hersenhelften verdeeld. Daaruit besluit men nu dat de hersenen van linkshandigen wezenlijk anders in elkaar zitten dan die van rechtshandigen. Zo is de inrichting van onze hersenhelften flexibeler dan algemeen gedacht.

Handige Harry's niet uitsluitend linkshandig

Dat linkshandigen creatiever zijn dan rechtshandigen, is ongetwijfeld lang niet het geval. Niet alle handige Harry's zijn immers linkshandig. Op welke manier is, door de eeuwen heen, onze handigheid ontstaan? Deskundigen vragen zich af hoe het komt dat wij de enigste diersoort zijn die een voorkeur voor één hand manifesteren... Zij besluiten dat de manier waarop we dingen doen van grote invloed is op hoe de betekenis in de hersenen gecodeerd is. Betekenis is lang niet iets abstracts voor de hersenen, maar wél gelinkt aan hoe men de dingen doet in de wereld. Wanner we dingen begrijpen, stimuleren we de actie in ons hoofd. Op welke manier we dat doen, hangt af van hoe ons lichaam in werkelijkheid is.

Conclusie

Belangrijke vaststelling is ongetwijfeld dat er over het fenomeen linkshandigheid nog vele, belangrijke vragen onbeantwoord blijven. Er is dus nog veel onderzoek nodig naar de juiste oorzaak en de gvolgen van linkshandigheid. Toch kan men er niet omheen dat zowel vooraanstaanden uit de geschiedenis, uit kunst en cultuur... linkshandig zijn. Of is dit allemaal puur toeval...?