Wat is een verstandelijke beperking
Inleiding
De term 'verstandelijke beperking' wordt gebruikt om personen met een ontwikkelingsstoornis waarbij de verstandelijke vermogens zich niet met de normale snelheid ontwikkelen en een gemiddeld ontwikkelingsniveau niet zullen bereiken. Dit artikel is interessant voor lezers die meer willen weten over mensen met een verstandelijke beperking.
Definitie
Wat is een verstandelijke beperking?
Er werd voorheen regelmatig over een verstandelijke handicap gesproken, maar tegenwoordig wordt de term verstandelijke beperking meer gehanteerd. Er is sprake van een beperking wanneer er beperkingen zijn bij het verrichten van bepaalde activiteiten. In de gezondheidszorg wordt gekeken naar wat een persoon wel kan en niet naar wat hij niet kan. Daarom wordt er in de gzondheidszorg meestal gesproken over een beperking.
De meest geaccepteerde, internationale definitie van het begrip verstandelijke beperking is die van de American Association of Intellectual and Developmental Disabilities (AAIDD).
Deze definitie wordt ook door de DSM-IV en de ICD-10 als uitgangspunt genomen.
Volgens de DSM-IV-TR1 en de ICD-102 wordt een verstandelijke beperking bepaald door drie criteria:
- Ontstaan voor 18 jarige leeftijd;
- Beperkte sociale, praktische en conceptuele vaardigheden;
- Beperkingen in het intellectuele functioneren ( IQ -score lager dan 70).
Bij mensen met een verstandelijke beperking gaat het niet alleen om een achterstand in de cognitieve ontwikkeling en om gedragsproblemen. Het gaat ook om de achterstand in de ontwikkeling van verschillende psychosociale aspecten, zoals emotionele, sociale, seksuele en morele aspecten3.
Vaststellen of er sprake is van een verstandelijke beperking
De mate van een verstandelijke beperking wordt bepaald door naar het IQ of de ontwikkelingsleeftijd te kijken. In de onderstaande tabel wordt de mate van de verstandelijke beperking aangegeven. Naast deze maat wordt ook de IQ en de ontwikkelingsleeftijd aangegeven.
Indeling van de verstandelijke beperking en de ontwikkelingsleeftijd
|
Mate van de beperking |
IQ-score |
Ontwikkelingsleeftijd |
|
Zeer ernstige verstandelijke beperking (ZEVB) |
0 - 20 |
0 - 2 jaar |
|
Ernstige verstandelijke beperking (EVB |
20 - 35 |
2 - 4 jaar |
|
Matige verstandelijke beperking |
35 - 50 |
4 - 7 jaar |
|
Licht verstandelijke beperking (LVB) |
50 - 70 |
7 - 12 jaar |
In aanvulling op het bovenstaande moet vermeld worden dat er in Nederland sprake is van een licht verstandelijke beperking bij een IQ tussen de 50 en 70 of bij een IQ tussen de 70 en 85, mits daarbij beperkingen aanwezig zijn in het conceptuele vaardigheden, sociale vaardigheden en praktische vaardigheden 4.
Belangrijkste stappen die genomen moeten worden om vast te stellen of er sprake is van een verstandelijke beperking zijn:
- afnemen van een IQ-test.
- ontwikkelingsanamnese: hierbij wordt het kind en zijn ontwikkeling bekeken, de voorgeschiedenis van het gezin en de opvoedstijl binnenhet gezin.
Conclusie
De term 'verstandelijke beperking' wordt gebruikt om personen met een ontwikkelingsstoornis waarbij de verstandelijke vermogens zich niet met de normale snelheid ontwikkelen en een gemiddeld ontwikkelingsniveau niet zullen bereiken. Dit artikel is interessant voor lezers die meer willen weten over mensen met een verstandelijke beperking. Begrip over deze doelgroep kan hun deelname aan de maatschappij bevorderen.
Referenties
1American Psychiatric Association (APA, 1994). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders - Fourth Edition (DSM-IV), Washington D.C.
2 International Classification of Desease. ICD-10 Classification of Mental and Behavioural Disorders. Clinical descriptions and diagnostic guidelines. Geneva, World Health Organization, 1992
3 Došen, A. (2010). Psychische stoornissen, gedragsproblemen en verstandelijkehandicap. Assen: Van Gorcum.
4 Ministerie van VWS (2006). Brief staatssecretaris over Indicatiestelling licht verstandelijk gehandicapte (LVG) jeugdigen. Tweede Kamer 2005–2006, 29 815, nr. 79. Den Haag: Sdu.