Paniekaanvallen

Plotselinge angst

Naar schatting heeft ongeveer vier tot vijf procent van de Nederlandse bevolking wel eens een paniekaanval. Tijdens een dergelijke aanval ervaart het lichaam diepe angst, vaak zonder aantoonbare reden. Een paniekaanval kan totaal onverwachts voorkomen en kan het sociale leven van mensen daarom sterk beïnvloeden.

Wat is een paniekaanval?

Een paniekaanval, overigens ook wel angstaanval genoemd, is een reactie van het lichaam op een niet aanwezige bedreiging. Bij een normaal functioneren is angst een beschermende functie van het lichaam. Als er een bedreiging wordt gedetecteerd, reageert je lichaam hier heel adequaat op. Met het gevoel van angst krijg je een stoot adrenaline. Deze stof zorgt voor een instant energieboost waardoor je in staat bent het gevaar te bestrijden of juist te ontlopen. Adrenaline verhoogt je harttempo, vernauwt je blik en verlaagt de pijngrens. Deze stof zorgt ervoor dat mensen door angst soms bijna bovenmenselijke prestaties leveren. Bij een paniekaanval is de angst ongegrond en wordt het energie dus niet gebruikt om een gepaste reactie te vertonen. De effecten van adrenaline kunnen in dit geval heel vervelend zijn. Je begint te zweten, je hart gaat tekeer, je kan duizelig en misselijk worden en je gaat hyperventileren. Bovendien heb je een sterke neiging om te vluchten. Je weet echter niet waarheen want er is geen gevaar om van weg te lopen. Het is wel duidelijk dat een paniekaanval een zeer onaangename ervaring kan zijn. Het feit dat paniekaanvallen onvoorspelbaar zijn, versterkt dit alleen maar.

De oorzaken van een paniekaanval

Naar paniekaanvallen wordt nog veel onderzoek gedaan. Het is nog niet helemaal duidelijk hoe paniekaanvallen precies worden veroorzaakt. Wel zijn er enkele factoren geïdentificeerd die met paniekaanvallen te maken hebben. Zo is serotonine een stof in de hersenen die onder andere angstgevoelens reguleert. Een storing in de aanmaak van deze stof kan leiden tot verstoorde angstreacties. Het is dus mogelijk dat mensen die aan paniekaanvallen lijden een verstoring hebben in de aanmaak van serotonine. Ook lange tijden van zeer zware stress kunnen paniekaanvallen tot gevolg hebben. Waarschijnlijk worden paniekaanvallen dus veroorzaakt door een combinatie van psychische en fysieke factoren. Als iemand ooit een paniekaanval heeft gehad, zal deze persoon een sterke angst hebben voor een herhaling hiervan. Dit kan leiden tot een neerwaartse spiraal. Door te vrezen voor een paniekaanval wordt juist een paniekaanval veroorzaakt.

Een paniekaanval voorkomen

Van een aantal factoren is bekend dat ze het risico op een paniekaanval kunnen verhogen. Een tekort aan slaap is een factor die de kans op een paniekaanval aanzienlijk kan verhogen. Ook teveel koffie of alcohol kan dit effect hebben. Overigens heeft alcohol dit effect pas op langere termijn. Vlak nadat het alcohol is genuttigd, voelen personen die lijden aan paniekaanvallen zich juist rustiger. Op lange termijn heeft alcohol het omgekeerde effect. Daarom kan het lijden aan paniekaanvallen een alcoholverslaving in de hand werken. Zoals eerder genoemd kan een lange periode van zware stress ook tot paniekaanvallen leiden. Om een paniekaanval te voorkomen, moeten deze factoren dus vermeden worden.

Tot slot

Paniekaanvallen kunnen een zeer negatief effect hebben op je leven. Zoek dus ook altijd hulp als je hier last van hebt. Vaak zijn dit problemen waar je niet gemakkelijk alleen uit kunt komen. Je huisarts kan je verwijzen naar een persoon die je hierbij kan helpen.