Wat wil je ermee bereiken

Doel

In de meeste gevallen vragen we mensen die iets doen wat we niet begrijpen waarom ze het doen. Maar het zou beter zijn als we vroegen: “Wat wil je daarmee bereiken?” of “Weet je wat je ermee bereikt en is dat je bedoeling?” Want mensen weten vaak niet waarom ze iets doen, maar wel wat ze ermee willen bereiken. Vervolgens kun je dan wel vragen waarom ze dat doel hebben. Er is dus wel een oorzaak voor ons gedrag, maar dat zit vaak verborgen achter het doel dat met het gedrag gerealiseerd moet worden.

¿ Index?

Oorzaak

Er is dus een waarom voor het doel en daar hoort volgens de meeste mensen een bepaald gedrag bij. Maar er is vaak geen waarom voor het gedrag, hoewel we dat vaak wel denken. Niet voor niets vragen we anderen waarom ze iets doen en niet wat hun doel was.

Dat verklaart ook waarom het zo makkelijk is om mensen te recruteren voor geweld. Daardoor krijgen ze status binnen de groep waartoe ze willen behoren of geld of toegang tot toekomstige beloningen, zoals bijvoorbeeld een plek in de hemel. Vandaar dat het ook makkelijker is om bezitlozen te mobiliseren dan bezitters. De bezitters hebben vaak al hun doelen gerealiseerd en hebben nu als doel hun bezit te beschermen. Terwijl de bezitlozen voorgehouden kan worden dat ze bezitters kunnen worden door bepaald gedrag te vertonen.

Natuurlijk is het waarom achter het willen hebben van bezit het erbij willen horen, dus erkenning krijgen van anderen, of jezelf beschermen tegen de gevaren van de wereld. Maar dat bereiken ze eerst door te laten zien dat ze bezitters willen zijn en vervolgen door zich bezit toe te eigenen en daarna hun bezit te beschermen. Mensen kunnen dus heel goed aangeven wat hun doel is, maar zelden waarom ze dat doel nastreven.

¿ Index?

Het waarom

Vraagteken

Als het voor mensen makkelijker is om aan te geven welk doel ze hebben, dan heeft het weinig zin naar het waarom te vragen. Wat voor zin heeft het een puber te vragen waarom hij laat naar bed gaat als zijn doel met laat naar bed gaan is om zoveel mogelijk te lezen, schrijven, games te spelen of online te chatten met zijn vrienden. De waarom vraag is tenslotte een vraag naar iemands motivatie, niet naar zijn doel. Daarbij is iemands motivatie vaak niet hetzelfde als iemands doel. Zo heeft Maslow bijvoorbeeld beschreven dat mensen gemotiveerd worden door lichamelijke veiligheid en honger, door sociale erkenning en zelfontplooiing. Maar er is bijna niemand die zal zeggen dat hij een huis wil hebben om zich veilig te voelen. De meeste mensen hebben juist een huis als doel en zullen dus zeggen dat ze hard werken om een eigen huis te kopen of bouwen. Maar als je zou door vragen waarom ze dan een huis willen zal hun antwoord vaak niet verder komen dan omdat dat zo hoort in hun familie, of omdat iedereen dat in hun vriendenkring doet. Dat is dus precies tegengesteld aan wat hun ouders hun probeerden te leren. Want hoeveel ouders stellen hun kinderen niet als ze iemands negatieve gedrag naäpen niet de vraag:

“Spring jij ook van de brug als je vrienden dat doen?”

Om zo aan te geven dat ze het vreemd vinden dat hun kind anderen naäapt. Terwijl hun kind juist van de brug zal springen als zijn vrienden dat doen. Met het simpele doel niet voor een lafaard te worden uitgemaakt en buiten de groep te vallen. Maar waarom hij het deed zal een kind niet kunnen zeggen.

¿ Index?

Oorzaak en gevolg

Nu is er een eenvoudige reden waarom mensen wel weten wat hun doel met iets is, maar niet weten waarom ze dat doel hebben. Mensen zijn nu eenmaal niet gericht op hun innerlijke motivatie, ze zijn gericht op wat hoort volgens hun opvoeding en sociale omgeving. Zelfs de mensen die wel een innerlijke motivatie lijken te hebben, komen vaak niet verder dan het benoemen van doelen. Dan gaat het bijvoorbeeld om kunstenaars die hun kunst beoefenen omdat het hun een goed gevoel geeft. Of het gaat om politici die een bijdrage willen leveren aan het verbeteren van de wereld, omdat dat hun een goed gevoel geeft. Maar dat zijn nog steeds doelen en geen motivaties. Want je kunt nog steeds de vraag stellen waarom ze dat doel hebben. Je kunt nog steeds de vraag stellen waarom ze bepaald gedrag vertonen om hun doel bereiken. Waarna je een hele discussie kunt houden over de vraag of ander gedrag niet doeltreffender of -gerichter zou zijn geweest. Maar een echte motivatie in de vorm van:

“Ik wil leren hoe je op verschillende manieren een bepaald doel kunt realiseren.”

Of:

“Ik wil ervaren hoe het is om arm te zijn.”

Dat zul je nooit iemand horen noemen als motivatie voor zijn gedrag. Terwijl dat juist motivaties zijn.

Toch zullen de meeste mensen eerder een gevolg noemen als motivatie voor hun gedrag, dan een oorzaak. De meeste mensen willen dus iets bereiken en doen daarom iets dat hopelijk dat doel iets dichterbij brengt. Terwijl er maar heel weinig mensen zijn die echt weten waarom ze iets doen.

¿ Index?

Extra

Afbeeldingen

Index van koppen

Doel

Oorzaak

Het waarom

Oorzaak en gevolg

Extra

Afbeeldingen

Index van koppen

Links