De biologie van psychologische eigenschappen

Persoonlijkheidsstoornissen en Big Five

Persoonlijkheidsstoornissen, Hoe en Wat ). Wat aan die stoornissen opvalt is dat iedereen wel bepaalde kenmerken ervan met zich meedraagt. Dus we hebben allemaal in meerdere of mindere mate eigenschappen die onder een persoonlijkheidsstoornis vallen. Hoewel een Narcist nu zal beweren dat hij perfect is en dus geen negatieve eigenschappen heeft. Maar als je nog een keer kijkt naar die zeven stoornissen dan valt op dat ze gebaseerd zijn op biologische overlevingsmechanismen. Die biologische overlevingsdrang komt overigens ook terug in de Big five persoonlijkheidsdimensies.

↯ Index

Biologische behoefte

Om als biologische wezen te overleven, moet je een aantal vaardigheden hebben. Je moet voedsel kunnen vinden, zelfs koudbloedige dieren moeten eens in de zoveel dagen eten. Maar je moet ook kunnen vluchten, want met uitzondering van een paar hele grote en hele sterke dieren, is verder ieder dier naast eter ook voedsel. Dat gegeten kunnen worden en moeten eten om te overleven, leidt natuurlijk tot een intern gevecht, als je daar ook nog eens de drang om voort te planten aan toevoegt. Want als je niet eet ga je dood en kun je je niet voortplanten. Maar als je niet uitkijkt voor roofdieren, dan wordt je opgegeten en kun je je ook niet voortplanten. Kort gezegd:

De behoefte om voort te planten zorgt voor de motivatie om er op uit te gaan en eten en een partner te vinden. De behoefte om te overleven, zodat je je kunt voortplanten zorgt ervoor dat we heel voorzichtig zijn en gericht op ieder geluidje en gevaar.

Nu is het punt echter dat die overlevingsdrang zich uit in eigenschappen die in extreme vorm persoonlijkheidsstoornissen kunnen zijn.

↯ Index

Persoonlijkheidstoornissen en hun biologische betekenis

Narcistisch
- Je hebt het idee dat je perfect bent en nooit iets fout doet. Noodzakelijk bij het overleven en voortplanten om de moed op te kunnen brengen om een partner en voedsel te zoeken. Als je niet zou denken dat je perfect was, dan zou je de moed niet hebben om er op uit of het gevecht met een rivaal aan te gaan.
Theatraal
- Je vraagt voortdurend aandacht. Tja, als je geen aandacht durft te vragen van een potentiële partner, dan maak je ook geen kans om je voort te planten.
Antisociaal
- Tja, als je dit gedrag niet kende, dan zou je niet kunnen overleven. Stel je voor dat je je inleeft in de pijn van je prooi, wie zou er dan nog iedere dag op uit gaan om eten te verzamelen. De meeste dieren zouden waarschijnlijk blijven zitten waar ze zitten, tot ze van de honger niet meer weten wat ze doen.
Borderline
- Niet binden is een goede manier om jezelf te beschermen, zeker in een soort die niet monogaam is. Geen grenzen kennen is ook handig als sociale soort, je moet tenslotte alles met anderen kunnen delen. Maar door je niet te binden en geen grenzen te hebben wordt het ook mogelijk om in alle vrijheid voedsel te zoeken en uit te proberen en partners te vinden.
Afhankelijk
- Niet zelf beslissen is in sociale groepen logisch. In de meeste sociale groepen horen de leden namelijk het alpha mannetje of vrouwtje te volgen. Zelf denken is dan een gevaarlijke situatie, omdat het tot straf kan leiden in de vorm van geweld van het alpha mannetje of - vrouwtje.
Dwangmatig
- Zonder de behoefte om bepaalde zaken dwangmatig te doen, zouden we waarschijnlijk van de honger en dorst doodgaan. “Ach, het is niet zo belangrijk, ik heb nu wel dorst, maar ik kan morgen ook nog drinken.”
Vermijdend
- De angst om te falen, voorkomt dat je zomaar iets probeert, maar het eerst goed onderzoekt. Het voorkomt dat je bij de eerste de beste poging om iets te doen sneuvelt. Je schamen voor een mislukking of in het algemeen zorgt ervoor dat je niet zomaar doorzet, met het gevaar dat je slachtoffer wordt van je gedrag. Niet op de voorgrond treden is een goede manier om te voorkomen dat je prooi wordt.

Je hebt dus deze zeven eigenschappen nodig om te kunnen overleven en voortplanten en zo jezelf en de soort te helpen overleven. Zou je deze eigenschappen niet hebben dan leefde je niet lang, maar was de soort ook snel uitgestorven.

↯ Index

Big five persoonlijkheidsdimensies

Het bijzondere van deze zeven persoonlijkheidsstoornissen is echter dat ze ook nog te koppelen zijn aan die vijf persoonlijkheidsdimensies die de psychologie tot nog toe heeft gevonden:

Extraversie versus introversie
Inschikkelijkheid versus competitief
Zorgvuldig versus slordig
Stabiel versus emotioneel instabiel
Openheid versus geslotenheid

Overigens kunnen we ook nog verschillende andere indelingen vinden voor de vijf persoonlijkheidskenmerken. Een gevolg van het feit dat de psychologie ze blijft onderzoeken. Een typisch voorbeeld van wat je een zorgvuldige persoonlijkheid zou noemen. Verder heeft iedereen verschillende maten van deze eigenschappen, net zoals bij die zeven persoonlijkheidsstoornissen.

↯ Index

Biologie van de persoonlijkheidskenmerken

- - - - Openheid
        Dit uitzich in de vorm van nieuwsgierigheid of voorzichtig zijn. Zonder nieuwsgierigheid zou een soort niet kunnen overleven. Als het voedingsaanbod verandert, dan zul je uit nieuwsgierigheid toch een andere voedingsbron moeten vinden. Doe je dat niet dan is dat de dood voor de soort. Maar ook voorzichtigheid is belangrijk. Want je kunt een nieuwe voedingsbron wel op dezelfde manier behandelen als je oude, maar weet je wel zeker dat je lichaam er tegen kan.
Concentieus
- Als je niet zorgvuldig bent, dan loop je allerlei kansen mis om te overleven en te paren. Maar je moet ook achter je opruimen, omdat je anders voortdurend roofdieren aantrekt met de resten van het voedsel dat je laat rondslingeren. Maar als je niet slordig bent dan loop je heel snel het gevaar dat je prooi wordt. Je gaat tenslotte niet eerst op ruimen als je een roofdier aanziet komen, dat zou pure zelfmoord zijn.
Extraversie
- De eigenschappen extraversie versus introversie zie je ook terug bij de zeven persoonlijkheidsstoornissen, namelijk in de vorm van theatraal zijn en vermijdend. Dus hier geldt eigenijk hetzelfde als bij die twee stoornissen. Als je nooit extravert bent dan vind je nooit een partner. Ben je nooit introvert dan loop je al snel het gevaar op ruzie met iedereen en vooral het alpha mannetje.
Agreeableness
- Inschikkelijkheid of vriendelijkheid zorgt vooral in sociale groepen voor een veilige omgeving. Maar zelfs solitaire soorten moeten enige vriendelijkheid tonen willen ze niet iedere potentiële partner waarmee voortgeplant kan worden afschrikken. Strijdlustig of competitief, je zou het ook antisociaal kunnen noemen, is echter weer nodig om voor je eigen belangen op te komen, bijvoorbeeld voor je behoefte aan voeding en voortplanting.
Neurotisch
- Een stabiele emotionele persoonlijkheid, met een bepaalde mate van inlevingsvermogen is belangrijk in een sociale omgeving. Je wilt tenslotte niet bij ieder verkeerd woord uitbarsten in woede en het gevecht aangaan. De kans dat je gewond raakt neemt alleen maar toe met ieder gevecht dat je levert. Maar een zekere mate van instabiliteit is weer nodig om jezelf en je eigen belangen te beschermen.

↯ Index

Evenwicht

Wat eigenlijk opvalt aan de biologische basis achter die zeven persoonlijkheidsstoornissen en vijf persoonlijkheidskenmerken is dat je ze allemaal nodig hebt om te overleven. In een situatie van honger moet je de durf kunnen opbrengen om je eigen belangen voor te laten gaan op die van anderen (antisociaal, competitief). In een situatie met een potentiële partner om voort te planten moet je extravert, theatraal en narcistisch zijn, want anders ga je nog denken dat jij je best niet hoeft te doen. Als je een prooi dreigt te worden dan is het goed om slordig en emotioneel instabiel te zijn, je wilt toch niet door je dwangmatige zorgvuldigheid het voedsel worden van het roofdier.

Het is dus goed om alle eigenschappen en stoornissen in een bepaalde mate te bezitten, als je wilt overleven. Nu is de kunst natuurlijk nog ontdekken in welke situaties je welke eigenschappen en stoornissen het beste kunt gebruiken. Want als je dat niet doet, dan worden het dus stoornissen of eigenlijk storende eigenschappen in je relatie met je omgeving.

↯ Index

Extra

Afbeeldingen

Index van koppen

⇏ Persoonlijkheidsstoornissen en Big Five

⇎ Biologische behoefte

➾ Persoonlijkheidstoornissen en hun biologische betekenis

➲ Big five persoonlijkheidsdimensies

⟴ Biologie van de persoonlijkheidskenmerken

⤘ Evenwicht

⥷ Extra

↛ Afbeeldingen

⇜ Index van koppen