Gewichtstoename zwangerschap, wat is normaal
Inleiding
Gewichtstoename tijdens je zwangerschap is heel normaal en natuurlijk. Zelfs wanneer je niet meer eet dan normaal. Je baby groeit, dus jij ook. Maar welke gewichtstoename is normaal en waar moet je op letten? Er is sinds kort een nieuwe standaard voor gewichtstoename tijdens de zwangerschap en er is een samenhang met je BMI index.
Normale gewichtstoename zwangerschap
De hoeveelheid gewicht die je aan zou moeten komen tijdens je zwangerschap verschilt van persoon tot persoon en hangt samen met het gewicht en de BMI index die je had voordat je zwanger werd.
In het algemeen geldt dat je ongeveer 12 kilo mag aankomen. Vroeger lag dat getal hoger (zo rond de 16 kilo) maar vanwege de risico’s die een te grote gewichtstoename tijdens je zwangerschap met zich mee kunnen brengen en de gevolgen voor je lichaam en een volgende zwangerschap nadien, houdt men nu deze 12 kilo aan.
En...des te zwaarder je bent voor je zwanger wordt, hoe minder kilo’s je mag aankomen tijdens en andersom, des te lichter, hoe meer kilo’s er bij mogen komen.
Het is dus belangrijk je BMI index te berekenen voordat je zwanger bent.
Berekenen BMI index voor je zwangerschap
Er zijn tal van websites waarop je je BMI index kunt berekenen met een BMI calculator, maar op de website van het Universiteitsziekenhuis van Leuven (UZ Leuven) vind je een BMI calculator met daaronder direct de aanbevelingen hoeveel je in gewicht mag toenemen tijdens de zwangerschap per BMI categorie, ook bij een tweelingzwangerschap.
Opmerking bij berekenen BMI index:
Zware botten bestaan niet. Ons lichaam bestaat rond ons 30ste voor 70% uit water. De overige 30% is vetmassa en vetvrije massa (spieren, skelet en organen). De invloed die je botten hebben op je totale lichaamsgewicht is dus veels te klein om daardoor in een hogere BMI categorie terecht te komen. Zelfs wanneer je 2 of 5 kilo van je gewicht afhaalt omdat je denkt dat jij zware botten hebt, dan verandert de BMI categorie waar je in valt niet.
Richtlijnen gewichtstoename zwangerschap
- Had je een normaal gewicht voordat je zwanger werd (BMI index tussen de 18,5 en 24,9) dan mag je idealiter ongeveer 11,5 tot 16 kilo aankomen. Ideaal is dus ongeveer 12 kilo.
- Had je ondergewicht voordat je zwanger werd (BMI index lager dan 18,5) dan is het raadzaam ongeveer 12,5 tot 18 kilo aan te komen.
- Had je overgewicht voordat je zwanger werd (BMI index tussen de 25 en de 29,9) dan mag je ongeveer 7 tot 11 kilo aankomen.
- Had je obesitas (ernstig overgewicht) voordat je zwanger werd (BMI index van 30 of meer) dan mag je maar 5 tot 9 kilo aankomen.
Voor tweelingenzwangerschappen gelden andere cijfers. Afhankelijk van je BMI index mag je bij een tweelingzwangerschap tussen de 11 en 25 kilo in gewicht aankomen.
Snelheid gewichtstoename zwangerschap
De gewichtstoename tijdens de zwangerschap hoort geleidelijk te zijn, waarbij je het meest in gewicht toeneemt gedurende de laatste 3 maanden. In het begin zijn de baby en de hoeveelheid vruchtwater namelijk nog heel klein, dus daar kom je heus geen kilo’s van aan.
In principe is de gezonde verdeling van gewichtstoename tijdens de zwangerschap als volgt:
- Tijdens de eerste 12 weken kom je vrijwel niets of maximaal 1 tot 2 kilo in gewicht aan.
- Tijdens het tweede trimester (vanaf 13 weken zwanger) kom je ongeveer 30% van de totale gewichtstoename aan, en dat komt neer op ongeveer een kilo per maand.
- Tijdens het derde trimester neemt je gewicht het meeste toe, en vanaf week 36 normaal gesproken niet meer. De gewichtstoename ligt dan op 1,5 tot 2 kilo per maand.
Verdeling van gewichtstoename zwangerschap
Waar komt al dat gewicht vandaan?
Hieronder vind je een overzicht van de componenten die de gewichtstoename veroorzaken, uitgaande van ongeveer 12 kilo, en de verdeling van die componenten op het einde van je zwangerschap.
1) Baby zelf: 3 tot 3,5 kilo
2) Baarmoeder: 850 tot 900 gram
3) Placenta of moederkoek: 500 tot 650 gram
4) Vruchtwater: na 7 maanden bedraagt de hoeveelheid vruchtwater ongeveer 1 tot 1,5 liter. Dit neemt naar het einde van je zwangerschap af tot zo’n 700 tot 800 ml. Gewicht: ongeveer 800 gram.
5) Vetreserve: je lichaam legt ongeveer 3 tot 3,5 kilo vetreserve aan, om je voor te bereiden op het geven van borstvoeding
6) Bloed: De placenta moet voldoende bloed krijgen om de baby van zuurstof te voorzien. Om er voor te zorgen dat de rest van je lichaam daardoor niet te kort komt wordt er extra bloedvolume aangemaakt. Gewicht: ongeveer 1,5 kilo.
7) Borsten: ongeveer 400 tot 500 gram (0,5 kilo)
8) Lichaamsvocht: Eerst is de toename hiervan nodig voor de baby en je bloedtoename, richting het eind van je zwangerschap krijg je gezwollen enkels, dikke voeten en handen. Gewicht: 1,5 kilo.
Interessant om te weten
Niet alleen vrouwen hebben last van gewichtstoename tijdens hun zwangerschap.
- Recent is ontdekt dat bij minstens twee apensoorten ook het mannetje tijdens de zwangerschap van zijn vrouwtje langzaam zwaarder wordt.
- Bij mannen die vader worden is gezien dat 11-65% van deze mannen ook een aantal zwangerschapssymptomen vertonen.
Link
Gewichtstoename zwangerschap beïnvloedt gezondheid van je kind
Gezond zwanger, wat moet ik eten