Wat zijn vrije radicalen
Vrije radicalen
Vrije radicalen zijn moleculen of atomen die een ongebruikte bindingsmogelijk hebben. Deze ongebruikte mogelijkheden om zich te binden, zijn een soort haken die zich vastgrijpen aan andere moleculen. Hierdoor beschadigen ze deze moleculen doordat ze met hun haken elektronen los trekken uit die andere moleculen. Na verloop van tijd worden deze (goede) moleculen ook vrije radicalen. Deze kettingreactie wordt ook wel het huidverouderingsproces genoemd. Er zijn meerdere factoren die de aanmaak van vrije radicalen stimuleren, maar gelukkig zijn er ook veel tips waardoor je de aanmaak van vrije radicalen kunt reduceren.
Wat doen vrije radicalen nog meer?
- Vrije radicalen tasten onverzadigde moleculen van het vetzuur aan. Deze vormen een onderdeel van de celmembranen. Hierdoor ontstaat een kettingreactie doordat een beschadigde molecuul vanzelf een vrije radicaal wordt.
- Vrije radicalen kunnen schade aan het DNA aanbrengen in de celkern. Hierdoor kan een verstoring in de stofwisseling optreden waardoor gemuteerde cellen kunnen ontstaan. Dit kan kanker veroorzaken.
- Vrije radicalen oxideren cholesterol. Ons lichaam heeft dit cholesterol nodig voor de bescherming van de celmembranen en de vorming van hormonen. Tevens kan dit aderverkalking als gevolg hebben.
- Bloedvaten worden kwetsbaarder door vrije radicalen.
- Vrije radicalen kunnen enzymen beschadigen. Het lichaam heeft deze enzymen nodig om belangrijke processen uit te kunnen voeren.
- Vrije radicalen zijn de voornaamste oorzaak van vroegtijdige huidveroudering, hart- en vaatzieken en kanker.
Hoe ontstaan vrije radicalen?
- Vrije radicalen zijn de bijproducten van de stofwisseling. Wanneer het lichaam eiwitten omzet, cellen deelt, energie produceert en andere noodzakelijke taken uitvoert om het lichaam in leven te houden, komen vrije radicalen vrij. Deze zijn dus in feite onvermijdelijk.
- Een andere belangrijke oorzaak voor het ontstaan van de vrije radicalen is de omgeving: luchtvervuiling, zonnestralen, geneesmiddelen, bestrijdingsmiddelen op het voedsel, alcoholgebruik, inspanningen en stress leveren ook een bijdrage aan de vorming van vrije radicalen. Deze vrije radicalen zijn enigszins vermijdbaar. Je kunt bijvoorbeeld zonnecrème gebruiken, biologisch voedsel eten en minder alcohol drinken.
Kun je iets doen tegen vrije radicalen?
Gelukkig heeft het lichaam zelf een uiterst effectief systeem om vrije radicalen onschadelijk te maken: anti-oxidanten! Het anti-oxidantieve systeem van het lichaam voert zijn werk uit door anti-oxidanten in te zetten tegen de bestrijding van vrije radicalen. Het lichaam zelf kan een klein gedeelte van deze anti-oxidanten maken; het grootste gedeelte moet uit de voeding komen.
Hoe krijg je veel anti-oxidanten binnen?
Anti-oxidanten vind je o.a. in:
- Pure chocolade
- Vitamine C (in vers fruit en groenten)
- Vitamine E (in tarwekiemen, plantaardige oliën, spinazie en amandelen)
- Vitamine A (in abrikozen, wortelen en pompoen)
- Mineralen (in zilvervliesrijst, volkorenbrood en champignons)
- Aminozuren (in meloen, asperges en avocado)
Extra aanvullingen
Wanneer je veel anti-oxidanten binnen krijgt en rekening houdt met de schadelijke invloeden uit de omgeving, kun je huidveroudering aanzienlijk voorkomen doordat de vrije radicalen effectief zullen worden bestreden. Bij herhaaldelijke blootstelling aan schadelijke omgevingsfactoren kan het zinvol zijn om goede anti-oxidanten in de vorm van voedingssupplementen in te nemen. Deze voedingssupplementen zijn over het algemeen duurder dan andere voedingssupplementen maar vanwege de effectiviteit zijn ze het meer dan waard.