De Eetbare tuin:Composteren, de Wormenbak
Composteren met de wormenbak
Een zeer effeciente manier van composteren is de wormenbak. Ook in de normale compost hoop, helpen de wormen een handje mee, maar er zullen naar verhouding veel minder wormen in zitten dan in de speciale wormenbak.
Eenvoudig proces
Het proces op zich is heel eenvoudig, de wormen eten gewoon wat je ze voert, en de uitwerpselen van deze wormen geven een goede compost. Het composteren met wormen, gaat veel sneller dan het composteren in de gewone compostbak of met de gewone composthoop. Ten opzichte van de composthoop, kan er uiteraard niet zoveel tegelijk worden gecomposteerd. Of je moet uitgaan van wel heel grote bakken. Hier gaan we uit van het kleinschalige gebruik, zoals je dit gewoon zou kunnen doen, voor je eigen kleine Eetbare tuintje. Het proces is eenvoudig, maar omdat het nu gaat om het houden en kweken van levende huisdiertjes, heeft de wormenbak wel iets meer aandacht nodig dan de compostbak. Als de wormenbak een keer een goede opstart heeft gemaakt, dan is het daarna makkelijker. Maar er moet echt wel even om de paar dagen naar om gekeken worden.
Wormen als huis (tuin)dier
Wat je eigenlijk doet, is het kweken van wormen in een plastic bak. Deze wormen moeten eten en je voert ze met afvalresten, zoals groente en fruitresten. Deze resten mogen geen bereidde of gekookte resten zijn. Ook mogen de resten niet al te groot zijn. Het kan dus zijn, dat je even de moeite moet nemen om de resten wat kleiner te maken. Stukjes van een cm of 5 zijn prima geschikt.
Percolaat voedingsrijk lekvocht
De wormen eten de voedingsresten op en ze scheiden hiervoor weer van alles af. De afscheiding zit ook vocht in. Dit vocht noemt men percolaat. Dit vocht moet elke keer worden afgetapt. Dit kan bij de gekochte wormenbakken door middel van het kraantje onderaan. Bij de zelf gestapelde plastic bakken is dit iets lastiger. Dit percolaat is een zeer voedingsrijke vloeistof, die dus direct weer op de plekken kan worden uitgeschonken waar deze veelheid aan voeding van belang is.
Kopen of maken
Een wormen bak kan gekocht worden bij verschillende speciaalzaken of online, maar de bak is ook evengoed zelf te maken. Dit kan door gebruik te maken van plastic bakken. Eigenlijk is dit ook wat een gekochte wormenbak is, het is een grote plastic bak. Er is wel wat keuze in. Je kunt kiezen voor een monobak, of voor een stapelbak. Met name de stapelbak is makkelijk om zelf te maken. Het bestaat namelijk letterlijk uit op elkaar gestapelde plastic bakken. Een groot voordeel van de gekochte bak, is het kraantje waarmee het lekvocht makkelijk af te tappen is.
Zelf maken
Wil je ook de bakken zelf gaan stapelen, dan moeten er op elkaar passende plastic bakken komen. Deze bakken moeten aan de onderkant worden geperforeerd met gaat jes die iets meer dan 1 cm van diameter zijn. Bovenop de bakken kan gewoon weer een deksel, deze niet te strak erop plaatsen. Handig is het, om voor de onderste bak een doorzichtige te gebruiken, je ziet dan hoe ver het percolaat staat. Je begint de wormenbak met 2 bakken op elkaar, waarop je dan steeds verder kunt stapelen. De wormen zelf , moet wel in de donkere bakken. Ze leven in het donker.
Niet alles mag in de wormenbak
Omdat je deze compost eigenlijk maakt van wormenvoer, kan niet alles in deze wormenbak gegooid worden. Eigenlijk gewoon alleen dat wat de wormen willen eten. Er mogen allerlei keukenresten in, zoals groenteresten, eierschalen en ook de koffie en theezakjes kunnen erbij. Het papier is dan geen enkel probleem. Beter is het om geen vlees erin te gooien, dit eten de wormen wel, maar grote kans dat er een vliegenplaag bij komt. Wat tuinafval betreft kan er wel wat bij, maar alleen in kleine hoeveelheden. Als de knaagdierenkooi schoongemaakt wordt, dan kan dit er ook bij, maar ontlasting van andere huisdieren mag niet. Ook is het beter geen bewerkte etensresten erbij te geven.
De grootste fout
De meest gemaakte fout voor het goed krijgen van de wormencultuur is, dat de wormen worden overvoerd. De wormen moet elke keer wel de gelegenheid krijgen om alles te kunnen verteren. Dus elke keer kleine laagjes op de bak gooien.