Vitamines en hun werking

Gezondheid

Vitamines

Vitamines zijn essentiële voedingsstoffen voor het menselijk lichaam. Om gezond te blijven, moeten we regelmatig alle soorten vitamines binnenkrijgen. Vitamines komen altijd uit de levende natuur. Fruit, groenten en granen zijn bijvoorbeeld belangrijke leveranciers voor vitamines. Globaal kunnen vitamines in twee soorten worden verdeeld: in vet oplosbare vitamines en in water oplosbare vitamines.

In vet oplosbare vitamines

In vet oplosbare vitamines zitten, zoals te verwachten, in de vetten van voedingmiddelen. In vet oplosbare vitamines worden gemakkelijk door het menselijk lichaam opgeslagen. Er zijn vier verschillende in vet oplosbare vitamines.

1. Vitamine A. Vitamine A zit in dierlijke producten zoals lever, vis en melkproducten. Vitamine A is goed bestand tegen verhitting. Als je dus gebakken vis eet of gepasteuriseerde melk drinkt, krijg je deze vitamine nog steeds binnen. Vitamine A speelt een belangrijke rol in de weerstand. Hiernaast is deze vitamine belangrijk voor je groei, huid, haar en tandvlees. Bovendien heb je het nodig voor je gezichtsvermogen. Vitamine A helpt je ogen namelijk aanpassen aan de schemering.
2. Vitamine D. Vitamine D is een bijzondere vitamine. Onder invloed van zonlicht is je huid in staat om deze vitamine zelf aan te maken. Vitamine D zit ook in vette vis. Overigens wordt deze vitamine in Nederland aan margarine en bak- en braadproducten toegevoegd. Deze vitamine is belangrijk voor je zenuwstelsel, je botten en je spieren.
3. Vitamine E. Fruit, groenten en granen zijn belangrijke bronnen van vitamine E. Deze vitamine is wel gevoelig voor verhitting. Er blijft echter wel voldoende over in je dagelijkse voeding. Vitamine E is belangrijk voor de aanmaak van rode bloedcellen en de instandhouding van spierweefsels. Doordat vitamine E een rol speelt in de strijd tegen vrije radicalen, wordt het ook in verband gebracht met een antiverouderende werking.
4. Vitamine K. Vitamine K is ook een bijzondere vitamine. Het wordt namelijk aangemaakt door de bacteriën in je dikke darm. Hiernaast krijg je het binnen door groenten, vlees, eieren en granen te eten. Vitamine K kan goed tegen verhitting en zal dus niet zo snel verloren gaan tijdens de bereiding van voedsel. Je lichaam heeft vitamine K nodig voor een goede bloedstolling.

In water oplosbare vitamines

In water oplosbare vitamines zitten in het vocht in levensmiddelen. Je lichaam slaat deze vitamines niet zo gemakkelijk op. Het teveel aan vitamines verlaat je lichaam al snel in de urine. Een groot deel van de in water oplosbare vitamines bestaat uit B vitamines. Vroeger dacht men dat het om een specifiek vitamine ging. Pas veel later bleek dat het allemaal verschillende varianten waren. Doordat deze vitamines goed oplossen in water, kun je ze bij het koken al snel verliezen. Kook daarom groenten altijd in een klein laagje water om de vitamines zo veel mogelijk te behouden.

1. Vitamine B1. Deze vitamine komt voornamelijk in varkensvlees, groenten en graanproducten voor. Vitamine B speelt een rol bij de verbranding van voedingsstoffen waardoor je weer nieuwe energie krijgt. Hiernaast speelt het een rol in het zenuwstelsel.
2. Vitamine B2. Vitamine B2 komt veel voor in zuivel, vlees, groente en fruit. Deze vitamine kan niet goed tegen licht. Als voedingsmiddelen met deze vitamine te lang worden blootgesteld aan licht, kan de hoeveelheid sterk verminderen. Vitamine B2 speelt een rol in de spijsvertering en zorgt ook voor een gezonde huid en mooi haar.
3. Vitamine B3. Vlees, vis, groenten en fruit zijn belangrijke bronnen van deze vitamine. Vitamine B3 is belangrijk voor de energievoorziening van je cellen en speelt bovendien een rol bij de werking van het zenuwstelsel.
4. Vitamine B5. Deze vitamine zit in vlees, vis, aardappelen en melk. Het helpt je lichaam bij de afbraak van allerlei voedingsstoffen. Hiernaast heeft het invloed op de vorming van bepaalde hormonen.
5. Vitamine B6. Vitamine B6 komt veel voor in vlees, vis, aardappelen en peulvruchten. Het vitamine is noodzakelijk voor een goede weerstand en spijsvertering.
6. Vitamine B8. Vitamine B8 komt veel voor in eieren, melk en sojaproducten. Deze vitamine is essentieel voor gezond haar en een mooie huid. Om deze reden zit vitamine B8 vaak in cosmetische producten. Het is echter niet bewezen dat het aanbrengen van vitamine B8 op de huid wel effect heeft.
7. Vitamine B11. Vitamine B11 staat ook wel bekend als foliumzuur. Deze vitamine zit in groenten en fruit. Het is essentieel voor een goede celdeling. Deze vitamine is bovendien erg belangrijk voor de ontwikkeling van het ongeboren kind. Daarom slikken veel vrouwen tijdens de zwangerschap extra foliumzuur.
8. Vitamine B12. Deze vitamine komt voor in vlees en zuivel. Deze vitamine is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen. Het slikken van deze vitamine kan bloedarmoede voorkomen.
9. Vitamine C. Vitamine C is misschien wel de meest bekende vitamine. Het komt veel voor in groente, fruit en aardappelen. Vitamine C bevordert de opname van ijzer en is heel erg belangrijk voor een goede weerstand. Vitamine C is ook een antioxidant. Er bestaat een kans dat de vitamine hierdoor een rol kan spelen in het bestrijden van kanker. De wetenschap heeft hier echter nog geen bewijzen voor.

Goede balans

Hoe gezond vitamines ook zijn, je kunt er ook teveel van binnen krijgen. Met je dagelijkse voeding zal dit niet zo snel gebeuren. Het risico op een overdosis vitamines loop je vooral als je teveel voedingssupplementen slikt. Houd je daarom ook altijd aan de aanbevolen dosis op de verpakking. Overigens loop je vooral het risico bij in vet oplosbare vitamines. Het lichaam slaat deze namelijk gemakkelijker op. Een overdosis aan in water oplosbare vitamines verlaat doorgaans het lichaam in de urine en levert meestal weinig problemen op. Vitamine B12 is hier echter een uitzondering op. Deze vitamine wordt met behulp van een hulpstof in het lichaam opgeslagen. De kans op nadelige effecten bij een overdosis vitamine B12 is erg klein omdat het lichaam reguleert hoeveel er precies wordt opgenomen. Toch kun je beter de richtlijnen volgen bij het innemen van vitamines. Een teveel aan vitamines zal je geen extra goed doen terwijl je wel een kleine kans loopt op wat nadelige effecten.