Licht in plaats van medicijnen

Zijn lampen beter dan pillen voor onze gezondheid

Lichttherapie wordt populair. Dat heeft alles te maken met ons bioritme. Dat kan verstoord geraken. Onder andere door het ingaan van de winter- en zomertijd, maar ook door bijvoorbeeld ploegenarbeid. In plaats van pillen wordt meer en meer een beroep gedaan op lichttherapie. Hoe kan een lamp ons beter doen voelen?

Lichttherapie en chronobiologie

• De wetenschap die zich bezig houdt met onderzoek van ons bioritme heet chronobiologie. De conclusie van deze onderzoekers is dat vele gezondheidsklachten kunnen worden herleid naar een verstoring van het bioritme. Het bioritme van de mens bepaalt onze lichaamstemperatuur, eetlust, stemming en slaap. Onze biologische klok loopt in de regel gelijk aan het normale dagverloop. Zij vertelt ons lichaam wanneer het tijd is om op te staan, te eten, wanneer we vermoeid zijn, wanneer we dorst hebben en wanneer we slaap krijgen.

• Een belangrijk signaal voor de biologische klok is licht. Zou je bij wijze van voorbeeld iemand te lang opsluiten in een donkere kelder dan raakt de biologische klok verstoord omdat er niet voldoende licht wordt opgevangen door het lichaam. In landen als Noorwegen en Zweden is lichttherapie tijdens de donkere en lange wintermaanden veel verder ingeburgerd. Zelfs in openbare gelegenheden zoals stations, luchthavens en eetgelegenheden kun je daar lichtsessies ondergaan terwijl je wacht.

• En wat te denken van de donkere wintermaanden. Ook in die periode is er een tekort aan licht waardoor het best mogelijk is dat het bioritme van het lichaam wordt ontregeld.

Dit leidt onvermijdelijke tot lichamelijke en psychische klachten. Als meer 'alledaagse' oorzaken en/of gevolgen kunnen worden genoemd: leeftijd, nachtdiensten, winterdepressie/wintermoeheid, constant moe, concentratieproblemen en chronische ziekten.

Lichttherapie kan hierbij helpen. Lichttherapie werkt via de ogen. Bedoeling is om het bioritme te herstellen zodat het lichaam op de juiste tijdstippen van een dag de juiste lichaamstoffen produceert. De effectiviteit van lichttherapie is inmiddels aantoonbaar wetenschappelijk onderbouwd.

Reeds bestaande lichttherapieën

Lichttherapie wordt vandaag reeds aangewend bij winterdepressie, slaapstoornissen als gevolg van nacht- en ploegendiensten en jetlag, burnout, andere vormen van depressies, Alzheimer, Parkinson, ADHD, menopauze en PMS.

Assortiment

► Philips kwam als eerste bedrijf met een licht-therapie-lamp: de brightlight. Prijs: ca. EUR 220. 

Dezelfde technologie komt terug in de goLITE P1. Echter dit (vrij kleine) apparaatje geeft blauw (LED)licht. Blauw licht blijkt veiliger voor de ogen en effectiever te werken dan het tot nu toe gebruikte fullspectrum licht van een 10.000 luxlamp. Nog een voordeel van dit lampje: handig om mee te nemen op reis (dank aan jetlag) of op de werkplek. Kost ca. EUR 170.

Dan is er ook nog de goLITE BLU: een dagelijks lichtbad van 15 minuten is voldoende. Prijs: EUR 215.

► Uit Finland komt Innosol met 2 modellen: Sunny en Rondo. Prijs: ca. EUR 130.

► Vrij nieuw op de markt is de Litebook Elite (LED-lamp) met een prijs van ca. EUR 240.

► Recent is er zelfs een lichttherapiebril met de naam 'Luminette' geïntroduceerd. De Nederlandse distributeur van deze brillen is Goodlite.nl. Door gebruik te maken van een speciaal (holografisch) vizier valt de juiste hoeveelheid licht op het netvlies. Duur van een sessie: 15 minuten. Bij voorkeur gedurende minstens 5 dagen herhalen.

Helemaal nieuw: lichtwekkers!

Misschien een klein beetje met de haren gesleurd maar als u er baat bij heeft: nu zijn er lichtwekkers. Ze streven naar een natuurlijke manier van wakker worden doordat deze wekker zorgt voor een gesimuleerde (nagebootste) zonsopgang. De lichtintensiteit neemt geleidelijk toe tijdens het half uur voor je ontwaakt en wordt vergezeld van natuurlijke (wek)geluiden. De bekendste is wellicht .

Lampen tegen winterdepressie getest: goedkoop is duurkoop

Inmiddels zijn een aantal lichttherapielampen getest, o.a. door de Nederlandse Consumentenbond. Algemene conclusie: de kwaliteit varieert nogal. Komt als beste uit de test: de Goodlite Litebook Elite. De Philips EnergieLight HF 3319 en de Philips goLITE BLU HF 3320 scoren ook goed. Deze 3 lampen geven voldoende licht op een afstand van 50 cm. Bij een aantal andere lampen bleek uit de test dat de hoeveelheid lux duidelijk lager uitvallen dan de fabrikant belooft. Tot deze teleurstellende lampen behoort de Caremaxx Lite Pad (3200 lux in plaats van de beloofde 5000 door de fabrikant) en de Innosol Aurora (geen 10.000 lux maar slechts 3500 lux). Wat is ideaal? Dat blijkt 10.000 lux te zijn gedurende 45 minuten/dag.

Conclusie

De kritiek op lichttherapielampen als zouden zij niet bijdragen tot het algemeen welzijn van de gebruikers neemt af. En misschien zit het wel tussen de oren… dat moet ieder voor zichzelf ervaren. Echt goedkoop zijn deze lampen of wekkers ook niet te noemen. Dat zou ook wel eens de reden kunnen zijn waarom, met name de lichtwekker, tot nu toe geen verkoopsucces is.