De voor- en nadelen van medische thuistesten

Inleiding

De interesse voor de medische wetenschap is de laatste jaren enorm toegenomen. Was in de jaren 80 het programma Vinger aan de Pols nog vernieuwend en soms enigszins shockerend, inmiddels is geen taboe meer heilig...of veilig.

Er zijn legio tv-programma’s waarin onze kwaaltjes en ongevallen uitgebreid en schaamteloos in beeld gebracht worden. Even een klein rijtje? De Plattelands-dokter, Ingang Oost, De Centrale Huisartsenpost, Het Kinderziekenhuis, De Medische Special, Traumacentrum, Gênante Ziektes...het kan niet op. We kijken dus graag naar de gezondheidsproblemen van anderen, wanneer die van ons zelf maar privé blijven. Een nieuwe trend is geboren, de opkomst van de medische thuistest of zelftest. Kunnen we lekker zelf thuisdokteren....

De voor- en nadelen van thuistesten

De voordelen van zelftesten:

  • Thuistesten zijn gemakkelijk te verkrijgen, ze zijn te koop op internet, via postorderbedrijven en bij de drogist.
  • Voor de mensen die nog steeds een bepaalde angst moeten overwinnen om naar een dokter te gaan, is een thuistest een uitkomst.
  • Een thuistest is erg handig voor mensen die het lastig vinden tijd vrij te maken voor een afspraak bij een dokter met lange wachttijden in de spreekkamer.
  • Na het doktersbezoek moet men vaak ook nog een aparte afspraak maken bij een artsenlaboratorium en wachten op de uitslag. Een thuistest geeft in de regel een snelle uitslag.
  • Een thuistest is anoniem en in uw eigen privé-sfeer uit te voeren.

De nadelen van zelftesten:

  • De betrouwbaarheid van niet alle testen is altijd even goed. Sommige testen hebben een CE keurmerk, maar er worden er ook een hoop via een omweg vanuit het buitenland verkocht om de Nederlandse wetgeving te omzeilen.
  • Bij sommige testen is een positieve uitslag geen definitief bewijs dat men de ziekte ook echt heeft en moet daar bovenop nog een hertest door een arts gedaan worden om de uitslag te bevestigen.
  • Een negatieve uitslag is niet altijd een bewijs dat je het probleem niet hebt, bijvoorbeeld wanneer je de test te vroeg na besmetting uitvoert en de incubatietijd (de tijd tussen besmetting en daadwerkelijk ziek worden) langer is, of het lichaam nog geen kans heeft gehad om voldoende antistoffen aan te maken.
  • Mocht je test positief zijn dan moet je daarna alsnog naar een arts voor medicijnen of voor een advies en zal deze de thuistest vaak niet als bewijs aanvaarden en alsnog zelf de test opnieuw willen uitvoeren. En had je je dus eigenlijk de thuistest kunnen besparen.
  • Een vals positieve uitslag kan, bijvoorbeeld in het geval van een SOA (Sexueel Overdraagbare Aandoening) een hoop stress, en emotionele en/of relationele problemen opleveren.
  • Een vals negatieve uitslag kan een onterecht gevoel van veiligheid geven, met het enorme risico op het blijven doorgeven van een SOA.
  • Ook wanneer de uitslag is zoals hij moet zijn, moet men de psychische gevolgen niet onderschatten. Goed of slecht, het alleen doormaken van de angst om iets onder de leden te hebben, gevolgd door eventuele opluchting of door juist het bevestigd zien van je angst, is voor niemand goed. In de meeste gevallen kan men hoogrisico-tests beter onder begeleiding van een arts laten doen.

Conclusie

Alhoewel het gemakkelijk kan zijn om in de privacy van je eigen huis een test uit te voeren, vervangt een thuistest niet in alle gevallen een gedegen bloedonderzoek of de uitgebreidere dan wel nauwkeurigere testen van een laboratorium. Een medische thuistest kan je een idee geven van je gezondheidstoestand, of een bepaald vermoeden bevestigen maar in de meeste gevallen blijf je toch nog met vragen zitten die alleen beantwoord kunnen worden door een arts. Of heb je een behandeling nodig.

Daarnaast kosten de thuistesten ook geld, en ze worden niet vergoed. In Nederland zijn we ook nog eens in de gelukkige positie dat we ons bij de GGD's gratis en anoniem kunnen laten testen (en eventueel behandelen) op verschillende HIV en SOA's.

Link

Welke (medische) thuistesten zijn er op de markt