Van sommige organen weet je soms niet eens dat ze bestaan al spelen ze wel degelijk een belangrijke rol bij het functioneren van ons lichaam. Pas als, zoals in onderstaand voorbeeld de galblaas, niet meer aan zijn taak voldoet en er pijnklachten optreden wordt het tijd voor actie. In het verleden werden er enkel galstenen en/of galgruis verwijderd, maar tegenwoordig gaat men steeds vaker over tot het volledig verwijderen van de galblaas. Hoe gaat dat in zijn werk en wat is het nut hiervan?

Wat is een galblaas?

De galblaas is een peervormig orgaan van zo'n 8 á  10 cm lang en bevindt zich aan de onderkant van de lever, aan de rechterkant van het lichaam boven de buik. Gal, dat door de lever wordt aangemaakt, is van groot belang voor de vertering van het vet dat we tot ons nemen. De lever voert de gal af via een buisje naat de twaalfvingerige darm. De galblaas zit hier ook aan verbonden. Normaal gesproken wordt de gal hier eerst in ingedikte vorm opgeslagen. Op het moment dat de dikke darm vet voedsel opneemt perst de galblaas gal naar de dunne darm om een betere vertering van het voedsel te bewerkstellingen.

Complicaties

Zoals met alle organen van het lichaam kan er wel eens iets misgaan. Als bijvoorbeeld iemand erg vet eet kan de ingedikte vorm van gal in de galblaas de hoeveelheid vet soms niet aan en zal de gal zich ontwikkelen tot galstenen en/of galgruis. An sich hoeft dat geen probleem te zijn. Men kan oud worden met meerdere galstenen zonder iets te merken. Soms blijven galstenen echter in de buisjes steken en dat is de meest voorkomende complicatie van de galblaas. In de praktijk levert dat regelmatig helse koliekpijnen in het middenrif op. Dat kan zelfs zover gaan dat er een levensbedreigende situatie ontstaat. Dat laatste komt zelden voor maar het is wel noodzaak om meteen de huisarts of de nooddienst te waarschuwen als zich een dergelijke pijnaanval voordoet.

Echo

Omdat de symptomen vrij duidelijk zijn zal de huisarts snel in de smiezen hebben wat er gaande is. In eerste instantie wordt de patiënt verwezen naar een specialist om een echo te maken. Er wordt een soor gel op je buik gesmeerd en vervolgens kan de dienstdoende arts of hoofdverpleger met een sonde over je buik manoeuvreren. Zijn of haar bewegingen kunnen op een beeldscherm gevolgd worden. Je raadt het al: precies zoals een echo bij zwangere vrouwen. De galstenen kunnen zo makkelijk gededecteerd worden. In de meeste gevallen zal het advies luiden om de galblaas operatief te laten verwijderen omdat de koliekaanvallen met grote zekerheid zullen terugkomen.

Galblaasoperatie

Een operatie om de galblaas te verwijderen heet cholectystectomie. Vroeger gebeurde dit doorgaans met een openbuik operatie door een snee aan de zijkant van het lichaam aan te brengen, maar dit wordt alleen nog maar toegepast als het strikt noodzakelijk is. Tegenwoordig wordt in de meest voorkomende gevallen voor de LESS-chirurgie oftewel de laparoscopische cholecystectomie gekozen. Simpel gezegd: een kijkoperatie. Deze levert veel minder pijn en ongemak op. Een laparoscoop is een fijne lange buis waarop een mini-camera en een lampje zijn gemonteerd en die vlak boven de navel wordt ingebracht. Die camera registreert alles wat in de buikholte gebeurt. Vooraf aan de operatie wordt die buikholte overigens met koolstofdioxide opgevuld zodat de te operen plek beter zichtbaar is. Dit is niet schadelijk en kan hoogstens na afloop een lichte pijn tussen de schouderbladen veroorzaken. Vervolgens brengt de chirurg enkele kleine incisies aan waarmee de instrumenten om de operatie uit te voeren worden ingebracht. De operatie duurt ongeveer 1 á  1,5 uur waarbij de patiënt volledig onder narcose wordt gebracht.

Herstel

Soms kan de patiënt dezelfde dag nog naar huis, maar het komt vaker voor dat hij/zij een nacht in het ziekenhuis moet overblijven. Omdat er lang voor de operatie een taboe rust op eten en drinken wordt alvorens de operatie start een infuus aangebracht waardoor men voldoende water en zout binnenkrijgt. Op het moment dat de patiënt als hij/zij bijkomt zelf kan drinken zal het infuus worden verwijderd. Daarna mag men gerust alles - met mate - weer eten. De eerste paar dagen zullen nog wel pijnvol zijn en moeten pijnstillers als paracetamol (in extremere gevallen in combinatie met diclefonac) uitkomst bieden. Volledig herstel duurt tussen de vier en zes weken. In die periode moeten inspannende arbeid en het tillen van zware dingen absoluut vermeden worden. De hechtingen van de sneetjes zijn aan de binnenkant van het lichaam aangebracht en vergaan vanzelf.

Nota bene

Elk ziekenhuis of artst opereert volgens een eigen scenario. Het kan dus mogelijk zijn dat sommige bovengenoemde procedures elders in het land afwijkend zijn. Het hierbovene beschrevene betreft de persoonlijke ervaring van ondergetekende. Raadpleeg bij twijfel of vragen altijd een gecertificeerd arts.

Afbeelding bron

• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Anatomy_of_liver_and_gall_bladder.png