Wat is speltherapie

Inleiding

Elk kind is dol op spelen. Spelen is niet alleen een leuke manier van vermaak, maar kan kinderen ook helpen bij de verwerking van emotionele problemen. Wanneer mensen last krijgen van psychische problemen en behoefte hebben aan professionele hulp, gaan ze vaak naar een psycholoog of therapeut om daar hun verhaal te doen.

Kinderen

Bij kinderen met psychische problemen ligt dit vaak iets ingewikkelder. Kinderen kunnen hun eigen gevoelens en problemen nog niet goed onderkennen en ze kunnen zichzelf ook nog niet goed uitdrukken in woorden. Speltherapie kan hiervoor een oplossing bieden. Bij speltherapie worden kinderen uitgenodigd om hun zienswijze van de wereld non-verbaal te laten zien. Dit geeft hen de kans om hun emoties te verwerken in het spel. Maar hoe gaat deze speltherapie precies in zijn werk?

Wat is speltherapie?

Speltherapie is een vorm van psychotherapie waarbij het spel gebruikt wordt om de emotionele problemen van het kind te verwerken. De therapie wordt gegeven in een speelkamer, waar het materiaal gebruikt wordt om de emoties van het kind weer te geven. Dit is voor het kind een gemakkelijke maar ook veilige manier van het tonen van emoties. Dit veilige gevoel ontstaat doordat het uiten van emoties in spelvorm een stuk minder persoonlijk is dan direct praten over je eigen emoties. Een therapeut kan door middel van het spel zien wat het kind bezighoudt en hierop inspelen om zo het kind te helpen verder te komen in zijn ontwikkeling.

Voor wie is speltherapie?

Speltherapie is een therapie speciaal ontworpen voor kinderen van 3 tot en met 12 jaar, die vastgelopen zijn in hun ontwikkeling. Wanneer een kind vastloopt in zijn ontwikkeling, kunnen hier allerlei verschillende redenen voor zijn. De klachten die een kind hierbij ervaart, kunnen ook erg uiteenlopend zijn. Zo zijn er kinderen die internaliserend probleemgedrag vertonen. Deze kinderen zijn erg stil, somber, angstig en voelen zich vaak minderwaardig. Maar er zijn ook kinderen die hun emotionele problemen uiten door middel van externaliserend probleemgedrag. Deze kinderen zijn vaak agressief, onhandelbaar of oneerlijk. Daarnaast kan er sprake zijn van eet-, slaap- of zindelijkheidsproblematiek. Ook andere lichamelijke klachten zonder medische oorzaken en leerproblemen kunnen erop wijzen dat een kind emotionele problemen heeft en baat kan hebben bij speltherapie. Speltherapie wordt ook vaak gebruikt bij kinderen die net een ingrijpende gebeurtenis hebben meegemaakt. Zo kan speltherapie helpen bij het verwerken van het verlies van een dierbaar persoon, seksueel misbruik of mishandeling.

Hoe gaat speltherapie in zijn werk?

Om te beginnen met speltherapie, krijgen de ouders een intakegesprek met een speltherapeut, waarin de therapeut zich een eerste indruk kan vormen van de problemen van het kind. Vervolgens vinden er 3 spelobservaties plaats. Dit zijn spelsessies waarbij de therapeut alleen observeert, om zo een goed beeld te krijgen van de problematiek van het kind. In de eerste periode van de therapie wordt de aard van het probleem in kaart gebracht. Ook worden er doelen opgesteld, waarna een behandelplan opgesteld kan worden. De duur van dit behandelplan hangt af van de complexheid van de problematiek en is van tevoren vaak niet heel nauwkeurig vast te stellen. De therapiesessies vinden vaak 1 keer in de week plaats. De therapie vindt plaats in de speelkamer, een ruimte waar allerlei soorten speelgoed aanwezig is. Het kind mag zelf bepalen met welk materiaal het wil spelen en ook mag het kind bepalen of het alleen of met de therapeut speelt. Deze mate van vrijheid wordt aan het kind gegeven om de vertrouwensband tussen het kind en de speltherapeut te bevorderen. De therapeut helpt het kind om opgedane ervaringen uit te spelen, te verwerken en nieuwe ervaringen op te doen. Ook het contact met ouders is erg belangrijk, omdat de problemen van het kind zich vaak voordoen in de thuissituatie. Daarom worden ouders betrokken bij het opstellen van het behandelplan en ook gedurende de therapie worden ouders regelmatig uitgenodigd voor een evaluatiegesprek. Wanneer het kind zonder therapeutische hulp verder kan, wordt de therapie weer afgebouwd. Wanneer de problematiek van het kind te complex is, kan het kind doorverwezen worden naar andere hulpverlening.