Welke soorten botbreuken zijn er

Inleiding

Je moet zuinig met je lichaam omgaan. Er kunnen tientallen dingen misgaan. Zo kun je ziek worden, kun je jezelf verwonden of kun je een botbreuk (ook wel fractuur) oplopen. Er zijn verschillende soorten botbreuken. Deze ontstaan op verschillende manieren en moeten ook op verschillende manieren worden behandeld. Maar welke soorten botbreuken zijn er eigenlijk precies? Als je vermoedt dat je zelf een botbreuk hebt, moet je altijd naar de huisarts gaan!

Verschillende soorten

Er zijn drie factoren die bepalen wat voor soort breuk een bepaalde botbreuk is. Het gaat hier ten eerste om de locatie van de breuk, ofwel welk bot is gebroken. De tweede en derde factor zijn de ernst van de breuk en waar het bot zich nu bevindt. Daarmee wordt bedoeld: in hoeveel stukken is het bot gebroken, is het bot uit het gewricht geschoven en dergelijke.

Gesloten fractuur

Bij deze botbreuk is de situatie als volgt: je bot is gebroken maar van buitenaf is hier niks aan te zien. De huid is bij deze breuk niet beschadigd. Weefsel aan de binnenkant van je huid kan wel zijn beschadigd. Toch heet deze breuk nog een gesloten breuk omdat het bot niet buiten je lichaam ‘’treedt’’. Als er bloedvaten zijn gebroken door deze fractuur, zal het bloed zich ophopen rond het gebroken bot. Onder andere heupfracturen en schedelfracturen kunnen gesloten zijn.

Open fractuur

De tegenhanger van een gesloten fractuur is natuurlijk een open fractuur. De huid is bij zo’n breuk wel beschadigd en je kunt zien dat het bot als het ware buiten het lichaam zit. Deze breuk moet erg snel worden behandeld omdat er een grote kans is dat er complicaties optreden. Deze botbreuk is namelijk erg vatbaar voor infecties en er kan erg veel bloed verloren gaan.

Fractuur met dislocatie

Bij deze botbreuk is er in feitelijke zin geen sprake van een echte breuk. Bij deze ‘’fractuur’’ is het namelijk zo dat een bot uit een gewricht schiet: dislocatie. Deze situatie kennen veel mensen als een bot ‘’uit de kom’’. Dit kan een gevaarlijke situatie veroorzaken wanneer bijvoorbeeld een bloedvat wordt beschadigd. Soms is er een (kleine) operatie nodig om deze botten weer op de goede plek te zetten.

Fractuur zonder dislocatie

Er is een fractuur met dislocatie, dan bestaat natuurlijk ook een fractuur zonder dislocatie. Deze situatie komt vrijwel nooit voor. Deze fractuur kan worden behandeld door immobilisatie. Hierbij worden de beschadigde botten ondersteund en vastgezet voor een bepaalde periode door bijvoorbeeld gipsverband. In deze situatie kunnen de botten optimaal herstellen.

Groenhoutfractuur

Deze breuk komt vaak voor bij kinderen omdat zij relatief flexibele botten verbinden. Deze fractuur ontstaat geleidelijk en niet door één klap bij bijvoorbeeld een val. Als een houtje, vandaar de naam, buigt het bot steeds verder totdat het breekt. Deze breuken kunnen goed worden behandeld met gipsverband (immobilisatie).

Fractuur van een gewricht

Zoals de naam al zegt wordt breekt bij deze fractuur een gewricht. Gewrichten zijn erg belangrijk in het lichaam omdat ze ervoor zorgen dat je je kunt bewegen. Het is dan ook erg belangrijk dat een dergelijke fractuur met extra grote zorgt behandeld wordt.

Stressfractuur

Niet alleen door ongelukken kunnen breuken ontstaan, maar ook door overbelasting van de botten. Dat is het geval bij een zogenaamde stressfractuur. De meeste stressfracturen komen voor bij de voet wanneer deze te veel gebruikt wordt. Het is daarom belangrijk om je voeten op tijd te laten rusten. Deze breuken zijn op röntgenscans vaak moeilijk te zien en daarom wordt de ‘’botscan’’ vaak gebruikt om deze breuk op te sporen.

Spontane fractuur

Het klinkt misschien vreemd, een fractuur die spontaan optreedt maar toch is het mogelijk. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer tumoren de botten blokkeren. Ook bestaan er ziektes waarbij men zeer poreuze botten heeft die al heel erg snel breken. Een voorbeeld van zo’n ziekte is osteoperose. Deze ziekte komt vooral bij ouderen voor.

Conclusie

In de medische wetenschap worden acht verschillende botbreuken (fracturen) onderscheiden. Dit onderscheid is gebaseerd op hoe de breuk is ontstaan, waar het bot zich na de breuk zich bevindt en in hoeveel stukken het bot gebroken is. Er zijn bijvoorbeeld open fracturen, fracturen met dislocatie en stressfracturen.

Bronnen afbeeldingen: Wikimedia Commons, James Heilman MD, Robert Gollmick