Wat is geriatrie

Inleiding

Een ander woord voor geriatrie is ouderengeneeskunde. Met de huidige vergrijzing is het duidelijk dat geriatrie absolute noodzaak is. Mede dankzij de medische wetenschap worden we steeds ouder en willen we ook zo lang mogelijk op ons zelf blijven wonen. Lees meer over geriatrie in onderstaand artikel.

Ouderenzorg wordt complexer

De zorg voor ouderen wordt steeds complexer. Veelal is er sprake van meerdere aandoeningen tegelijkertijd: lichamelijke, sociale en geestelijke problemen. Het gaat daarbij om veelvoorkomende problemen als geheugenproblematiek (o.a. dementie en Alzheimer), plotselinge verwardheid in combinatie met lichamelijk ongemakken. Ook valt te denken aan eenzaamheid, incontinentie of plotselinge achteruitgang in het dagelijkse functioneren.

Hoe kom je bij de geriater?

Via een verwijsbrief van de huisarts kun je sinds 1982 in het ziekenhuis terecht bij de klinisch geriater, een medisch specialist. Tijdens het eerste consult brengt de geriater zo goed mogelijk de hulpvraag in kaart. De geriater spreekt met de patiënt zelf, met diens partner en met eventuele mantelzorgers. De geriater adviseert de huisarts (die voert de regie) en stelt een zorgprogramma op maat op. Zonodig met behulp van een geriatrisch zorgteam, bestaande uit een verpleegkundige, fysiotherapeut, psycholoog en maatschappelijk werker. Als de behandeling aanslaat, is de geriater klaar. Inmiddels hebben zorgverzekeraars de geriatrie als medisch specialistenfunctie erkend. Het aantal geriaters groeit sterk.

Verpleeghuisarts en sociaal geriater

Wanneer er sprake is van een verblijf in het verpleeghuis, krijg je te maken met de verpleeghuisarts of met de sociaal geriater. De verpleeghuisarts of sociaal geriater beoefent een zeer breed specialisme, gericht op kwetsbare patiënten, met name ouderen en chronisch zieken. Overigens is de verblijfplaats niet bepalend voor het specialisme verpleeghuisarts/sociaal geriater. De kern vormt de integrale benadering van ouderen en chronisch zieken met een complexe problematiek. De behandeling kan dus ook thuis plaatsvinden.

Beroepsvereniging verpleeghuisartsen en sociaal geriaters

De verpleeghuisarts richt zich van oorsprong vooral op de medische zorg binnen de muren van het verpleeghuis. Binnen het verpleeghuis behandelen verpleeghuisartsen zowel mensen met lichamelijke problemen als mensen met geestelijke problemen, alsmede patiënten met een combinatie van beide. Vanwege de wens van ouderen om zo lang mogelijk thuis te blijven wonen, is de verpleeghuisarts steeds meer buiten het verpleeghuis gaan werken. In toenemende mate wordt de verpleeghuisarts ook verantwoordelijk voor patiënten in het verzorgingshuis, de thuissituatie en ook het ziekenhuis. Sinds het jaar 1990 is de verpleeghuisgeneeskunde een erkend medisch specialisme.

De sociale geriatrie heeft zich ontwikkeld vanuit de afdelingen ouderenzorg van RIAGG’s. De nadruk voor de sociaal geriater ligt op het diagnosticeren, behandelen en begeleiden van (oudere) patiënten met gedragsstoornissen ten gevolge van cognitieve tekortkomingen. Daarnaast geeft de sociaal geriater preadviezen voor opname in een (psychogeriatrisch) verpleeghuis. De sociaal geriater is verder van oudsher een belangrijke consulent voor met name de huisarts.

Doordat verpleeghuisartsen steeds meer buiten het verpleeghuis zijn gaan werken en sociaal geriaters vaker ook klinisch werk zijn gaan verrichten, zijn de werkwijzen van de sociaal geriater en de verpleeghuisarts naar elkaar toegegroeid. De beroepsverenigingen zijn in 2007 samengegaan in de NVVA, de beroepsvereniging van verpleeghuisartsen en sociaal geriaters.