Persoonlijke hygiene in de gezondheidszorg

Inleiding

Persoonlijk hygiëne voor medewerkers in de gezondheidszorg is erg belangrijk. Door een goede persoonlijke hygiëne bescherm je jezelf en voorkom je dat je bijvoorbeeld infecties of virussen 'meeneemt' van de ene naar de andere patiënt. Persoonlijke hygiëne in de zorg betreft een aantal belangrijke aspecten die in dit artikel verder uitgelegd worden.

Handhygiëne in de gezondheidszorg

Handhygiëne is het meest belangrijkste aspect van persoonlijke hygiëne om te voorkomen dat ziektes worden overgedragen van de ene naar de andere patiënt. Er zijn een aantal belangrijke stelregels in de gezondheidszorg die een goede handhygiëne mogelijk maken. Zo dienen de nagels kort en schoon te worden gehouden (ook is het dragen van kunstnagels niet toegestaan) en mogen er geen ringen, armbanden of horloges worden gedragen. De reden hiervan is dat het niet goed mogelijk is de huid ter plaatste voldoende te reinigen. Desinfectie van de handen met handalcohol geniet de voorkeur boven handen wassen. Voornaamste reden is dat het meer huidvriendelijk is.

Wanneer de handen zijn verontreinigd, plakkerig aanvoelen of na het toiletbezoek worden ze altijd gewassen met water en zeep. Het handen wassen dient op de volgende manier te gebeuren:

• Open de elleboogkraan (altijd met de ellenbogen) en laat het water uit de kraan flink stromen met lauw water. Maak de handen nat en neem wat zeep uit de zeepdispenser (gebruik geen zeepblok). 
• Wrijf de handen op de volgende manier in met zeep: begin bij vingertoppen, duimen, gebied tussen de vingers en neem ook de polsen mee (ongeveer 10 seconden). Doe dit voor ongeveer 10 seconden. 
• Spoel de handen op de volgende manier af: Laat het water van de pols naar de vingertoppen stromen doe dit voor 20 seconden. 
• Pak een papieren handdoek en droog de handen zorgvuldig af. 
• Sluit de kraam met papieren handdoek of elleboog. 
• Gooi de papieren handdoek weg in een afvalbak die met de voet te bedienen is.

Het desinfecteren van de handen met handalcohol wordt ook gebruikt: 

• Voor contact met een cliënt in beschermende isolatie.
• Na hoesten of niezen.
• Bij de overgang van vuil naar schoon werk (bij patienten contact). Bijvoorbeeld na het verwijderen van vuil verband en voor het aanbrengen van nieuw, schoon verband.
• Na het uittrekken van handschoenen.

Voorschriften voor kleding

De kleding die tijdens het werk wordt gedragen heeft korte mouwen. Als er werkkleding gedragen wordt bedekt dit de eigen kleding (dus geen dienstjas met korte mouwen over eigen kleding met lange mouwen). Verschoon elke dag de kleding die je tijdens het werk hebt gedragen. De kleding die je tijdens het werk draagt moet te reinigen zijn op minstens 60 graden. Schoenen moeten schoon en goed te reinigen zijn. Bij zichtbare verontreinigening dient het schoeisel te worden schoongemaakt.

Voorschriften bij het dragen van sieraden

Zoals al boven genoemd worden er tijdens de zorg geen ringen, armbanden of horloges gedragen. Een piercing is ook een sieraad en dient verwijderd te worden indien deze hinderlijk is bij de zorg van een patiënt.

Voorschriften voor haar en nagels

Het haar dient vooral kort of bijeengebonden te worden gedragen. Baarden en snorren zijn goed verzorgd en kort geknipt.

Conclusie

De basis van hygiënisch werken is een goede persoonlijke hygiëne in combinatie met specifieke preventieve maatregelen. Een goede hygiëne draagt bij aan infectiepreventie.