Alles over trouwen

Een verbintenis voor het leven

Het huwelijk is al eeuwenoud. Al in de tijd van de Grieken en Romeinen zijn hier aanwijzingen van terug te vinden en zelfs al ver voor die tijd zouden mensen al als man en vrouw door het leven zijn gegaan. De term - huwelijk - heeft geen vaste definitie, omdat dit verschilt per cultuur. In Nederland is het huwelijk "een bij wet geregelde verbintenis tussen twee personen".

In dit artikel zul je eerst lezen wat de eisen zijn, waar je aan moet voldoen voordat je in het huwelijk kan treden. Daarna zal ik verschillende vormen van het huwelijk bespreken in diverse culturen. En tot slot al ik eindigen met hoe een huwelijk beëindigd kan worden, al hopen we natuurlijk hier nooit mee te maken hoeven te hebben voordat we het huwelijk intreden.

Vereisten

Er zijn dus verschillende huwelijksvereisten waar je aan moet voldoen, voordat je in het huwelijksbootje kunt stappen. Ik zal ze hier allemaal kort bespreken.

1. Leeftijd

Zowel mannen als vrouwen moeten de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt om te kunnen trouwen. Zijn beiden of is één van beiden nog geen 18, maar heeft deze wel de leeftijd van 16 jaren bereikt, kan er alsnog getrouwd worden als de vrouw in zwanger is - dit moet dan wel officieel aangetoond worden met en doktersverklaring - of er moet al een kind geboren zijn van de des betreffende personen die willen trouwen.

In de gevallen waarin één of beiden jonger zijn dan 16, er dus geen kind is, kan een huwelijk alleen gesloten worden met toestemming van de Minister van Justitie. Als er dan geconcludeerd wordt dat er sprake is van zwaarwegende redenen, zal er een uitzondering gemaakt kunnen worden, als ook de ouders van de personen onder 16 jaar hebben toegestemd. Als deze toestemming ontbreekt en het huwelijk toch wordt voltrokken, zal deze door de rechter nietig worden verklaard.

2. Instemming - "Ja, ik wil"

Iemand moet de wil hebben om in het huwelijk te treden. Een persoon die een zodanige (tijdelijke) geestelijke stoornis heeft, dronkenschap is hier bij inbegrepen, dat hij zijn wil niet kan verklaren, kan ook geen huwelijk aangaan.

3. Monogamie

Je mag geen huwelijk aangaan als je nog getrouwd bent met iemand anders. In een aantal landen is het wel mogelijk om meerdere partners te hebben, in Nederland is dit echter strafbaar. Als je al getrouwd bent, maar dit nog een keer met een andere persoon wilt doen, zal eerst het eerdere huwelijk ontbonden moeten worden.

4. Geen te nauwe verwantschap

Volgens art 1:41 lid 1 BW mag: "Een huwelijk niet worden gesloten tussen hen die elkander, hetzij van nature hetzij familierechtelijk, bestaan in de opgaande en in de nederdalende lijn of als broeders, zusters of broeder en zuster" . Een kleine uitzondering vermeld lid 2 van hetzelfde artikel: "Onze Minister van Justitie kan om gewichtige redenen ontheffing van het verbod verlenen aan hen die broeders, zusters of broeder en zuster door adoptie zijn". Daarbij moet nog worden gezegd dat naast een nauwe biologische verwantschap, ook een te nauwe juridische verwantschap niet mag leiden tot een huwelijk. Hierbij valt te denken aan een huwelijk tussen een adoptiefmoeder met haar adoptiefzoon.

5. Aangifte van het voornemen om te huwen

Als een laatste eis moet men het voornemen om te gaan trouwen aangeven bij de burgerlijke stand. Hier worden dan onder andere de geboorteaktes en de aktes voor huwelijkstoestemming aan de ambtenaar overlegd.

Wat verder de vorm betreft, is alleen een huwelijk dat voltrokken is door een ambtenaar van de burgerlijke stand geldig. Een huwelijk dat voltrokken is door een geestelijke, is daarom niet een officieel huwelijk op papier. Om te bewijzen dat een huwelijk rechtsgeldig is, is de huwelijksakte in beginsel het enige bewijsmiddel om het bestaan van het huwelijk aan te tonen.

Huwelijks vormen in andere culturen

De meest voorkomende huwelijksvorm in Nederland en verreweg ook in de meeste andere landen, is monogamie. Of te wel de verbintenis tussen alleen twee personen van een verschillend geslacht. Daarnaast kennen we echter ook nog andere huwelijkvormen:

* Polygynie * Polyandrie * Groepshuwelijk * Homohuwelijk

Polygynie

Dit is een huwelijk tussen één man en meerdere vrouwen. De term betekent letterlijk "veel vrouwen". Dit komt veel voor in de staat Utah in Amerika en verder in China en verschillende stammen in Afrika.

Polyandrie

Bij deze vorm heeft één vrouw meerdere mannen. Het komt wereldwijd gezien vrij weinig voor, maar is in Tibet, Nepal, bepaalde streken in China en bij bepaalde stammen in Afrika en Amerika wel terug te vinden.

Groepshuwelijken

Hierbij is een groep mensen getrouwd, dus meerdere mannen en meerdere vrouwen, dit komt dan ook maar zelden voor. Voornamelijk kan je dit vinden in Nieuw-Guinea, bij Caingang in Brazilië, de Massaï in Afrika en de Toda in Australië.

Homohuwelijk

Dit is een huwelijk tussen twee personen van hetzelfde geslacht. Sinds april 2001 kunnen twee mannen of twee vrouwen in Nederland met elkaar trouwen. Daarmee was boek 1 van het Burgerlijk Wetboek toendertijd aangepast. Over het algemeen gelden dezelfde regels als bij een huwelijk tussen man en vrouw: de rechten en plichten van de echtgenoten tegenover elkaar is nog steeds hetzelfde en ook de voorwaarden voor het aangaan, sluiten en beëindigen van het huwelijk zijn hetzelfde. Toch zijn er echter wel twee belangrijke verschillen:

* Bij een huwelijk tussen twee mannen of twee vrouwen is er geen afstammingsrelatie met de kinderen van de echtgenoten, dit is bij een huwelijk tussen een man en vrouw vaak wel het geval. * Als er een baby wordt geboren, is het in een huwelijk tussen man en vrouw genoeg dat de man het kind erkent als het zijne. Bij een homohuwelijk ligt dit anders. Hier moet de partner het kind adopteren voordat hij/zij de juridische vader/moeder van het kind is.

Nederland was de eerste wat betreft het erkennen van het homohuwelijk. Landen als Zwitserland, Spanje, Canada en België hebben ons intussen gevolgd.

Het beëindiging van een huwelijk

Art 1:149 BW geeft de volgende wijzen aan waarop het huwelijk eindigt:

* De dood * Nieuw huwelijk of geregistreerd partnerschap na vermissing van een echtgenoot * Echtscheiding * Ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed * Omzetting van een huwelijk in geregistreerd partnerschap

Hieronder zal echter alleen de echtscheiding besproken worden.

Echtscheiding

Volgens artikel 1:150 BW is een echtscheiding slechts mogelijk wanneer echtgenoten niet van tafel en bed gescheiden zijn. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat echtscheiding wel mogelijk is als het verzoek tot ontbinding van het huwelijk is gedaan vóórdat de scheiding van tafel en bed tot stand kwam. Verder kan de enige grond voor echtscheiding duurzame ontwrichting zijn. Dit houdt in dat het huwelijk ondraaglijk is geworden en dat er ook geen uitzicht is op verbetering.

Voor een echtscheiding is in principe instemming van beide partners nodig. Ze moeten dan bij de recht voorkomen, die uiteindelijk de echtscheiding zal uitspreken. Is dit echter niet het geval en wil slechts één van de partners scheiden, dan zal deze moeten aantonen dat er sprake is van duurzame ontwrichting.

Misschien wel het belangrijkste vermogensrechtelijke gevolg is de alimentatie, oftewel "het verstrekken van levensonderhoud, m.n. als verplichting jegens kinderen, echtgenoten na een echtscheiding".

Twee belangrijke eisen hierbij zijn dat 1) de tot onderhoud gerechtigde moet behoeftig zijn, ofwel hij/zij heeft niet de (voldoende) middelen om zelfs in het levensonderhoud te voorzien en 2) de tot uitkering verplichte moet genoeg draagkracht hebben, ofwel hij/zij moet in staat zijn om de alimentatie te betalen.

Met betrekking tot de kinderen blijven de ouders in principe het gezag over hen gezamenlijk uitoefenen. Het gezag kan echter ook aan één van de ouders toegezegd worden. Dit kan geval zijn als 1) de ouders hier gezamenlijk om vragen of 2) als de rechter oordeelt dat een gezamenlijk uitvoering van het gezag een nadelige invloed heeft op de kinderen en ook niet te verwachten valt dat hier op korte termijn verbetering in zal komen.

Conclusie

Om in het huwelijksbootje te treden moet je dus eerst aan heel veel eisen voldoen. Ook zijn er verschillende soorten huwelijken over de wereld, alleen kennen we hier in Nederland alleen monogamie en het homohuwelijk. En bedenk dus wel eerst heel goed voordat je met iemand het huwlijk in treed of hij/zij echt de ware is, voordat het tot een vervelende echtscheiding loopt, waar dus ook weer heel veel bij komt kijken.