Brandpreventie tijdens de feestdagen

Inleiding

Kerst en nieuwjaar worden doorgaans geassocieerd met koken, kaarsjes, vuurwerk en open haard. Zonder iets aan de feestvreugde af te willen doen is het goed om eens stil te staan bij het feit dat jaarlijks zes tot acht mensen overlijden ten gevolge van brand en nog eens gemiddeld honderd mensen in het ziekenhuis behandeld dienen te worden voor brandwonden. Grootste boosdoener is het in brand vliegen van kleding als gevolg van ongelukken met open vuur. Hier volgen een aantal tips om kledingbrand te voorkomen.

Kleding

Als u op het gasfornuis aan het koken bent, let u dan op het soort kledingstukken dat u daarbij draagt? Geen enkel kledingstuk is onbrandbaar met uitzondering bijvoorbeeld van de speciale kleding van de brandweer. De snelheid waarmee een kledingstuk in brand vliegt en vuur en vlammen zich over een kledingstuk verspreiden is vooral afhankelijk van de vormgeving (denk aan wijdvallend of nauwsluitend), de samenstelling van de vezels waarvan de kleding is gemaakt (katoen, linnen, polyester, polyamide etc.) en de structuur van de stof (open of dicht geweven, harig oppervlak etc.)

Vezels

Plantaardige vezels (bijvoorbeeld katoen) zijn gemakkelijker ontvlambaar dan dierlijke vezels (bijvoorbeeld wol) en bovendien kunnen vlammen zich verspreiden over het hele kledingstuk. Synthetische vezels (bijvoorbeeld polyester) zijn juist moeilijk ontvlambaar, maar smelten bij contact met vuur en de smeltdruppels kunnen op die plekken lelijke brandwonden veroorzaken. Een kledingstuk dat is opgebouwd uit een combinatie van plantaardige en synthetische vezels en dat bij contact met vuur ontvlamt dragen beide eigenschappen in zich.

Klusjes

Bij risicovolle bezigheden en klusjes in en om het huis kunt u uw veiligheid verhogen door rekening te houden met het soort kleding dat u draagt. Het beste is nauwsluitende kleding, geen wijdvallende mouwen en kleding die dichtgeweven en niet harig of pluizig is. Voor bescherming bij klusjes in huis is er bovendien speciale werkkleding te koop.

Tips

Wijdvallende kleding, waar zuurstof makkelijk bij kan, vat eerder vlam dan kleding die nauwsluitend of strak zit. Grote plooien bij wijdvallende kleding werken alseen schoorsteen waardoor de vlammen zich razendsnel verspreiden. Bovendien komt wijdvallende kleding gemakkelijker met een kaars of met een brandende gaspit in aanraking. Draag daarom altijd strakke of nauwsluitende kleding als u in de keuken aan de slag gaat.
Houd rekening met uw kleding bij risicovolle bezigheden in en om het huis. Draag beschermende werkkleding.
Wanneer kaarsen dicht bij de looproutes staan, kunt u er eerder met uw kleding tegenaan lopen. Zet brandende kaarsen altijd op een veilige plaats.
Jonge kinderen die spelen en rennen zijn extra kwetsbaar voor vuur en vlammen. Het is in de eerste plaats uw taak om vuur en vlammen uit de buurt van jonge kinderen te houden. Ook kinderkleding kan in brand vliegen als ze in aanraking komt met vlammen.
Kinderen en vuur gaan niet samen. Bewaar vuurgevaarlijke voorwerpen altjd buiten het bereik van kinderen.
Een vlam in de pan NOOIT blussen met water. Altijd van u af een deksel of blusdekentje over de pan schuiven en laten zitten tot de vlam gedoofd is. Blusdekentjes zijn te koop in de doe-het-zelfzaken.
Wegspattende vonken kunnen niet alleen tapijten en meubelstoffen, maar ook uw kleding in brand steken.

Als het toch misgaat

Wanneer uzelf of een ander in brand staat, probeer dan nooit in paniek te raken, hoe moeilijk dat ook is. Blijf kalm en ga nooit rennen, want dat wakkert de vlammen alleen maar aan.

Doof de vlammen. Dit kan met water, door over de grond te rollen of met een blusdeken. Scherm meteen het gezicht van het slachtoffer af.
Begin direct met het koelen van de wond. Koel bij voorkeur met zacht stromend en lauw kraanwater. Als dit niet bij de hand is, kunt u ook koelen met slootwater of natte doeken. Het is altijd beter iets dan niets te koelen.
Koel tenminste vijf minuten lang. Langer is beter, maar let wel op onderkoeling.
Verwijder tijdens het koelen alleen de kleding die niet aan de huid is gekleefd.
Waarschuw onmiddelijk een arts als er blaren zichtbaar zijn of als de huid er aangetast uitziet.
Bedek de brandwonden met steriel verband. Bij grotere brandwonden met een schone doek of een schoon laken.
Smeer nooit iets op de brandwond.
Zorg altijd dat het slachtoffer zittend wordt vervoerd. Het hoofd moet altijd hoger zijn dan de rest van het lichaam in verband met mogelijke vochtophoping.