Hoe halen we het maximum uit onze compost

Inleiding

Op welke manier halen we het maximum aan voedingskracht uit onze compost, zodat we de komende lente en zomer met volle teugen kunnen genieten van gezonde groenten en fruit uit onze eigen moestuin? Wat is het geheim van suksesvol composteren en werken we daarvoor bij voorkeur met een compostvat of een bak?

Wat is composteren?

Met de nakende wintermaanden in het vooruitzicht ,is het nu opvallend stil in de moestuin. Toch kan men nu nog heelwat nuttige arbeid verrichten imet het oog op het volgende tuinseizoen. Composteren is daar ongetwijfeld de voornaamste activiteit van. Maar wat is composteren nu eigenlijk? Het is alvast een uitstekende manier om zélf een geschikte bodemverbeteraar voor onze moestuin samen te stellen. Men kan dit compost niet alleen als bodemverbeteraar gebruiken, maar zeker ook als als mulchlaag in de bordes, als strooisellaag op ons gazontapijt, in bloembakken en bij het planten van bomen en struiken. Dergelijke compost maakt kleigrond lichter en zorgt er op zijn beurt voor dat zandgrond het regenwater  langer vast houdt. Compost brengt daarenboven méér bodemleven in onze tuin. Dat zorgt ervoor dat de bodem van onze tuin luchtiger wordt, waardoor planten, bloemen en zeker ook onze groenten gemakkelijker gaan wortelen en op die manier de vele ziektes die onze tuin bedreigen, minder kans geven om toe te slaan. Dankzij het gebruik van compost blijven de verschillende voedingsstoffen ook langer in de bodem aanwezig en wordt de zuurtegraad opmerkelijk verbetert.

Compostvat of bak?

Bij het zélf composteren heeft men de keuze tussen het gebruik van een compostvat of een bak. Composteren vraagt weinig inspanningen, maar toch moet men ook hier met enkele belangrijke voorschriften terdege rekening houden. In een tuin met een oppervlakte kleiner dan 250m2, is het aan te raden om met een compostvat te werken. Een degelijk compostvat kan men zich in  alle doe-het-zelfzaken aanschaffen. Zoek een zonnige én verharde standplaats, en dit bij voorkeur in de onmiddellijke omgeving van de keukendeur. Op die manier moet men nooit té ver lopen om zij keukenafval in het compostvat te deponeren. Leg onder dit compostvat enkele tegels, zodat het vocht van het composteren gemakkelijker weg kan.

Compostbak voor grotere tuinen

In grotere tuinen dan 250 m2 kiest men bij voorkeur voor een compostbak. Zo een bak is meestal vervaardigd uit gerecycleerd materiaal en kan ook in de doe-het zelfzaken aangeschaft worden. Van planken of paletten kan men echter ook gemakkelijk zo een compostbak zélf vervaardigen. Deze heeft bij voorkeur een volume van minstens één kubieke meter. De voorzijde van onze compostbak is bij voorkeur open, of gemakkelijk te openen. Volgens het meest ideale scenario beschikt men best over drie afzonderlijke compostbakken. Dat maakt het mengen en stockeren van  het compost heelwat gemakkelijker. Geef de compostbak bij voorkeur een plaats in de schaduw zoals onder een boom, en voorzie boven de bak een afdak tegen de regen, er steeds voor zorgend dat er voldoende lucht aan het compostmensel-in-wording kan.

Geheim zit hem in het mengsel

Het geheim van suksesvol composteren zit hem ongetwijfeld in de compostmengeling. Men begint bij voorkeur onderaan de bak met een laag van minimum tien centimeter houtsnippers, fijne takjes of droge stengels. Leg daarboven afwisselend een laag groen materiaal zoals droge bladeren, takjes, stengels, houtsnippers, karton en eierdopjes. Men kan hierbij de natuur een extra handje helpen, door hier kant-en-klare compostmaker aan toe te voegen. Reeds na enkele dagen begint op deze manier onze composthoop op te warmen. In deze broeiperiode is het zeker niet abnormaal wanneer de temperatuur in onze bak of ons vat oploopt tot zeventig graden en meer. Daarna varieert de temperatuur tussen zo'n dertig en vijftig graden.

Verluchten om mico-arganisemen te activeren 

Het is noodzakelijk om onze compastbak wekelijks te verluchten met bijvoorbeeld een riek of een daarvoor speciaal ontworpen beluchtingsstok. Dit verluchten activeert de micro-organismen zoals bacteriënen schimmels en trekt ook wormen en insecten aan voor de noodzakelijke omzetting.

Werkt men met een compostbak, dan moet men zéker in de periode tussen mei en oktober de bak minstens elke vier tot zes weken omzetten. Haal met dit doel alles uit de bak, meng alles door elkaar en draag er zorg voor dat, alles wat eerst aan de buitenkant zat, nu binnenin de hoop ligt. Hoe meer lucht en hoe evenwichtiger de mengeling, des te sneller onze compost rijp is.

Kant en klaar na zes maanden

In een goed beheerde compostbak, beschikt men reeds na zes tot acht maanden over kant-en-klare compost. Deze heeft het uitzicht van donkere, kruimelige, lekker ruikende humus of potgrond. Gebruikt men een compostbak, dan mag men rekenen op ongeveer één jaar voor het compost gebruiksklaar is.

Compost heeft in hoofdzaak een grondverbeterende functie. De directe voedingswaarde voor planten en groenten is eigenlijk erg laag. Men kan compost rijker maken door er natuurlijke meststof aan toe te voegen op basis van guano of van bloedmeel. Ook kippenmest is een prima compostverbeteraar. Daardoor krijgt het een hoger gehalte aan stikstof en krijgen zowel planten als bomen en groenten opvallend méér voedingsstoffen ter beschikking, met alle positieve gevolgen vandien.