Crowdfunding: ook voor jouw project

Wat is crowdfunding

Crowdfunding is kort geformuleerd een alternatieve vorm van geld inzamelen. Niet via de bank maar via de massa mensen (the crowd) om je heen. Start van deze jacht naar geld gebeurt via internetplatforms. Crowdfunding is een stijgende trend om ons heen. Misschien ben je nog niet helemaal op de hoogte van de mogelijkheden van fondsenwerving op deze manier?

Crowdfunding en starters

De nachtmerrie van bijna alle uitvinders, ZZP'ers of startende bedrijven: geen geld kunnen vinden. De bank wil niet lenen, investeerders ken je niet en je ouders hebben ook geen miljoenen onder hun matras liggen. Daar hebben ze in Amerika wat op gevonden en dit fenomeen waait sinds enkele jaren over naar hier: crowdfunding. Vrij vertaald: de massa mensen om je heen zorgt voor geld. In de praktijk: 10 of 500 mensen steken elk € 10 euro in je bedrijf of project en je bent vertrokken… In ruil voor deze goedhartigheid krijgt de gever rente of aandelen. Daar lees je verder over.

Praktijkvoorbeelden

Een goed voorbeeld uit het dagelijks leven van op deze manier geld inzamelen is niemand minder dan de Amerikaanse president Obama. Hij is de eerste president die tijdens zijn verkiezingscampagne crowdfunding gebruikte. 1,5 miljoen Amerkanen droegen hun steentje bij (40% gaf minder dan $ 25) en brachten meer dan 40% bij elkaar van de kosten voor zijn verkiezingsstrijd.

De film The age of Stupid (Franny Armstrong) over onze klimaatverandering werd mede mogelijk gemaakt door 950.000 pond dat via internet binnenstroomde. The crowd was in dit geval niet eens zo groot: ruim 620 leners! En de gulle gever die 100.000 pond investeerde, kreeg als tegenprestatie 1% van de opbrengst van de film.

Een voorbeeld uit Nederland: The Sochi Project: een soort klimaatonderzoek van nu tot 2014 in het Russische Sochi om te bestuderen hoe het klimaat daar verandert onder invloed van de Olympische Spelen die er in 2014 zullen worden gehouden.

Wie doet beroep op crowdfunding?

Vogels van allerlei pluimage: ondernemers, particuliere uitvinders, schrijvers, muziekbands, filmmakers, goede doelen of de gewone man in de straat.

Liefdadigheid?

Het is geen liefdadigheid en ook geen doneren. Maar als je puur naar de opbrengst van de investering kijkt, zit het wel dicht tegen deze twee 'hobby's' aan. Want als geldschieter ben je lang niet zeker dat je iets gaat verdienen, laat staan je geld (helemaal) terug krijgt. Het is zo'n beetje als met aandelen, alleen is dit leuker om te doen!

Dat is ook de belangrijkste motivatie van mensen die meedoen met crowdfunding. Het gaat niet om winstbejag en snel, snel winst maken zoals bij speculeren op de beurs.

De eerste en meeste investeerders komen dan ook uit de familiale omgeving, vriendenkring, collega's, buurt, sportvereniging enz… En dan sijpelt het naar buiten toe…

Wat krijg je er voor terug?

Dat varieert van geval tot geval. Soms kiest de gever gewoon voor een donatie als steun zonder tegenprestatie, soms om een lening die terugbetaald moet worden, soms krijg je aandelen, soms een winstdeling of er kan zelfs een beloning in natura tegenover staan in de vorm van een levenslang abonnement. Als auteur van een succesvol boek (bij TenPages) krijg je 10% per boek. Een aandeel kost daar € 5 en bij onvoldoende succes krijg je daar € 4 van teruggestort.

Waar kun je je aanmelden?

Internationaal zijn er reeds tientallen platforms:

• Kiva (USA) ondersteunt ondernemers in ontwikkelingslanden,

• Fundbreak en Kickstarter: steunt creatieve projecten.

In Nederland:

• Africa Unsigned: steun voor Afrikaanse artiesten,

• TenPages: voor schrijvers/boeken,

• Voordekunst: kunstprojecten.

Specifiek voor startende ondernemers zijn de volgende platforms interessant:

• CrowdAboutNow,

• Wekomenerwel,

• MKB Crowdfunding (vanaf € 20),

• Symbid,

• Seeds (van ABN-Amro voor start ups).

Sellaband: jammerlijk mislukt

Er zijn inmiddels ook al crowfunding-initiatieven ter ziele gegaan. Zoals het platenlabel Sellaband dat het toch 6 jaar volhield. Er was geld en er waren CD's maar er was geen verkoop. Sellaband is intussen wel doorgestart maar als dit meer gaat gebeuren, zakt het vertrouwen in crowdfunding weg…

Wie houdt toezicht?

Om dingen in goede orde te laten verlopen, is er toezicht nodig. Dat is er tot nu toe niet echt, althans niet door de overheid. Maar dit gaat veranderen. Onze twee bekende financiële toezichthouders Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB) gaan zich 'oriënteren' op crowdfunding. Uiteindelijk gaat het om een vorm van 'financiering' en bij financiering komen altijd wettelijke bepalingen om de hoek kijken. De toezichthouders richten zich dan ook met name tot de initiatiefnemers van de 'financierings-platforms' om ervoor te zorgen dat ze wettelijk volledig in orde zijn met de relevante regelgeving. Een van de voornaamste aandachtspunten daarbij is de garantie voor de terugbetaling van het uitgeleende geld. Alleen instellingen met een vergunning van de AFM en/of DNB staan onder toezicht. Ze staan in de registers van de AFM en DNB. Check deze registers vooraleer je investeert!

België

In België komt crowdfunding stilaan van de grond. Het meest bekende en eerste (Belgische) platform is MyFirstCompany. Fundraising voor projecten van 50.000 tot 100.000 euro. 

Andere gelijkaardige concepten in België zijn Eltys (een ethisch beleggingsfonds), MyMicroInvest en angel.me.

Update november 2012

Zopas zijn enkele getallen bekend gemaakt rond crowdfunding. Daaruit blijkt eens te meer dat deze platforms groeien als kool en veel, soms heel veel geld binnenhalen.

Aantal: in april 2012 waren er wereldwijd 452 crowdfundingplatformen actief tegenover nog maar 100 in 2007 (The Economist/mei 2012).

Omzet: in april 2009 sprokkelden crowdfundingplatformen USD 530 miljoen bij elkaar. In 2011 was het al USD 1,4 miljard en dit jaar wordt het een verdubbeling naar USD 2,8 miljard (Bron: The Economist, mei 2012).

Meest bekend: Kickstarter dat nu 3 jaar actief is. Haalde dit jaar alleen al 12 projecten binnen die meer dan USD 1 miljoen/per project(!) bij elkaar hebben gescharreld. Kickstarter claimt van zichzelf dat iemand 8 keer meer kans heeft om via hun platform geld bijeen te halen voor een businessidee dan wanneer het idee wordt verkocht aan een of ander bestaand bedrijf.

Meer en meer bekend wordt ook Razoo. Dit is het eerste Amerikaanse crowdfundingsplatform dat zich exclusief richt op de non-profitsector. In augustus 2012 bereikte Razoo de magische grens van USD 100 miljoen voor nieuwe projecten. 

Interessante links

Wat is crowdsourcing?

MKB Crowdfunding, We komen er wel, Voor de kunst, Kickstarter, Kiva, Website Africa Unsigned, Crowdaboutnow, Pimp your palace: kunst op verzoek

Bijgevoegd september 2012: 

Watsi (US), Sportfunder (Nieuw Zeeland), Brickstarter (Finland) en Peoplefund.it (UK)