Wat is afloop en hoe maak ik een bestand aflopend

Bestand zonder afloop

Misschien heb je het al eens meegemaakt. Je hebt een mooi ontwerp gemaakt voor een flyer of folder. Je gaat het bestand laten printen of drukken bij een printshop of drukkerij. Dan word je bestand geweigerd. De reden is dat het bestand of ontwerp niet aflopend was. Of je hebt een mooi ontwerp gemaakt en laten drukken maar nu zijn er rondom de flyer een paar dunne witte lijntjes onstaan die niet in je ontwerp zaten. De reden is dat het bestand geen afloop had. Wat bedoeld de drukker of graficus nu precies met afloop? En hoe maak ik mijn bestanden aflopend?

Schoonsnijden

In een grafisch productiebedrijf, drukkerij of printshop worden vellen bedrukt of geprint. Dit gebeurt op een groter formaat dan het formaat van een eindprodukt. Waarom? Omdat de meeste printers en drukpersen in de grafische industrie in staat zijn op een grootformaat te printen of drukken.

De flyer die je wil laten drukken is bijvoorbeeld 10x15 cm. Het papierformaat van een printer is 46x32 cm. Er is dus nog veel ruimte over naast de flyer op een vel van 46x32 cm. Men vult deze ruimte op met de flyer waardoor er wel 8 of 10 flyers op een vel passen. Het vel kan ook worden gevult met andere flyers. Hiermee worden uiteraard kosten bespaard.

Als de oplage dan gedrukt is worden de flyers uitgesneden of "schoongesneden" naar het gewenste formaat van bijvoorbeeld 10x15. Alle overbodige ruimtes worden weggesneden.

Snijtekens

Om een flyer of ander product op het formaat schoon te snijden gebruikt men snijtekens. Dit zijn kleine zwarte streepjes die buiten het beeldformaat van de flyer worden geplaatst. Ze dienen als hulplijnen om een flyer op de juiste manier schoon te snijden. Deze snijtekens worden samen met de flyer gedrukt. Ze staan al aangegeven in het digitale bestand dat word doorgestuurd naar een printer of drukpers.

Wat is afloop?

We weten nu dat snijtekens het formaat aangeven waarop moet worden schoongesneden. De snijtekens staan op het exacte formaat geplaatst. Maar een snijmachine zal nooit exact op deze lijnen kunnen snijden. Er is altijd een kleine afwijking. Dat zorgt ervoor dat een flyer bijvoorbeeld een halve millimeter breder word. Als in dat geval een foto of afbeelding op de rand van het formaat 10x15 staat komt ontstaat daar een wit randje. Dat is natuurlijk onacceptabel. Een drukker heeft dus ruimte nodig om een flyer op maat te snijden.

Om ruimte te maken laat men een foto, afbeelding of illustratie die op de rand van je documentformaat staan, minimaal 3 mm doorlopen aan alle zijden van het document. Er ontstaat dus een snijmarge van 3 mm rondom een drukbestand. Deze marge noemt men het "afloop". Nu kan er zorgeloos schoongesneden worden zonder dat er een witte streep of rand ontstaat.

Links: bestand met afloop. Rechts: bestand zonder afloop

Hoe maak ik mijn bestand aflopend?

Een printer of drukker ziet dus graag bestanden met afloop. Maar hoe doe je dat in de praktijk? Leer jezelf aan om bij je document altijd 3 mm marge rondom toe te voegen, voordat je begint aan een ontwerp! Als je een flyer wil gaan maken op A5 formaat (148x210 mm) dan word het bestandsformaat dus 154x216. Dit kun je meestal aangeven bij je document-instellingen of pagina-instelling in een grafisch programma zoals Photoshop of Paint. Er zijn ook programma's als QuarkXpress, Adobe Indesign of Illustrator waar je automatisch een afloop gebied kunt aanmaken. Je geeft dan bijvoorbeeld het formaat A5 aan. Dan kun je bij afloopgebieden 3 mm links, rechts, boven en onder aangeven. Om te vermijden dat er geen belangrijke informatie als tekst in de snijmarge komen maak je bijvoorbeeld een aantal hulplijnen aan 3 mm van de rand af. Je kan nu goed zien waar het afloop gebied is. Plaats teksten altijd minimaal 3 mm van de rand af. Hiermee voorkom je dat teksten of beelden te dicht tegen de rand gedrukt word of zelfs van de rand worden afgesneden.

Aanleveren

Ten slotte ga je het bestand aanleveren bij een printshop of drukkerij. Het beste kun je het bestand opslaan of exporteren als PDF. Het is niet noodzakelijk om ook snijtekens weer te geven in je bestand. Als je maar wel duidelijk aangeeft dat het bestand een afloop of snijmarge heeft van 3 millimeter rondom het formaat. Bijvoorbeeld A5 + 3 mm afloop.