Wat is traceability en hoe werkt het

Inleiding

Traceability betekent letterlijk traceerbaarheid. Het is de mogelijkheid om een productbatch (order van producten) en zijn geschiedenis te achterhalen door inzicht te krijgen in de productielijn. Dit kan worden toegepast vanaf de grondstoffen verkregen via transport en opslag, de eigenlijke productieprocessen, tot aan de distributie en verkoop van het eindproduct. Dit wordt ‘ketentraceerbaarheid’ genoemd. Ook binnen het eigenlijke productieproces, zoals het bewerken van halffabricaten en de montage tot een eindproduct kan traceerbaarheid worden toegepast. Dan is er sprake van ‘interne traceerbaarheid’.

Wanneer is traceability wenselijk?

Het goed kunnen traceren van producten is belangrijk wanneer men ondeugdelijke producten terug krijgt van de klant. In bijvoorbeeld de levensmiddelenindustrie is dit van groot belang, de fabrikant moet uit ethisch oogpunt zorgen voor de veiligheid van een vers product. De kosten die gemoeid zijn bij een terugroepactie zonder traceerbaarheid liggen vele malen hoger dan wanneer er wel traceerbaarheid is. Bij volledige traceerbaarheid kunnen ondeugdelijke producten eenvoudig uit de productorder worden geïsoleerd. Een afgekeurd product kan het gevolg zijn van een ontwerpfout of van fouten in het productieproces (inclusief distributie). Bij een ontwerpfout moeten alle producten teruggeroepen worden, fouten in het productieproces kunnen één order of slechts enkele producten uit een order aangaan.

Wat zijn de kosten van traceability?

Kosten zonder traceerbaarheid = (Alle producten x kosten per eenheid) + kosten terugroepactie
Kosten met 100% traceerbaarheid = (Defecte producten x kosten per eenheid) + infrastructuur traceerbaarheid + kosten terugroepactie

Wanneer is traceability economisch haalbaar?

De economische haalbaarheid en het optimaliseren van de mate van traceerbaarheid van producten hangt van de volgende factoren af:

Hoe hoger de kosten per eenheid, hoe hoger de noodzaak van traceerbaarheid.
Hoe langer de vereiste levensduur van het product is, hoe hoger de noodzaak van traceerbaarheid.
Hoe complexer het eindfabricaat, hoe hoger de noodzaak van traceerbaarheid.
Wanneer er regelmatig aanpassingen zijn in het ontwerp (bijvoorbeeld kwaliteitsissues), is het scheiden van orders van groot belang.
Wanneer het eindproduct, de halffabricaten en de assemblage aan hoge eisen moeten voldoen, is de traceerbaarheid van elke stap in de productie wenselijk.
Bij aanpassingen (bijvoorbeeld montage eindfabricaten) buiten de fabriek, is de traceerbaarheid door de verschillende distributiekanalen tot aan de klant van groot belang.
Wanneer dezelfde halffabricaten op verschillende locaties worden gefabriceerd, is de traceerbaarheid van de halffabricaten van groot belang.
Wanneer het product gevoelig is voor illegale activiteiten, neemt de behoefte aan traceerbaarheid toe.

Traceability

Traceerbaarheid draagt bij aan het minimaliseren van het aantal producten bij een terugroepactie omdat alle data tijdens productie worden bijgehouden. Het kunnen traceren en volgen van producten tijdens de totale levensduur is noodzakelijk voor veel strategische informatie zoals productlevensduur en geeft de fabrikant veel voordelen. Zo kan er na afname van de klant informatie over het product verzameld worden en kunnen klant en fabrikant gemakkelijk contact houden over één specifiek product. Voor het slagen van product traceerbaarheid moeten grondstoffenleverancier, fabrikant, distributeur en klant, zowel stroomopwaarts als stroomafwaarts, gezamenlijk product traceerbaarheid uitoefenen. Hierbij is het gebruik van een gestandaardiseerd systeem van product identificatie codes van groot belang.