Griekenland en haar begrotingsbeleid

Griekenland

Het land dat zoals bij deelvraag één is gegeven er het slechtste voorstaat. Het land waar dan ook logischer wijs de grootse bezuinigingen en maatregelen genomen zouden moeten worden om het land weer op de rails te krijgen. En Griekenland heeft ook veel bezuinigd. Onder druk van Europa en het IMF (Internationaal Monetair Fonds) hebben ze veel maatregelen doorgevoerd, maar eigenlijk waren deze maatregelen gewoon noodzakelijk om het land niet failliet te laten gaan. Dus de Griekse overheid is hard aan de slag gegaan en is met veel bezuinigingen gekomen. De Griekse overheidsuitgaven moeten over drie jaar met 30 miljard euro worden teruggebracht en het begrotingstekort moet in 2014 tot onder de 3 procent van het bbp zijn gedaald. Hier onder staan een aantal van de belangrijkste maatregelen die de Griekse overheid heeft doorgevoerd, aan het doorvoeren is of binnenkort gaat doorvoeren.

Onder druk van de EU kwam Griekenland met een plan van aanpak. De Griekse regering nam stevige maatregelen om het tekort terug te dringen en aan de voorwaarden van de geldschieters te voldoen.

Bezuinigingen op een rij

Verhoging van het Btw-tarief

Bezuinigingen op het ambtenaren apparaat

Omhoog halen van de gemiddelde pensioen leeftijd

Accijnzen op alcohol en brandstof omhoog

Bezuinigingen op de gezondheidszorg

Verlaging van het budget voor defensie

Bezuinigingen in de bouwsector

Aanpakken van belastingontduiking

Privatiseringen

BTW-tarief

De eerste bezuiniging die we zien is de verhoging van het Btw-tarief in Griekenland. Het tarief was net als in Nederland 19%, deze is dus verhoogd. De verhoging zorgde ervoor dat het Btw-tarief nu 21% is. De verhoging van 2% in maart 2010 was echter nog niet genoeg. Want in juli 2010 werd de btw weer verhoogd met 2% naar 23%. Dit gebeurde vooral onder druk van de EU en het IMF, omdat de bezuinigingen niet snel genoeg aansloegen. Met deze verhogen betalen de Grieken bijna het meeste Btw in Europa, alleen de Roemenen (24%) betalen meer belasting dan de Grieken. De verhoging van 4% levert elk jaar 4,8 mld. euro op.

Ambtenaren

De tweede grote bezuiniging is de bezuiniging op het ambtenaren apparaat. In Griekenland zijn ambtenaren goed betaalde personen. Je kunt vroeg met pensioen, kreeg 13e en veertiende maand en het salaris was ook relatief hoog. De veertiende maand is voor elke ambtenaar afgeschaft en de dertiende maand is ook grotendeels verdwenen. Daarnaast zijn de salarissen verlaagd met gemiddeld 12%. En het is moeilijker geworden om als ambtenaar vervroegd met pensioen te gaan dan voorheen. Het pensioen is ook voor één jaar bevroren dat betekend dat de hoogte van het pensioen bijvoorbeeld niet meestijgt met de inflatie. Daarnaast is de minimale leeftijd waarmee je als ambtenaar met pensioen kon verhoogd. Ook is er een reorganisatie geweest (en deze is nog steeds aan de gang) in het ambtenaren apparaat wat er voor zorgt dat er efficiënter wordt gewerkt en er dus minder ambtenaren nodig zijn. Deze drastische bezuinigingen zorgen ervoor dat het ambtenaren apparaat in Griekenland een van de grootse hervormingen en bezuinigen krijgt te verduren. Met deze bezuinigingen worden dan ook maarliefst 5 mld. euro ophaalt voor de Griekse staatskas in de komende jaren.

Pensioenleeftijd

Ten derde is de verhoging van de pensioenleeftijd een belangrijke bezuinigingspost voor de Grieken, maar tegelijkertijd brengt de noodzakelijke verhoging ook veel problemen met zich mee. Veel Grieken willen helemaal niet langer doorwerken. De Griekse overheid boog echter niet voor kritiek op deze maatregel van de bevolking en voerde ook deze hervormingen door. De gemiddelde pensioen leeftijd in Griekenland was ongeveer 61 jaar en deze wordt nu verhoogd naar 63 jaar. Ook dit brengt een grote bijdrage aan de broodnodige bezuinigingen. Deze maatregel levert minimaal 3 mld. euro op per jaar.

Accijnzen verhoging

Accijnzen op alcohol, tabak en brandstof omhoog is ook een belangrijke maatregel. Je kunt hem onder de categorie heffing zetten dus bij de belastingverhoging, maar naast de belastingverhoging op deze producten komt er dus ook nog een extra accijns op diezelfde alcohol en brandsof en dit is wel een punt dat duidelijk moet zijn. Want de gebruikers van deze producten en dat zijn er heel wat zullen een grote stijging zien omdat ze in feite twee keer worden geraakt door de bezuinigingen. De accijns op tabak gaan van 57,5% naar 70%. De prijs van een pakje sigaretten zal dan gemiddeld stijgen van 3,20 naar 3,61. De accijns op alcohol gaat van € 11,40 per liter alcohol naar € 13,70 per liter alcohol. Dit is een stijging van 20,2%. Deze bezuinigingen zullen bij elkaar ongeveer 1,2 mld. euro opleveren per jaar.

Defensie

Ook wordt er een structurele verlaging van het defensie budget doorgevoerd. De bezuinigingen bedragen 800 mln. euro. Op de gezondheidszorg wordt ook fors bezuinigd. Hier worden maarliefst 2,1 mld. euro aan bezuinigingen doorgevoerd. Ook in de bouwsector moet er 800 mln. worden bezuinigd.

Belasting ontduiking

In Griekenland is het ongeveer een nationale sport om de belasting te ontduiken. Hierdoor loopt de Griekse overheid jaarlijks erg veel geld mis. Er wordt een bijdrage gevraagd van de Griekse burgers om niet meer de belasting te ontduiken en daarnaast worden er meer en verscherpte controles gehouden om belastingontduiking tegen te gaan. Het innen van achterstallig belasting levert de Grieken 2 mld. euro op. Dit had echter veel en veel meer kunnen zijn had de Griekse overheid geen belastingamnestie goedgekeurd voor miljoenen Grieken waardoor de Griekse overheid in 2 jaar 33 mld. euro misloopt aan niet geïnde belastinggelden uit het verleden. In totaal was dit dus 35 mld. euro waarvan er nu mar 2 mld. worden geïnd. Wat het strenger controleren op het ontduiken van belasting gaat opleveren in de toekomst is nog niet bekend. Maar als je bedenkt dat de Griekse kas jaarlijks rond de 20 mld. euro misliep dan kan dit dus oplopen tot aan aanzienlijk hoog bedrag.

Privatisering

Met de privatisering van onder meer belangen in nutsbedrijven en de nationale postbedrijven proberen de Grieken de komende drie jaar 1 miljard euro per jaar te bezuinigen. De Griekse minister van Financiën maakte ook bekend dat de overheid 49% van de staatsspoorwegmaatschappij OSE wil privatiseren. OSE draagt een schuldenlast van meer dan 10 mld. euro en lijdt jaarlijks een verlies van 1 mld. euro. Verder kondigde hij de privatisering van staatsbelangen in meerdere casino's aan. Daarnaast zullen belangen in de posterijen en waterbedrijven worden verkocht. Waarschijnlijk behoort ook een privatisering van het staatsbelang in het vliegveld van Athene tot de plannen. De verkoop van een aantal staatsbedrijven moet minimaal 3 mld. euro opleveren.

De cijfers

In de twee kwartalen van 2010 heeft de Griekse regering het begrotingstekort bijna gehalveerd. In de eerste helft van dit jaar heeft de Griekse regering het tekort tot 9,65 miljard euro beperkt waar het tekort eerder in het jaar nog 17,87 miljard euro was. De Griekse regering heeft aangegeven in 2010 het tekort terug te willen brengen tot 8,1 procent van het bbp en tot 3% van het bbp in 2012.

Conclusie

In juli 2010 concludeerde het IMF dat Griekenland aanzienlijke vooruitgang heeft geboekt met het op orde brengen van zijn financiën. De doorgevoerde bezuinigingen hebben wel een negatief effect op de economie. Ook Griekenland is bezig zijn begroting op orde te krijgen. Er is al een grote stap in de goede richting gemaakt met de aankomende maatregelen die beschreven zijn. Het IMF heeft dit ook geconcludeerd en we zijn het hier dan ook met elkaar eens. Zij brengen nog wel naar boven dat de bezuinigingen een negatief effect op de economie hebben. Dit is helaas waar, maar het is absoluut nodig om te bezuinigen, want als er wordt doorgegaan op de voet van afgelopen jaren is er straks helemaal geen economie meer in deze landen, want dan zullen ze allemaal failliet gaan. We kunnen echter ook bij Griekenland concluderen dat ze op de goede weg zitten qua begroting, maar ze zijn er nog lang niet. De staatsschuld is nog steeds torenhoog net als de werkloosheid, maar een crisis op korte termijn is in onze ogen wel voorkomen door de maatregelen die zijn genomen.