Hoe is de kredietcrisis ontstaan

Inleiding

September en oktober 2008 gaan de geschiedenis in als de zwartste maanden van de moderne economie. Hoe is het zo gekomen? Er is informatie ten overvloede, de kranten staan bol en de tv en radio lopen over van berichtgeving. Maar wat is er nu eigenlijk gebeurd? Hoe heeft het zover kunnen komen? In dit artikel een poging om in simpele woorden de kredietcrisis te verduidelijken.

Hoe is de kredietcrisis ontstaan?

Aan het eind van 2001 daalden de beurzen van de internetbedrijven. Deze bleken niet zoveel waard als veel beleggers en investeerders in eerste instantie verwacht hadden. De centrale banken wilden een recessie voorkomen door hun rentetarief te verlagen. Zodoende hoopten zij het vertrouwen in die markt te herstellen. Dit rentebeleid zorgde ervoor dat in West Europa en de Verenigde staten veel ‘gemakkelijk geld’ beschikbaar kwam.

• Rente is de vergoeding die je betaalt voor geleend geld. Dit bedrag is een percentage van het geleende bedrag. Deze vergoeding wordt maandelijks afgelost. Banken lenen dus geld uit maar krijgen daar een percentage voor terug. Stel je leent 10 euro dan betaal je wellicht uiteindelijk 12 euro aan de bank terug. Je betaalt dan 2 euro voor het geleende geld.

• Beurs is een gebouw waar gehandeld wordt in effecten. Effecten zijn waardepapieren. Bijvoorbeeld een obligatie of een aandeel. Deze waardepapieren drukken een bepaald geldwaarde uit in eigendom. Als je een aandeel koopt, koop je als het ware een stukje van het bedrijf. Dit bedrijf verdient geld. Des te meer geld een bedrijf verdient des te meer is het aandeel waard. Op deze manier kan men dus geld verdienen. Want heb je je stukje bedrijf voor 10 euro gekocht en maakt het bedrijf veel winst dan willen andere mensen jou aandeel in dat bedrijf graag hebben. Een koper wil er dan misschien wel 15 euro voor betalen in de hoop dat de winst van het bedrijf groeit.

• Beleggers en investeerders zijn mensen die in waardepapieren handelen. Die dus aandelen kopen en verkopen om zo winst te maken.

• Een recessie is een periode waarin de economische groei afneemt.

De rente stond dus laag, mensen kwamen gemakkelijk aan geld. Maar met de beurskoersen ging het niet zo goed. De banken die het geld uitleenden kwamen daardoor in de problemen. Ze hadden maar weinig opbrengsten en winsten. Daardoor namen ze grote financiële risico’s; Een groep Amerikanen die in principe niet genoeg inkomen hadden kregen toch een zogenaamde ‘subprime’-hypotheek. Dat is een hypotheek die de eerste paar jaar een lage rente had, maar die daarna sterk omhoog ging. De banken gokten erop dat de huizenprijzen zouden blijven stijgen. De huiseigenaar kon met de overwaarde van zijn huis de bank betalen.

Enige tijd ging dit beleid van de bank goed.

De banken vergisten zich echter. In het eerste halfjaar van 2007 daalden de huizenprijzen. De rente steeg ondertussen weer. De huiseigenaren met deze hypotheken moesten wegens gebrek aan geld hun huis uit.

• Een hypotheek is een lening met een onderpand. Dat betekent dat het huis het onderpand is. Als men zijn lening niet kan betalen dan krijgt de bank het huis. De bank verkoopt het huis en houdt de opbrengst daarvan.

• Overwaarde betekent de meerwaarde van het huis. Kocht je het huis voor 10 euro dan was hij door de prijsstijging wellicht 15 euro waard. Als men dus het huis verkocht dan had men 5 euro winst.

Nu was er sprake van een huizenmarktcrisis. Het vervolg van het artikel staat in 'Van huizenmarktcrisis tot kredietcrisis.'

Tips

• Tip1
• Tip2

Links

• Elsevier.nl dossiers 5.19 Kredietcrisis: Goochelen met leningen 
• Vandale.nl