Advies verslaafd

Verslaving

Vraagteken

Mensen zijn advies verslaafd, van hoog tot laag zijn we advies verslaafd. Al heel jong begint het met onze vraag: Hoe doe je dat dan? Tot aan de minister president die talloze adviseurs rond zich heeft, van politieke tot en met inhoudelijke adviseurs. Ons hele leven zijn we opzoek naar het advies van anderen, alsof we zelf geen eigen ideeën mogen hebben of onze eigen ideeën moeten wantrouwen.

Adviseren

Adviseren is al een hele lange traditie in het menselijke bestaan. De eerste adviezen zullen wel ontstaan zijn in de tijd dat we nog het simpele leven van de jager/verzamelaar leefden. We vonden iets nieuws uit en de uitvinder mocht meteen iedereen van de stam gaan uitleggen hoe ze het deden. Het is voor mensen ook mogelijk om te adviseren omdat ze instaat zijn te leren van wat anderen vertellen en voordoen.

In veel gevallen komt adviseren ook neer op niet veel meer dan vertellen hoe jij het doet of voordoen wat je doet. Waarna de ontvanger van het advies het nadoet of de bruikbare delen voor hemzelf er uit probeert te halen.

Advies verslaafd

Het verbazingwekkende is misschien wel dat we van hoog tot laag en van jong tot oud verslaafd zijn aan advies. Kijk naar alle dure adviesbureaus die hun adviseurs voor honderden Euro’s per uur verhuren. Kijk naar alle advieskolommen in tijdschriften en op internet. Van de “Vraag het aan Mona” adviezen in de Libelle of was het de Privé, tot sites als Goeie vraag. Zelfs kranten hebben vaak een adviescolumn, waar lezers hun vragen naartoe kunnen sturen. Onze verslaving blijkt echter niet uit het feit dat we vragen om advies insturen, maar dat we ze massaal lezen. Veel tijdschriften en kranten durven hun advieskolommen niet eens weg te halen uit angst lezers te verliezen, omdat gebleken is dat een substantieel deel het tijdschrift leest vanwege de adviezen.

Zo’n trouwe aanhang wijst toch op een vorm van verslaving. Want op een bepaald moment verwacht je toch eigenlijk dat alle adviezen gegeven zijn en dat iemand alle adviezen gelezen heeft en dus geen behoefte meer heeft aan advies. Maar we gaan maar door met adviezen vragen en lezen. Het lijkt wel alsof we niet meer zonder kunnen. Wat overigens een kenmerk is van verslaving.

Advies gevaar

Het voortdurend zoeken naar adviezen draagt echter wel een gevaar in zich. Zeker in onze westerse maatschappij waar zelfstandig denken nog wel eens met argus ogen wordt bekeken. Zeker als dat zelfstandige denken kan leiden tot afwijkend gedrag. Het gevaar is dat je niets meer doet zonder het advies van een ander. Eerst zoeken naar advies en kijken wat andere zeggen, voordat je besluit iets te doen. In sommige situaties is dat aan te raden. Bijvoorbeeld als je volledig nieuw bent in een bepaald vakgebied. Maar in andere gevallen loop je in het extreme geval het gevaar het leven van een te gaan leven. Want de adviezen die mensen vaak geven zijn gebaseerd op de levens van anderen, of dat nu hun eigen leven is of de theoretische rode draad gevonden in een onderzoek.

Adviseren leidt dus tot angst om te doen wat je wilt. Je komt dan in de situatie terecht dat je voortdurend vragenstelt:

Je bent dus niet meer zelf aan het leven, in plaats daarvan ben je of aan het naleven of aan het twijfelen aan jezelf. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van al dat adviseren.

Adviseurs

Adviseurs

De meeste adviseurs wensen natuurlijk met hun adviezen anderen te helpen. Het gaat niet over de ander dwingen te leven zoals zij denken dat het moet of de ander aan het twijfelen brengen. Maar dat is natuurlijk niet te voorkomen, als je bedenkt dat we vaak niet geleerd worden zelf na te denken .

Veel advieswerk uit zich dan ook meer als een les in wiskunde dan in een les filosofie. Met als gevolg dat de ontvanger van het advies niet zelfstandigheid ontwikkeld, maar afhankelijkheid van advies.

Badwater

Nu kun je om die afhankelijkheid van adviseren op te heffen het kind met het badwater weggooien. Je kunt doen alsof advies altijd slecht is en er radicaal mee stoppen er naar te vragen en het te lezen. Maar je kunt natuurlijk ook een andere aanpak kiezen. Je zou bijvoorbeeld meer tijd kunnen reserveren voor het ondzoeken van advies. Van wat wordt er nu eigenlijk gezegd tot hoe pas ik dit toe in mijn eigen leven. Misschien zouden adviseurs ook anders kunnen gaan adviseren. Veel meer vanuit de gedachtengang dat iedereen uniek is en dus een uniek advies nodig heeft en minder ‘mijn adviezen zijn voor iedereen even geldig’.

Met dit artikel wil ik nu natuurlijk niet het advies uitdelen om nooit meer advies te zoeken. Maar waar het omgaat is dat je als je advies vraagt, je het advies dat je krijgt grondig onderzoekt op de bruikbaarheid voor jezelf.

Index van koppen