Wat houdt de studie Geneeskunde in

Inleiding

De studie Geneeskunde (vroeger bekend als Medicijnen) is één van de populairste universitaire studies van Nederland. Het is zelfs zo populair, dat er een maximum aantal studenten is ingesteld dat ieder jaar aan de studie mag beginnen. Heel kort is Geneeskunde de studie tot arts. Wat je daarvoor allemaal te leren krijgt tijdens deze studie, zal in dit artikel globaal aan bod komen.

Theorie

Hoewel de studie Geneeskunde op iedere universiteit anders ingedeeld is, is er wel één overeenkomst. Bij het studeren van Geneeskunde moet je heel veel theorie leren en kennen. Er wordt niet voor niets gezegd dat Geneeskunde eigenlijk niet moeilijk is, maar dat het vooral véél is. Bij de studie moet je dus veel discipline en motivatie hebben. Dit is nodig om (Engelse) boeken te lezen, daarover opdrachten te maken en om dingen op te zoeken die je niet begrijpt. De theorie bij Geneeskunde is erg uitgebreid op vele vlakken waardoor je uiteindelijk dingen leert over het hele menselijke lichaam. Onderwerpen die tijdens hoorcolleges en in je leerboeken aan bod kunnen komen zijn onder andere:

  • Anatomie: hoe is het menselijk lichaam opgebouwd. Er wordt hier op relatief grote schaal gekeken. Je leert bijvoorbeeld waar in het lichaam welke botten liggen, hoe alle bloedvaten lopen, uit welke delen het maagdarmstelsel is opgebouwd enzovoorts.
  • Embryologie: dit houdt in dat je gaat lezen en leren over hoe een mens zich in de buik van de moeder ontwikkelt. Het begint allemaal bij de bevruchting van een eicel. Daarna leer je hoe zo’n zygote (bevruchte eicel) zich uiteindelijk ontwikkelt tot een volwaardig(e) mens/baby.
  • Cellen: de cel is de kleinste eenheid van leven in het menselijk lichaam. Cellen zijn daarom heel belangrijk tijdens de studie Geneeskunde. Je kunt leerstof verwachten over de verschillende organellen in een cel, bijvoorbeeld de celkern, mitochondriën, lysosomen of het Golgi-apparaat. Je leert ook wat de functie is van al deze organellen en hoe cellen onderling met elkaar samenwerken.
  • Weefsels: als je veel weet over cellen, kun je veel gaan leren over weefsels. Een weefsel is een grote groep bij elkaar horende cellen. Je lever is een voorbeeld van een weefsel. Een groot deel van de theorie bij Geneeskunde gaat over weefsels of groepen weefsels. Je leert bijvoorbeeld over de opbouw en werking van de tractus digestivus (verteringsstelsel). Ook kun je theorie krijgen over de werking van je nieren, over de opbouw van je hersenen, over de aansturing van spieren in het lichaam, de energieproductie in het lichaam enzovoorts.
  • Fouten in het menselijk lichaam: als je weet hoe (delen van) het menselijk lichaam werkt/werken, kun je theorie verwachten over fouten in het lichaam. Dit is misschien wel de belangrijkste theorie voor een toekomstige arts. Als arts houd je je namelijk bezig met het oplossen van fouten in het menselijk lichaam. Je kunt theorie verwachten over bijvoorbeeld een herseninfarct (een bloedprop in je hersenen). Maar je kunt ook theorie verwachten over ziektes die zich op veel kleinere schaal plaatsvinden. Eén enkele fout op je DNA kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je slecht collageen aanmaakt, waardoor je botten erg zwak worden. Deze ziekte heet osteogenesis imperfecta. 
  • Immunologie: met het vorige onderwerp hangt immunologie nauw samen. Hierbij leer je over het immuun-/afweersysteem. Dit houdt in dat je kijkt naar hoe het lichaam reageert op bijvoorbeeld lichaamsvreemde stoffen als bacteriën en virussen. Een verstoord immuunsysteem kan vanzelfsprekend zorgen voor veel problemen en ziektes van het lichaam. Bekende voorbeelden hiervan zijn kanker en auto-immuunziektes als diabetes type I. 

Praktijk

Theorie vormt de basis van de opleiding tot arts. Het is echter net zo belangrijk om tijdens Geneeskunde veel te leren over het in praktijk brengen van al je opgedane kennis. Dat moet je immers als arts ook gaan doen. Er zijn drie belangrijke vormen van praktijkonderwijs die je kunt verwachten bij Geneeskunde.

  • Medische vaardigheden: bij Geneeskunde leer je onder andere over algemene vaardigheden die elke arts onder controle dient te hebben. Je leert bijvoorbeeld hoe je bij iemand de bloeddruk moet meten, hoe je moet bloedprikken, hechten, reanimeren, verslagleggen, bewegingsonderzoek moet doen of hoe je verbandjes aan moet leggen.
  • Communicatieve vaardigheden: als arts ben je constant bezig met mensen, met patiënten. Hoe goed je al je theorie en medische vaardigheden ook onder controle hebt, het is net zo belangrijk dat je goed kunt communiceren met je patiënten. Je moet een bepaalde houding en uitstraling hebben, weten hoe je bepaald nieuws moet vragen en weten hoe je goed een klacht uit moet vragen. Ook hier krijg je onderwijs in bij de studie Geneeskunde.
  • Snijzaal: sommige mensen vinden het eng klinken, maar ook snijzaalonderwijs is een belangrijk deel van je Geneeskundeopleiding. Je gaat naar de snijzaal toe, waar (delen van) echte menselijke lichamen liggen. Je gaat deze (onder begeleiding) bekijken, aanraken en opensnijden. Op deze manier leer je heel effectief hoe het lichaam er nou echt uitziet. Dit werkt beter dan alleen maar leren van plaatjes. Op de snijzaal liggen niet altijd volledige lichamen. Soms werk je bijvoorbeeld alleen maar met een romp, een hoofd of een been. Dit is net afhankelijk van waar je op dat moment onderwijs over krijgt.

Coschappen

Een bijzonder deel van het praktijkonderwijs bij Geneeskunde zijn de coschappen. Een coschap houdt in dat je een bepaalde periode (bijvoorbeeld vijf weken) mee gaat lopen op een afdeling in een echt ziekenhuis. Afhankelijk van in welk jaar van je opleiding je zit, mag je ook bepaalde werkzaamheden zelf doen. Bij je coschappen mag je al echt meewerken op een afdeling. Bij de meeste Geneeskundefaculteiten beginnen de coschappen in het vierde jaar. In Utrecht heb je ook al enkele coschappen in het derde jaar van je opleiding.

Waar kun je Geneeskunde studeren?

In Nederland kun je op 8 universiteiten Geneeskunde studeren.

Conclusie

Veel mensen denken bij Geneeskunde vaak aan artsen die stoere dingen doen, zoals operaties uitvoeren of mensen reanimeren. Dit is zeker een belangrijk deel van het vak. Maar voordat je zover bent, moet je heel veel leren en lezen. Soms gaat dit over dingen die niet meteen zo spannend lijken. Als je echter zeker weet dat je graag mensen wilt helpen en geïnteresseerd bent in (bijna) ieder deel van het menselijk lichaam, dan zou Geneeskunde een goede keuze voor je kunnen zijn. Zelf heb ik ervaring met Geneeskunde aan de Universiteit Utrecht. Heb je vragen over de studie, dan hoor ik die graag!

Bronnen afbeelding: Wikimedia Commons, User:Heb