Hypocriet zijn
Wat is dat
Laat ik beginnen met duidelijk te maken wat hypocriet betekent. Volgens het woordenboek is dat iemand die voordoet bepaalde regels en normen belangrijk te vinden, maar deze vervolgens niet gebruikt. Een synoniem is ook wel huichelaar of schijnheilige, maar ook januskop en smoelentrekker. Het punt met hypocrisie is echter dat we allemaal hypocriet zijn. Hoeveel mensen moeten niet toegeven dat als puntje bij paaltje komt ze eerst voor zichzelf kiezen ook al hebben ze jarenlang geroepen dat eendracht macht maakt. Dus wat is er zo erg aan hypocrisie.
Hypocrisie
Als je naar het universum en alles wat er in dat universum aanwezig is gaat kijken dan zie je overal hypocrisie. Je hebt hypocrisie om te overleven. Je hebt hypocrisie om te jagen. Je hebt hypocrisie om de vrede te bewaren. Hoeveel dieren zijn er niet die zich voordoen als een dodelijke soort om zo uit de klauwen van roofdieren te blijven? Hoeveel roofdieren verstoppen zich niet om zo te kunnen doen alsof ze er niet zijn om vervolgen een prooi te overvallen? Het is allemaal huichelarij, hoe je het ook wend of keert, ook al heiligt in dit geval het doel de middelen. Want waarom zou een roofdier in alle openheid op een prooi moeten afstappen en vragen of hij hem mag opeten. Of waarom zou een prooi zich niet gevaarlijker voor mogen doen dan het is.
Maar ook de hypocrisie van veel gevechten binnen de dierenwereld is overduidelijk. Er wordt vaker geprobeerd om tijdens de balts de tegenstander met potsierlijke toeren te overtuigen van de eigen geweldigheid dan met echte kracht. Zelfs de pauw is een hypocriet die wijfjes probeert te overtuigen van zijn gezonde lijf, door rond te paraderen met een stel veren die alleen maar onhandig zijn.
Hypocrisie is dus iets natuurlijks en eigenlijk alleen wij mensen hebben er echte problemen mee. Daar zijn natuurlijk wel een paar redenen voor te geven en te bedenken.
Index
Menselijke hypocrisie
Bij mensen is hypocrisie ook altijd bedoeld om de kans om te overleven te vergroten. We doen alsof we het eens zijn met de regels van de overwinnaar en hopen zo niet uitgekozen te worden als voorbeeld slachtoffer. Hoeveel criminelen zijn niet juist heel vriendelijk en aardig om zo binnen te kunnen komen om je vervolgens te overvallen? Hoeveel politici menen niet dat de waarheid iets is voor kiezers onderling, maar niet tussen politici onderling en politici en kiezers? Als je namelijk eerlijk bent, dan kun je jouw plannen niet in een betere positie krijgen tijdens de onderhandelingen.
Hypocrisie is dus normaal menselijk gedrag. We weten alleen allemaal dat als we het te ver doordrijven dat we er allemaal slachtoffer van zullen worden. Want hypocrisie is een vorm van liegen en als je maar vaak genoeg gepakt wordt met een leugen, dan geloven mensen je op het laatst niet meer. Daarbij is liegen eigenlijk ongewenst gedrag in de meeste culturen. Onder andere omdat je elkaar moet kunnen vertrouwen op de momenten dat het er op aankomt, dat kan niet als je meer liegt dan de waarheid spreekt. Vandaar ook dat we hypocrisie zo slecht vinden. Het is namelijk een gemeen soort van liegen. Het is je voordoen als het één, bijvoorbeeld een leugenaar terwijl je de hele tijd de waarheid spreekt. Het is dus een voortdurend spelen van een rol gericht op je eigen voordeel. Nu vinden we dat eigen voordeel niet erg als dat bedoeld is om te overleven. Wat we een probleem vinden is als je hypocriet bent om ten nadele van anderen er zelf beter van te worden. Je mag dus best hypocriet zijn als je daardoor ontsnapt aan straf. Maar je mag niet hypocriet zijn als jij ontsnapt aan straf maar daardoor iemand anders straf krijgt.
Index
Groepsverschillen
Nu zou ik hier kunnen stellen dat er verschillen zijn tussen culturen als het gaat om hypocrisie. Zo weten we allemaal dankzij meneer Wilders' Fitna filmpje dat "Islamieten mogen liegen over hun geloof tegen een onderdrukker" (als je dat al moet geloven van een politicus). Iets wat de meeste Christenen ook goed vinden, zolang niemand ze maar pakt in die leugen. Maar waar het bij hypocrisie vaak overgaat is dat het niet gaat om cultuurverschillen maar meerderheden en minderheden. Een minderheid in een bepaald gebied vindt het bijvoorbeeld helemaal niet erg om hypocriet te zijn over hun houding tegenover de meerderheid. Zo vinden jongeren uit achterstandswijken het helemaal niet erg om hard mee te knikken met de wijkopbouwwerker die staat te roepen dat liegen slecht is. Ze beamen het volledig. Ze zeggen er alleen niet bij dat ze het slecht vinden om te liegen tegenover hun vrienden. Tegenover volkomen vreemden die je niet kent en waarvan je niet weet of ze te vertrouwen zijn mag je met een gerust hart liegen. Dat is geen liegen dat is humor.
Index
Conclusie
Waar wij dan ook vaak problemen mee hebben als het gaat om hypocrisie is niet het hypocriet zijn, maar het slachtoffer zijn van hypocrisie. Want zodra het ons voordeel brengt zien we het vaak helemaal niet als onze plicht om de waarheid te spreken. Dan zien we eerder ons eigen voordeel als belangrijk. We zijn tenslotte genotzoekers niet waar.
Index