Kerntaken van de politie

De introductie

De politie heeft een unieke plaats in de samenleving. Zo is deze instantie één van de eerste die optreedt bij calamiteiten en heeft zij als enige de geweldsmonopolie in handen. Dat wil zeggen dat de politie als enige legaal geweld mag gebruiken tegen burgers, natuurlijk alleen als laatste redmiddel. Maar wat is nou precies de taak van de politie? In artikel 2 van de politiewet uit 1993 komt het volgende naar voren: “in ondergeschiktheid aan het bevoegd gezag en in overeenstemming met de geldende rechtsregels te zorgen voor de daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde en het verlenen van hulp aan hen die deze behoeven”.

De vier kerntaken

De politie is niet zelf de baas, zij wordt afhankelijk van de taak, aangestuurd door de burgemeester of de officier van justitie.

De eerste taak is de handhaving van de openbare orde. Wat houdt dat precies in? Openbare orde wil zeggen, alles wat op plaats of in publieke ruimtes plaatsvindt. Denk hierbij aan de politie die ervoor zorgt dat de hangjongeren in het lokale park geen mensen lastigvallen. Maar ook als er een grote voetbalwedstrijd plaatsvindt, is het de taak van de politie om te zorgen dat er geen rellen ontstaan. Dit is een van de breedste taak en er kan veel onder vallen. Het is de burgemeester die politie aanstuurt bij de handhaving van de openbare orde.

Ten tweede moet de politie zich ook bezig houden met de handhaving van de rechtsorde. Dit is de strafrechtelijke taak van de politie, de opsporing en vervolging van verdachten. Denk hierbij aan een verdachte arresteren, verhoren en genoeg bewijs verzamelen zodat iemand kan worden voorgeleid aan de strafrechter. De politie wordt hier aangestuurd door de officier van justitie of de hulpofficier van justitie.

De derde taak van de politie is hulpverlening. Deze taak kan worden onderscheiden in enerzijds noodhulp en anderzijds reguliere hulpverlening. Noodhulp is de hulp die de politie geeft als zij optreedt wanneer mensen het bekende nummer 112 hebben gebeld. Reguliere hulpverlening is de hulp die geboden wordt aan slachtoffers van misdrijven of mensen met problemen. Zoals uit de titel introductie al naar voren is gekomen, verleent de politie hulp aan iedereen die hulpbehoevend is. De politie wordt hier aangestuurd door de burgemeester.

Tot slot houdt de politie zich ook bezig met de handhaving van speciale wetten. Denk hierbij aan de Wegenverkeerswet, de Vreemdelingenwet en zo zijn er wel meer. Vanuit deze wetten krijgt de politie bepaalde taken toebedeeld die alleen mogen worden toegepast op dit gebied. Het bevoegd gezag is hier wisselend, afhankelijk van de speciale wet en de bevoegdheden die worden toegepast.

Conclusie

De taak van de politie is heel breed. Deze instantie houdt zich zowel bezig met het handhaven van de openbare orde, de rechtsorde en bijzondere wetten. Maar ook de hulpverlening mag niet vergeten worden. Omdat de politie zo’n unieke plaats inneemt lijken de mogelijkheden die onder de kerntaken kunnen worden geplaatst grenzeloos.