Residentiële jeugdzorg: 24-uursopvang

Inleiding

Als een kind of jongere niet in het eigen gezin kan blijven, maar ook niet naar een pleeggezin kan, wordt een residentiële jeugdzorgvoorziening het nieuwe thuis. Er wordt dag en nacht opvang geboden. De mate en duur van de verzorging, hulpverlening en het verblijf verschillen per type instelling.

Onregelmatige werktijden

Als een jongere in een residentiële voorziening gaat wonen, is er heel wat aan de hand. Om in een instelling voor 24-uursverblijf te werken moet je het een uitdaging vinden om intensief met deze jongeren en hun problematiek om te gaan. Onregelmatige werktijden zijn vooral in de algemenere hulpverleningsfuncties heel gebruikelijk. Daarnaast zijn er bereikbaarheidsdiensten voor crisisinterventie.

Verschillende vormen

Woonvormen voor jeugdhulpverlening

Een woonvorm waar jongeren maar kort blijven (maximaal drie maanden) is de crisisopvang. Er zijn voor crisisopvang aparte instellingen, maar crisisopvang kan ook voorkomen in de andere residentiële jeugdzorginstellingen of in pleeggezinnen. Er is ook crisisopvang voor specifieke doelgroepen zoals zwangere tieners of allochtonen.

Voor een langer verblijf zijn er diverse soorten tehuizen. De meesten hebben meerdere woongroepen waar de jongeren de verzorging, begeleiding en behandeling krijgen die bij hen past. Het gezin, onderwijs en vrije tijd krijgen ook de benodigde aandacht. Een kleinschalige voorziening is een gezinshuis, waar een klein aantal jongeren in een gewoon woonhuis woont. Vakinternaten zijn een specifieke woonvorm waar jongeren ook scholings- en opleidingsmogelijkheden krijgen.

Jongeren groeien op en moeten uiteindelijk zelfstandig kunnen wonen. Als alternatief voor een tehuis of als afsluitende fase kan een jongere begeleid kamerwonen of naar een kamertrainingscentrum. Bij begeleid kamerwonen wordt er hooguit twee uur per week (psychosociale) hulp verleend. De nadruk ligt op de, vaak door vrijwilligers uitgevoerde, praktische begeleiding. Die is gericht op het huishouden, de dagindeling, omgaan met geld en het regelen van definitieve huisvesting. In de kamertrainingscentra is de psychosociale begeleiding intensiever.

Geestelijke jeugdgezondheidszorg

In medische kindertehuizen wonen kinderen en jongeren van 0 tot 15 jaar. Hun geestelijke en lichamelijke gezondheid en hun sociale ontwikkeling is ernstig verstoord of wordt bedreigd. De gezinssituatie speelt daarbij een belangrijke rol en zodoende worden ook de andere gezinsleden behandeld. De diverse soorten hulpverleners proberen de stoornissen in de ontwikkeling op te heffen of het kind en het gezin ermee leren om te gaan.

De jeugdigen die in een psychiatrische kliniek wonen, hebben een ernstige ontwikkelingsstoornis die hier onderzocht wordt. Vaak zijn er meerdere factoren die aan de stoornis ten grondslag liggen. De behandeling en begeleiding die gegeven wordt, is daarom intensief en specialistisch. Hulpverleners met verschillende vakgebieden werken nauw met elkaar samen. Ook de ouders en het (speciaal) onderwijs zijn intensief betrokken.

Justitiële jeugdopvang- en behandelinrichtingen

Jongeren tussen de 12 en 18 jaar die in aanraking zijn geweest met justitie, kunnen in een justitiële behandelinrichting geplaatst worden. Bijna 50% is 16 of 17 jaar, een kwart is meisje. De jongeren wonen hier tot ze meerderjarig zijn of, als de plaatsing als straf bedoeld was, tot deze is afgelopen. De jongeren die hier wonen hebben ernstige gedragsproblemen en worden daarvoor behandeld. In principe is die behandeling niet vrijwillig.

In een opvanginrichting verblijven jongeren gemiddeld tien weken. Ze komen hier terecht als ze verdacht worden van een strafbaar feit (meestal gericht tegen personen) of hiervoor veroordeeld zijn. Maar ook als de situatie in de behandelinrichting onhoudbaar is geworden, gaat een jongere naar een opvanginrichting. In de opvanginrichting kunnen persoonlijkheidsonderzoeken uitgevoerd worden door psychologen en gedragswetenschappers. De uitkomsten hiervan kunnen gebruikt worden voor het strafrechtelijk proces of om te bepalen wat de definitieve bestemming van de jongere moet zijn.

Links

• Link1
• Link2