Donor worden en organen afstaan

Inleiding

In Nederland is een groot tekort aan donoren. Er zijn mensen die ernstig ziek zijn of een afwijking aan een orgaan hebben. Ze hebben een nieuw orgaan nodig om te kunnen leven. Maar voor deze organen zijn enorme wachtlijsten. Veel mensen in Nederland zijn geen donor. Dit houdt in dat wanneer ze komen te overlijden er niks met hun organen en weefsels mag gebeuren. Wanneer iemand wel donor is, gaat hij ermee akkoord dat zijn organen en weefsels na zijn dood worden gebruikt voor mensen die een orgaan nodig hebben. Donor zijn is dus eigenlijk harstikke goed en veel mensen hebben er opzich niks op tegen. Alleen het aanmelden wordt vaak vergeten. Door de media worden vaak acties georganiseerd om mensen bewust te maken om donor te worden. Wat wil je allemaal weten over het afstaan van je organen na je dood?

Welke organen en weefsels kan je doneren als je donor bent

Deze organen kan je donoren als je donor bent:

• Hart
• lever
• Longen
• Nieren
• Alvleesklier
• Dunne darm

Deze weefsels kan je doneren als je donor bent:

• Huid
• Botweefsel
• Kraakbeen
• Hoornvliezen
• Hartkleppen

Donor worden

Voor sommige mensen is het makkelijk. Ze hebben na hun dood hun organen niet meer nodig, dus ze staan ze graag af aan anderen die het wel nodig hebben. Ze hebben zo het idee dat hun dood niet helemaal zinloos is en ze er een ander mee kunnen redden. Wil je donor zijn, dan zal je dit moeten laten vastleggen op het donorformulier. Je hebt ook mensen die tegen zijn. Ze vinden het geen fijn idee dat er na hun dood in ze wordt gesneden. Vaak zijn ze er tegen uit geloofsoverwegingen. Een derde groep mensen weet niet of ze donor willen zijn. Op een donor formulier kan je ervoor kiezen om de keuze om donor te zijn aan je nabestaanden over te laten.

Donor zijn

Er zit geen maximum leeftijd aan het donor zijn. De kwaliteit van de organen en weefsels zijn belangrijker. De donor moet geschikt zijn om zijn organen af te staan. Je hoeft niet perse in het ziekenhuis te overlijden om donor te zijn. Weefsels kunnen ook worden afgestaan als je thuis of bijvoorbeeld in een verpleeghuis overlijdt. Om als donor je organen af te staan moet je wel in het ziekenhuis liggen. De donor moet in de intensive care liggen om de organen in leven te houden. Alle organen hebben een bloed circulatie nodig om "in leven" te blijven. De meeste patienten zijn hersendood. Dit houdt in dat hun hersenen zuurstofgebrek hebben gehad waardoor de patient niet meer wakker kan worden. De hersenen vertonen geen activiteit meer. Het lichaam wordt door beademing nog in leven gehouden. Om deze manier blijven de organen goed in het lichaam. Wanneer ze namelijk uit het lichaam zijn gehaald blijven ze niet lang goed. Wanneer iemand hersendood is verklaard en hij is donor, dan wordt de donatie procedure in gang gezet. Of iemand donor is of niet is vastgelegd in het donor register.

Donatie procedure

Wanneer er een donor beschikbaar komt, meld de arts dat aan het orgaancentrum. Alle gegevens van patienten zijn daar opgeslagen. In deze gegevens staat:

• De bloedgroep

• Weefseltypering en Hla-systeem (dit zorgt ervoor dat het lichaam organen kan afstoten).

• Ziekte en de oorzaak ervan

• Urgentie, hoe hard de patient het orgaan nodig heeft.

De arts die een donor aanmeld, geeft aan het orgaancentrum alle nodige informatie zoals welke organen er beschikbaar zijn en de bloedgroep. Met deze gegevens gaat het orgaancentrum op zoek naar de perfecte match. Om als patient geschikt te zijn voor een donor moet je dezelfde bloedgroep en weefsels hebben. Verder wordt er gekeken naar:

• Lengte en gewicht. Er mag niet teveel verschil zitten tussen donor en patient.
• Urgentie.
• Wachtlijst. Wanneer twee patienten geschikt zijn voor een donor en ook allebei urgent zijn, dan wordt er gekeken wie er het langst op de wachtlijst staat.

Wanneer iemand geschikt is gevonden voor een transplantatie worden donor en patient klaar gemaakt voor de operatie.

De operatie

Een orgaantransplantatie is meestal niet zonder risico's. Ten eerste is het vaak een zware operatie, zoals een hart of longtransplantatie. En ten tweede komt er toch een vreemd orgaan in het lichaam van de patient. Het komt voor dat het lichaam niet goed reageerd op het orgaan van de donor. Het lichaam kan het orgaan gaan afstoten. Daarom is het belangrijk dat de Hla systemen van patient en de donor dicht bij elkaar liggen. Als dat het geval is, is de kans op afstoten het kleinst. Verder krijgt de patient medicijnen die het afstoten tegen gaan. Wanneer de operatie geslaagd is moet de patient herstellen, maar uiteindelijk zal hij weer een gewoon leven kunnen krijgen dankzij de donor.

Conclusie

In Nederland zijn niet zoveel mensen donor. Er is daarom al jaren een tekort aan organen. Veel mensen komen hierdoor onnodig te overlijden. Ook moeten mensen er echt heel erg aan toe zijn voordat ze in aanmerking komen voor een orgaan. Het is daarom belangrijk dat iedereen die er niks op tegen heeft zichzelf als donor aanmeldt. Op die manier kunnen er levens gered worden!