Het einde van België
Politieke crisis
De politieke crisis in België heeft één van zijn hoogtepunten bereikt. Het einde van België is een optie die meer en meer in de mond genomen wordt door de politici. Hoe is het nu zo ver kunnen komen en wat ligt aan de basis van het probleem?
Federaal België
Om de huidige structuur van België uit te leggen in een artikel van 500 woorden is onbegonnen werk. Maar om de problemen te begrijpen moet je toch de opdeling van het land kennen. Men spreekt van drie grote onderverdelingen.
De federale overheid:
De federale overheid is bevoegd voor defensie, buitenlandse zaken, economische en monetaire unie, pensioenen, ziekteverzekering,... in gans het land.
De gewesten:
Men ken het Vlaams gewest, het Waals gewest en het Brussels Hoofdstedelijk gewest. De gewesten zijn bevoegd voor grondgebied gerelateerde materies zoals huisvesting, landbouw, vervoer, energie,...
De gemeenschappen:
De gemeenschappen beslissen over persoonsgebonden materies: culturele aangelegenheden, sport, onderwijs, onderzoek, gezondheid, welzijn en taalgebruik. Elke taalgroep heeft zijn eigen gemeenschap. Er is de nederlandstalige, franstalige en duitstalige gemeenschap.
Elk gewest en elke gemeenschap heeft bovendien zijn eigen parlement en eigen regering. Dat zorgt voor een ingewikkeld, duur en log politiek apparaat.
Miljardenstroom
De discussie gaat zoals zo dikwijls in de politiek ook over geld. In Vlaanderen zorgt het goede werk van de Vlaamse regering ervoor dat er geen tekorten zijn op de begroting. Er kan echter nog veel bespaard worden op verschillende vlakken. Aan Waalse kant loopt het een stuk moeizamer. De miljarden die men daar tekort heeft worden onder het mom van solidariteit door de federale staat bijgepast. Hier wil de Vlaamse burger en de Vlaamse politiek een halt aan roepen. Ik geef enkele simpele voorbeelden ter verduidelijking.
- in Vlaanderen staan meer dan 600 flitspalen, in Wallonië staan er enkele tientallen. Toch wordt de opbrengst van de boetes evenredig verdeeld tussen beide gewesten.
- in Wallonië werkt 1 op 3 burgers voor de staat en is het ziekteverzuim groter dan in Vlaanderen. Toch neemt de waalse overheid hiertegen te weinig maatregelen en moet de federale overheid bijspringen met Vlaams geld.
Veel van deze voorbeelden zorgen voor een jaarlijkse miljardenstroom van Vlaanderen naar Wallonië. Vele politici beschouwen dit als het vullen van een bodemloos vat en eisen meer autonomie en meer bevoegdheden voor de Vlaamse regering. Ze vinden dat goed bestuur mag beloond worden met eigen financiële middelen. De waalse overheden zijn op dit vlak weinig bereid tot verandering hetgeen de Vlamingen nog meer naar een splitsing doet neigen.
Links vs rechts
Terwijl men in Vlaanderen overwegend rechts stemt, is dit in Wallonië eerder links. Beide politieke strekkingen verdedigen uiteraard de mening van hun achterban. Dit zorgt er stilaan voor dat de politieke visies loodrecht ten opzichte van mekaar komen te staan. En beide strekkingen moeten kunnen samenwerken op federaal niveau. Dat is hetgene dat momenteel op de helling staat. En als er op federaal niveau niet meer kan samengewerkt worden dringt een splitsing zich op.
Verfransing
De rand rond Brussel wordt meer en meer verfranst. Dit komt door het uitwijken van franstalige brusselaars, maar ook door het feit dat franstaligen in de provincie Vlaams-Brabant (de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde) op franstalige lijsten mogen stemmen. Ondanks dat het hooggerechtshof deze werkwijze als ongrondwettelijk beschouwt zijn de franstalige politici niet bereid dit gebied te splitsen. Tenzij er door de Vlamingen een hoge kostprijs wordt betaald. Zo eisen sommige franstaligen Vlaamse gemeenten op om een corridor van Brussel naar Wallonië te creëren. De politieke strijd gaat dus ook over stemmen en het beschermen van de vlaamse taal rond Brussel.
Het probleem Brussel
Een splitsing van het land zou misschien al gebeurd zijn zonder het probleem Brussel. Brussel ligt volledig binnen het grondgebied Vlaanderen maar wordt maar door 5 procent Vlamingen bewoond. Geen van beide partijen is bereid om Brussel te laten vallen. Er gaan dagelijks honderduizenden Vlamingen werken in Brussel en de stad telt talrijke Vlaamse instellingen en bedrijven. Brussel zorgt al decennia lang voor communautaire wrevel in de politiek.
Conclusie
Het einde van België is nog niet direct in zicht. En toestanden zoals tijdens de burgeroorlog in voormalig Joegoslavië moet men hier ook niet direct verwachten. Maar het is wel duidelijk dat een grondige hervorming van de staat nodig is. Langs Vlaamse kant wil men het vrijgekomen geld dankzij een goed beleid niet zien wegvloeien naar federale en waalse schulden. Langs Waalse kant zou een splitsing van bevoegdheden dan weer kunnen aanzetten tot een beter beleid. En er zijn ook politici die deze uitdaging willen aannemen. Maar de nieuwe politieke crisis zal voor een mager akkoord zorgen die alweer een nieuwe crisis in de kiemen draagt. Het huidige politieke klimaat zorgt er ook voor dat de gewone burger meer en meer het woord separatisme in de mond zal nemen. Vive la Belgique...l'union fait la farce