Wat houdt het fasensysteem van de ABU in

Inleiding

In de uitzendbranche wordt er gesproken van het fasensysteem. Dit is het rechtspositiesysteem voor uitzendkrachten, dat in de cao is geregeld. De meeste uitzendkrachten (grofweg 75%) vallen onder de ABU CAO. Hierom behandelt dit artikel specifiek het fasensysteem van de ABU. De fasen van de NBBU worden hier dus niet toegelicht.

Het fasensysteem van de ABU is onderverdeeld in drie fasen, simpelweg fase A, B en C. Hier wordt elke fase nader toegelicht.

Fase A

Iedere uitzendkracht start in fase A. Dit is de meest flexibele fase binnen de ABU CAO. Er zit geen maximum aan het aantal contracten dat het uitzendbureau je mag geven en het maakt niet uit voor welke opdrachtgever je werkzaam bent. Als de uitzendopdracht is afgelopen, dan is het contract ook automatisch afgelopen. Dit wordt het uitzendbeding genoemd. De uren die je gewerkt hebt, krijg je uiteraard betaald, maar zodra de opdracht is afgelopen (of wordt ingetrokken), zijn er geen loonverplichtingen meer. Het werkt ook andersom: als jij niet meer wilt werken, eindigt de opdracht. De uitzendkracht en de opdrachtgever hebben beide een variabele opzegtermijn. Deze is afhankelijk van hoelang de opdracht al loopt.

Fase A duurt 78 gewerkte weken, waarbij de nadruk ligt op ‘gewerkte’. Elke week dat je niet aan het werk bent, telt niet mee voor de opbouw van deze 78 weken. Heb je daarentegen slechts 1 uur gewerkt in een week, dan telt de hele week wel mee. Pas als je 26 weken niet gewerkt hebt voor het uitzendbureau, begint fase A opnieuw.

Het is mogelijk om in fase A minder flexibele contracten te krijgen. Vaak wordt deze wens vanuit de opdrachtgever aangegeven. De reden hiervan is meestal dat de opdrachtgever ervan verzekerd wil zijn, dat ze voor de hele opdracht dezelfde uitzendkracht kunnen gebruiken.

Fase A in het kort

  • Aantal uitzendovereenkomsten: Onbeperkt
  • Duur: 78 gewerkte weken
  • Fase onderbreking: Na 26 niet-gewerkte weken achter elkaar, begint fase A opnieuw.

Fase B

Zodra je in fase A 78 weken hebt gewerkt, stroom je automatisch door naar fase B. Als aan het einde van fase A de opdracht is afgerond, maar je gaat binnen 26 weken weer voor hetzelfde uitzendbureau aan de slag, dan start fase B alsnog. Fase B is minder flexibel dan fase A en geeft de uitzendkracht meer rechten en zekerheden.

In fase B zijn het aantal gewerkte weken minder van belang. Ook niet-gewerkte weken tellen mee met de opbouw van de fase. Fase B duurt altijd maximaal 2 jaar en maximaal 8 contracten. Afhankelijk van welk criteria het eerst bereikt is. Verder is er nog volledige flexibiliteit voor wat betreft de duur van de contracten. Heb je minder dan 13 weken niet gewerkt, dan tellen deze weken gewoon mee. Als je langer dan 13 weken achter elkaar niet gewerkt hebt, dan ga je terug naar het begin van fase B. Heb je langer dan 26 weken niet gewerkt, dan ga je terug naar het begin van fase A.

Uitzendovereenkomsten binnen fase B zijn vergelijkbaar met contracten voor bepaalde tijd. Deze lopen af op een vooraf afgesproken datum of op basis van een projectomschrijving (bijvoorbeeld bij vervanging van ziekte). Daarnaast staat er een urengarantie in (variërend van een x aantal uren per periode tot 40 uren per week). Als laatste is er sprake van loondoorbetaling, op basis van het aantal contracturen, bij onder andere ziekte of vroegtijdig aflopen van de opdracht.

Fase B in het kort

  • Aantal uitzendovereenkomsten: Maximaal 8
  • Duur: Maximaal 2 jaar
  • Fase onderbreking: Na 13 niet-gewerkte weken achter elkaar, begint fase B opnieuw. Na 26 niet-gewerkte weken achter elkaar, begint fase A opnieuw.

Fase C

In fase C worden contracten voor onbepaalde tijd afgesloten. Zodra je fase A en fase B volledig hebt doorlopen, dus minimaal 3,5 jaar gewerkt hebt voor een uitzendbureau, dan begint fase C. Als de opdracht aan het einde van fase B is afgerond, maar je gaat binnen 13 weken weer aan de slag voor hetzelfde uitzendbureau, dan start fase C alsnog.

Hoewel de contracten nu voor onbepaalde tijd zijn aangegaan en dus nog meer zekerheid bieden aan de uitzendkracht, zijn deze contracten uiteraard ook te ontbinden. Dit kan alleen als de wettelijke regels worden nageleefd, dus een ontslagvergunning via het UWV Werkbedrijf of de kantonrechter. De opzegtermijn is in principe een maand. In het contract kan je hiervan afwijken in het voordeel van de uitzendkracht.

Het is mogelijk dat de opdrachtgever de opdracht beëindigd. Op dat moment ben je niet meer werkzaam voor die opdrachtgever, maar je fase C contract bij het uitzendbureau blijft wel bestaan. Je ontvangt nog steeds (een gedeelte van je) salaris en moet daarom beschikbaar zijn voor vervangend werk. Als je werk weigert, dan kan op basis daarvan de loondoorbetaling stopgezet worden.

Fase C in het kort

  • Aantal uitzendovereenkomsten: 1 voor onbepaalde tijd
  • Duur: onbeperkt
  • Fase onderbreking: bij minder dan 26 niet-gewerkte weken achter elkaar, begint fase B opnieuw. Na meer dan 26 niet-gewerkte weken achter elkaar, begint fase A opnieuw.

Conclusie

Alle uitzendkrachten die onder de ABU CAO vallen, beginnen bij het aan het werk gaan voor een uitzendbureau in fase A. Fase A duurt 78 gewerkte weken en bij het doorlopen hiervan ga je automatisch over in fase B. Na 2 jaar in fase B gewerkt te hebben, stroom je door naar fase C: het contract voor onbepaalde tijd. Alleen door onderbrekingen langer dan een x aantal weken, afhankelijk van de fase, kun je terugvallen in het fasensysteem. Houd goed in de gaten hoeveel weken je gewerkt hebt en waar je recht op hebt. Het is niet vanzelfsprekend dat de uitzendbureau's dit standaard monitoren.