Delegatie bevoegdheden

Delegatie van bevoegdheden

In dit artikel zal ik omschrijven wat het begrip delegatie inhoudt aan de hand van de Algemene wet bestuursrecht (Awb).

Art. 10:13 Awb

Art. 10:13 Awb omschrijft delegatie als volgt:

“Onder delegatie wordt verstaan: het overdragen door een bestuursorgaan van zijn bevoegdheid tot het nemen van besluiten aan een ander die deze onder eigen verantwoordelijkheid uitoefent”.

Officiële termen

Degene die overdraagt wordt delegans genoemd, degene die de bevoegdheid ontvangt wordt delegataris genoemd.

De elementen van art. 10:13 Awb

In de eerste plaats moet er sprake zijn van een bestuursorgaan, voor een uitleg omtrent dit begrip bezoek het artikel Bestuursorganen; wettelijke definitie . Daarnaast moet het gaan om de overdracht van een bevoegdheid en tenslotte moet het gaan om ‘eigen verantwoordelijkheid’.

Wat houdt de overdracht van een bevoegdheid in? Overdracht wil zeggen dat de bestaande bevoegdheid in zijn geheel overgaat naar een ander bestuursorgaan. De delegans ‘geeft’ de bevoegdheid aan de delegataris, waardoor de delegans zelf niet meer over deze bevoegdheid beschikt. Dat de delegans de bevoegdheid verliest blijkt uit art. 10:17 Awb: “Het bestuursorgaan kan de gedelegeerde bevoegdheid niet meer zelf uitoefenen”.

Echter, het bestuursorgaan dat de bevoegdheid gedelegeerd heeft, kan deze bevoegdheid weer terugkrijgen op basis van art. 10:18 Awb: “Het bestuursorgaan kan het delegatiebesluit te allen tijde intrekken”.

De delegataris oefent deze verkregen bevoegdheid uit onder eigen verantwoordelijkheid. Eigen verantwoordelijkheid houdt in dat de delegataris zelf voor alle gevolgen aansprakelijk is, aangezien de delegataris de bevoegdheid overgedragen heeft gekregen heeft hij daarmee niet alleen alle bevoegdheden, maar ook verantwoordelijkheden mee gekregen.

Belang van delegatie

Delegatie is een belangrijk begrip in de Nederlandse wetgeving. Met behulp van delegatiemogelijkheden in wetten, kunnen bepaalde bevoegdheden aan andere organen dan de formele wetgever, dit is de regering - art. 42 lid 1 Grondwet - en de Staten-Generaal - art. 52 lid 1 Grondwet - te zamen, worden toebedeeld. Hierdoor wordt de werkdruk van de formele wetgever verlicht en wordt de verantwoordelijkheid op rechtsgeldige wijze overgedragen aan een ander orgaan.

Wanneer is delegatie mogelijk?

Zodra in een wettelijke regeling de term ‘bij of krachtens staat’ is delegatie mogelijk. Art. 10:15 Awb bevestigt dit doordat het stelt: “Delegatie geschiedt slechts indien de bevoegdheid daartoe bij wettelijk voorschrift is voorzien”.

Delegatie is echter niet mogelijk aan ondergeschikten, art. 10:14 Awb.

Invloed van het delegerende orgaan?

Zoals hierboven gesteld bestaat er eigen verantwoordelijkheid voor bestuursorgaan de delegataris. Toch is er nog een kleine rol voor bestuursorgaan de delegans, krachtens art. 10:16 Awb: “(1) Het bestuursorgaan kan ter zake van de uitoefening van de gedelegeerde bevoegdheid uitsluitend beleidsregels geven. (2) Degene aan wie de bevoegdheid is gedelegeerd, verschaft het bestuursorgaan op diens verzoek inlichtingen over de uitoefening van de bevoegdheid”.

Het eerste lid houdt in dat de delegans tegen de delegataris kan zeggen hoe hij in het algemeen van de bevoegdheid gebruik moet maken. Het tweede lid betekent dat de delegataris, zodra de delegans dit verzoekt, inlichtingen over de uitoefening van de bevoegdheid aan de delegans moet geven.

Korte samenvatting

Delegatie is de overdracht van bestaande bevoegdheden van delegans aan de delegataris, waardoor de delegataris een eigen verantwoordelijkheid krijgt, terwijl delegans nog beleidsregels kan geven en om inlichtingen kan verzoeken.