Welke soorten TBS zijn er

Inleiding

De term TBS hoor je geregeld voorbijkomen in het journaal. De nieuwslezer zegt dan bijvoorbeeld dat iemand is veroordeeld tot drie jaar cel en 2 jaar TBS. De afkorting TBS staat voor ‘’terbeschikkingstelling’’. Maar wat houdt deze strafmaatregel dan eigenlijk in? Wanneer krijgt iemand TBS opgelegd en welke soorten van terbeschikkingstelling zijn er hier in Nederland te onderscheiden?

Wat is TBS

Terbeschikkingstelling is een strafmaatregel die niet bedoeld is puur om mensen te straffen, zoals een gevangenisstraf. TBS is namelijk bedoeld om zware misdadigers met psychische ziektes of stoornissen te helpen. TBS wordt opgelegd als deze psychische stoornis verantwoordelijk of deels verantwoordelijk is geweest voor het gepleegde delict. Soms zijn de psychische stoornissen zo erg dat er wordt gezegd dat de dader niet toerekeningsvatbaar is en dus in feite geen schuld heeft aan het gepleegde misdrijf. Om te voorkomen dat een persoon alsnog (wellicht onbewust) de fout in gaat, kan TBS opgelegd worden. Deze maatregel is zowel goed voor de dader zelf, als voor de samenleving, die een stukje veiliger wordt door de behandeling van de persoon. Eén van de bekendste TBS-klinieken van Nederland is het Pieter Baancentrum in Utrecht.  

Soorten TBS

In het Nederlandse strafrecht worden twee soorten van TBS onderscheiden:

• met voorwaarden en
• met dwangverpleging.

Het is afhankelijk van het gepleegde misdrijf en de kans op herhaling welke soort TBS wordt gegeven.

TBS met voorwaarden

Deze is de lichtere vorm van de twee. De regels voor deze TBS’ers zijn minder streng. Zo worden ze niet tot verpleging gedwongen. Toch verblijven deze TBS’ers wel vaak in een kliniek. Dat de verpleging niet verplicht is, wil echter niet zeggen dat er helemaal geen regels zijn. Er zijn namelijk verschillende voorwaarden waar deze mensen zich aan moeten houden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een verbod op het gebruik van alcohol of drugs, mocht iemand hier een groot probleem mee hebben. De reclassering houdt zicht op de TBS’ers en kijkt of ze zich aan de gegeven aanwijzingen en voorwaarden houden.

TBS met dwangverpleging

De strengere vorm van TBS-behandeling is die met dwangverpleging. Zoals de naam al aangeeft, is het voor mensen aan wie deze verpleging is opgelegd verplicht om zich in een gesloten kliniek te laten behandelen. Naast deze verplichte behandeling voor de psychische stoornis, wordt aan de personen vaak ook de mogelijkheid geboden om een behandeling te nemen waarbij ze worden voorbereid op een terugkeer in de maatschappij. Dwangverpleging duurt gemiddeld genomen erg lang: maar liefst 9 jaar. Wanneer een persoon TBS krijgt opgelegd, is dat in eerste instantie altijd voor een duur van 2 jaar. Na die periode wordt de psychische situatie van de persoon nogmaals bekeken. De rechter kan dan bepalen om de TBS met 1 of 2 jaar te verlengen. Na die periode gebeurt dit nogmaals. Wanneer een TBS’er het niet eens is met de verlenging van zijn termijn, kan hij daar tegen in beroep gaan.

Conclusie

TBS is een verplegingsvorm in Nederland die samen met een gevangenisstraf aan een dader kan worden opgelegd. Er zijn twee vormen TBS: met voorwaarden en met dwangverpleging. De eerstgenoemde is een minder strenge vorm waarbij verpleging niet verplicht is. Bij dwangverpleging is de behandeling zoals de naam al doet suggereren, wel verplicht.

Bronnen afbeelding: Wikimedia Commons, Andrew Bardwell