Uitvinding Portugese kurkhelm is winst voor de motorsport

Inleiding

Portugal heeft 730.000 hectare kurkeikwouden en een grote kurkindustrie. Het bekendste exportproduct is de flessenkurk. Ook worden er veel bouwmaterialen van kurk geёxporteerd. Onderzoek laat zien dat een helm met bekleding van kurk veiliger is en een hoger incasseringsvermogen heeft dan een gewone helm. De kurkhelm is interessant voor vele sporten.

Tegenwoordig bestaan er talloze producten van kurk zoals tassen, petten, hoeden, riemen, kussens, hoezen voor iPad en tablets, fotolijstjes, slippers en zelfs schoenen en paraplu´s. Wellicht kan er in de nabije toekomst een nieuw object aan worden toegevoegd: de kurkhelm. Al lijkt deze helm op een normale motorhelm, het interne bekledingsmateriaal is van kurk. Waarom is dit een positieve ontwikkeling voor de motorsport?

Motorhelm van kurk

Kurkhelm is veiliger dan gewone helm

Wereldwijd maken fabrikanten vooral gebruik van polystyreen (oftewel piepschuim) bij het vervaardigen van helmen. Onderzoekers van de Universiteit van Aveiro in Portugal hebben het idee ontwikkeld om kurk te gebruiken in de motorhelm om de veiligheid van motorrijders te vergroten. Universitair docent en onderzoeker Ricardo Sousa is verbonden aan de “Departamento de Engenharia Mecânica” van de Universiteit van Aveiro. Als coördinator van dit project, en na een uitvoerige testfase, heeft hij kunnen concluderen dat kurk een groter vermogen heeft om klappen op te vangen dan polystyreen. Bovendien blijkt dit incasseringsvermogen onveranderd indien de motorrijder meerdere klappen tegen het hoofd te verwerken krijgt.

Kurkhelm op markt brengen

De onderzoekers willen de kurkhelm op de markt brengen en dat kan interessant zijn voor, met name, de sportwereld waar factoren als competitie, snelheid, het nemen van risico´s en veiligheid hand in hand moeten gaan. Verschillende sportbeoefenaars kunnen profijt hebben van een helm waarvan de binnenkant bekleed is met kurk. Denk hierbij bijvoorbeeld aan motorrijders, wielrenners, ruiters maar ook aan formule 1-coureurs en overige autocoureurs.

Bekledingsmateriaal van de helm: polystyreen versus kurk

De interne bekleding van een helm dient de klappen op te vangen. Tegenwoordig wordt deze bekleding bijna uitsluitend gemaakt van polystyreen (piepschuim). Het materiaal polystyreen is goedkoop en licht maar het grote nadeel is dat het, na de eerste grote klap, permanent van vorm zal veranderen met als gevolg dat het verdere incasseringsvermogen drastisch zal afnemen. De kurkhelm heeft in eerste instantie al een hoger incasseringsvermogen dan piepschuim maar ook indien er meerdere klappen na elkaar opgevangen moeten worden. Kurk heeft als eigenschap dat het, na één of meerdere harde klappen, de originele vorm grotendeels weer terugkrijgt. De onderzoeker Ricardo Sousa maakt de vergelijking met een champagnekurk die jarenlang samengeperst in de hals van een fles kan zitten maar vrijwel geheel de oorspronkelijke vorm terugkrijgt zodra de fles wordt geopend.

Wereldwijd worden wetten strenger om de veiligheid van motorrijders te verhogen. Als gevolg van de aangescherpte wetgeving is de piepschuimlaag in de helm steeds dikker geworden. Dit is esthetisch niet wenselijk.

Zoals al eerder genoemd is piepschuim heel licht. Kurk heeft als nadeel dat het, ten opzichte van piepschuim, zwaarder is. De bekleding van de kurkhelm bestaat derhalve uit een mengeling van kurk en piepschuim. Ten behoeve van bovenstaand project zijn de materialen kurk en piepschuim zodanig met elkaar vermengd dat de ideale hoeveelheden bereikt werden en het ideale evenwicht gevonden is tussen gewicht enerzijds en incasseringsvermogen anderzijds.

Industriële prototypes van de kurkhelm

Volgens projectcoördinator Ricardo Sousa werken de onderzoekers inmiddels samen met een bedrijf dat geïnteresseerd is in het vervaardigen van de eerste industriële prototypes van de kurkhelm.

Conclusies

Portugese onderzoekers ontwikkelen een helm waarvan de interne bekleding vervaardigd is van kurk. Gebruik van deze kurkhelm vergroot de veiligheid van motorrijders en van overige sportbeoefenaars zoals ruiters, wielrenners en autocoureurs.

Fabrikanten van helmen maken vooral gebruik van polystyreen (piepschuim), een licht en goedkoop materiaal. Een groot nadeel van polystyreen is dat het, na de eerste klap, permanent van vorm zal veranderen. Het incasseringsvermogen zal drastisch afnemen. De kurkhelm heeft daarentegen een hoger incasseringsvermogen dan piepschuim, ook indien er meerdere harde klappen na elkaar opgevangen moeten worden. Gezien het feit dat kurk zwaarder is dan piepschuim heeft men bij de uitvoering van dit project gekozen voor een mengeling van (hoeveelheden) kurk en piepschuim en is er een ideaal evenwicht gevonden tussen gewicht enerzijds en incasseringsvermogen anderzijds.

De onderzoekers willen de kurkhelm op de markt brengen. Volgens projectcoördinator Ricardo Sousa heeft een bedrijf interesse getoond om de eerste industriële prototypes van de kurkhelm te produceren.

Bron: Portugese kurkhelm

Andere interessante artikelen over Portugal