Hoe zal de aarde er in de toekomst uitzien

Inleiding

Mensen houden ervan om te fantaseren over hoe hun toekomst er uit zal komen te zien. Ga ik later trouwen, kinderen krijgen, nog een betere baan krijgen? Iedereen zal zich deze vragen weleens hebben gesteld. Dit kan echter nog een stuk verder worden doorgetrokken. Hoe zal onze aarde er bijvoorbeeld in de toekomst uitzien. Met ‘’toekomst’’ gaat het vaak over de langere termijn, aangezien veel processen op de aarde en in het heelal erg traag verlopen. Maar nog steeds kunnen we ons afvragen, hoe zal de aarde er in de toekomst uitzien?

Toekomstscenario’s

Als we over de toekomst van de aarde spreken, moeten we vaak erg ver vooruit kijken in de toekomst. Dat betekent dat onze ideeën over de toekomst van de aarde deels hypothetisch zijn. We weten namelijk nooit helemaal zeker of iets daadwerkelijk zal gaan gebeuren in de toekomst. Toch zullen onderstaande beschrijvingen een goed beeld geven van wat de aarde mogelijk te wachten staat.

Zon

De zon is van enorm belang voor het leven op aarde. De zon zorgt er namelijk voor dat de temperatuur op aarde aangenaam voor ons is om in te leven. Ook is de zon er verantwoordelijk voor dat planten fotosynthese kunnen uitoefenen. Door fotosynthese blijven planten in leven. Als er iets met de zon zou gebeuren, is het dus erg logisch dat wij op aarde daar veel van zullen merken.

Een eerste proces dat van grote invloed kan zijn op de aarde, is het versterkte broeikaseffect. Hierbij blijft energie en warmte dat uitgestraald is door de zon, op aarde hangen. Deze energie en warmte kunnen de aarde namelijk niet meer verlaten doordat een grote hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer het tegenhoudt. Door dit verhoogde ‘’gehalte’’ aan energie en warmte op aarde, stijgt de temperatuur. IJskappen zullen hierdoor langzaam smelten waardoor het waterpeil op aarde stijgt. Veel laaggelegen gebieden die slecht beschermd zijn, zullen hierdoor onder water komen te staan. Bangladesh bijvoorbeeld is zo’n risicogebied. Als er maar genoeg ijs smelt, is het goed mogelijk dat dit land in de toekomst verdwijnt. Het risico op overstroming van Nederland is een stuk kleiner, aangezien hier een goede kustverdediging is.

In de toekomst kunnen er ook verschillende dingen met de zon gebeuren die van grote invloed zullen zijn op de aarde. Het is namelijk zo dat de lichtkracht van de zon met de jaren heel langzaam toeneemt. Dit heeft te maken met chemische processen die in de zon plaatsvinden die steeds heviger plaats gaan vinden naarmate de zon ouder wordt. Naar schatting is over 3 miljard jaar de lichtkracht van de zon maar liefst 33% hoger dan nu. Dit zal er onder andere voor zorgen dat in de toekomst uiteindelijk alle oceanen op aarde geheel verdampen. De complexe levensvormen op aarde, zoals dieren en mensen, zullen hierdoor uitsterven. Ook zal het merendeel van de bomen en planten op aarde uitsterven. De zon zal blijven ‘’doorbranden’’ totdat hij uiteindelijk zijn gehele brandstofvoorraad, te weten waterstof, heeft opgebruikt. Naar schatting sterft de zon over 5 miljard jaar.

Tijdens het sterfproces zal de zon een groot deel van zijn massa verliezen, maar wel enorm in volume toenemen en ook een gigantische hoeveelheid energie uitstralen die ruim 2700 keer groter is dan nu (de zon heet op dat moment een rode reus). Voor de aarde kan dit twee dingen bedenken: of hij wordt verzwolgen door de zon en zal dus vergaan of al het leven op aarde zal doodgaan door de gigantisch hoge temperatuur die de zon uitstraalt.

Meteorietinslag

Waar altijd een kans op is, is dat de aarde geraakt zal worden door een meteoriet, asteroïde of ander ruimtepuin. Ook is het mogelijk dat een planeet in de buurt of de zon bijvoorbeeld in botsing komt met een ster. Hierbij zullen hele grote stukken puin vrijkomen die ook richting de aarde kunnen komen. De meeste stukken ruimtepuin verbranden in de atmosfeer van de aarde. De atmosfeer werkt dus als een hele goede beschermlaag. Sommige stukken ruimtepuin zijn echter te groot om geheel verbrand te worden in de atmosfeer. Dan kunnen ze in botsing komen met het aardoppervlak. De kans dat een asteroïde van dermate grootte op de aarde terechtkomt, dat het leven op de hele aarde uit zal sterven, is erg klein. Gemiddeld gebeurt dit een keer per 100 miljoen jaar. De laatste keer was zo’n 65 miljoen jaar geleden, waarbij onder andere de dinosauriërs uitstierven en het landschap drastisch veranderde. Wanneer zo’n grote asteroïde de aarde raakt, zal namelijk een enorme hoeveelheid energie vrijkomen. Hierbij zal het landschap onherkenbaar veranderen en er kunnen ook verwoestende vloedgolven worden veroorzaakt. Bovendien zal er bij de inslag erg veel puin vrijkomen en in de atmosfeer terechtkomen. Dit blokkeert het zonlicht waardoor de temperatuur op aarde ernstig zal dalen. Ook zullen veel planten sterven, zonlicht is voor hen namelijk essentieel om te kunnen overleven.

Het is echter ook mogelijk dat binnen nu en pakweg 5 miljard jaar de aarde in botsing komt met Mercurius, Venus of Mars. Dat komt doordat de banen die deze planeten om de zon afleggen, veranderen. Zo is het mogelijk dat de baan van de aarde uiteindelijk de baan van een andere planeet kruist. Een botsing tussen de aarde en een andere planeet zal ongeveer hetzelfde tot gevolg hebben als een meteorietinslag.

IJstijd

Verder is het ook nog mogelijk dat de aarde weer in een ijstijd terecht zal komen. Er zijn verschillende voorwaarden waaraan voldaan moet worden voordat de aarde in een ijstijd belandt. Zo moeten de continenten op bepaalde, gunstige plekken liggen. Ook moeten er bepaalde zeestromen aanwezig zijn en moet de aarde in een gunstige stand staan ten opzichte van de zon. Met al deze factoren rekening gehouden, is berekend dat de aarde over zo’n 25.000 jaar weer in een ijstijd zal komen. Wanneer dit het geval is, daalt de temperatuur op aarde en zullen op een groot deel van het aardoppervlak ijskappen voorkomen.

Beweging continenten

Ook kan er op aarde het een en ander veranderen met betrekking tot de ligging van de continenten. De continenten zijn namelijk constant in beweging door een proces dat platentektoniek genoemd wordt. De tektonische platen waaruit de aarde is opgebouwd bewegen namelijk altijd en nemen in deze bewegingen ook de continenten mee. Uit berekening is bijvoorbeeld naar voren gekomen dat ruim 200 miljoen jaar geleden alle continenten nog dicht bij elkaar lagen. Dit supercontinent werd Pangea genoemd. Er is dus berekend hoe de aarde er vroeger uitzag wat continenten betreft, maar er kan ook voorspeld worden hoe de continenten in de toekomst erbij zullen liggen.

Er zijn verschillende theorieën over de toekomstige ligging van de continenten. Een eerste theorie is dat het supercontinent Pangea Ultima (afbeelding) zal ontstaan. Bij deze situatie is Amerika weer teruggeschoven richting Europa en Afrika waarbij de Atlantische Oceaan verdwenen is. Er zal wel een nieuwe oceaan ontstaan rondom het nieuwe continent. Deze heeft zelfs al een naam gekregen: de Mega Pacifische Oceaan. Sommige wetenschappers denken dat over 250 miljoen jaar dit continent gevormd zal zijn. Het is erg goed mogelijk dat er dan nog steeds mensen op de aarde wonen. Een tweede theorie, is dat over 250 miljoen jaar niet Pangea Ultima is ontstaan, maar het supercontinent Amazië. In dit geval bewegen Noord- en Zuid-Amerika richting Azië. Hierbij zal de Grote Oceaan gesloten worden en dus verdwijnen.  

Conclusie

Er zijn veel dingen die in de toekomst kunnen gebeuren waardoor de aarde er compleet anders uit komt te zien dan nu. Zo kan het broeikaseffect de ijskappen doen smelten en kan het sterven van onze zon er zelfs voor zorgen dat onze aarde geheel zal verdwijnen. Dit is ook het geval bij een grote meteorietinslag. Minder ingrijpende veranderingen hebben te maken met de plaatbewegingen van de aarde en met de kans op het ontstaan van een nieuwe IJstijd. 

Bronnen afbeeldingen: Wikimedia Commons, NASA, Misterbiologist