Het leven in de schelp

Schelpen zoeken

Schelpen, je vindt ze bij tientallen op het strand. De een nog mooier dan de andere. Kinderen en vaak ook volwassenen maken er een sport van om de mooiste en opvallendste schelpen te zoeken. Menigeen heeft zo een plezierige dag op het strand doorgebracht. Ondanks dat de schelpen zo bekend zijn, is er vaak verrassend weinig kennis over hun voormalige bewoners.

Schelpdiersoorten

De schelpdieren waarvan je op het strand de schelpen terugvindt, behoren meestal tot de tweekleppige schelpdiersoorten. Deze schelpdieren worden ook wel bivalven genoemd wat de Latijnse naam is voor tweekleppigen. Heel soms vind je schelpjes die nog aan elkaar vast zitten maar meestal zijn ze al afgebroken.

Het uiterlijk van de verschillende bivalven kan sterk variëren. Zo heeft de Halfgeknotte strandschelp (Spisula subtruncata) een gladde, witte en soms wat rozige schelp. De Scheermes (Ensis ensis) heeft een zeer langwerpige, gladde, bruine schelp. Ben je wel eens op Texel geweest? Dan heb je vast wel eens de grote velden met lichtbruine, zeer onregelmatig gevormde schelpen aan de kade gezien. Deze schelpen behoren tot de Japanse oesters (Crassostrea gigas).

De levenscyclus van bivalven

Bivalven beginnen hun leven als kleine larfjes, zwevend in het water. De larfjes zijn nu nog microscopisch klein. Als je een larfje onder de microscoop zou bekijken, krijg je een minuscuul doorzichtig schelpje te zien. Larfjes die al een paar dagen oud zijn, kun je waarnemen als zeer kleine korreltjes die in het water zweven. De larfjes voeden zich met plankton. Na een aantal weken zijn de larfjes zo groot en zwaar dat ze naar de bodem van de zee zakken. De schelpdieren bevestigen zich aan de bodem of graven zich in zodat ze geen last hebben van stromingen. Veilig op de bodem leven de schelpdieren van voedingsstoffen die ze uit het water filteren. Hier groeien de jonge schelpdieren uit tot volwassen schelpdieren. Op de bodem van de zee leiden ze ongeveer 4 tot 5 jaar een rustig leven. Als de schelpdieren uiteindelijk van ouderdom sterven, vergaat hun lichaam. De schelpen zijn echter zo hard dat ze veel langer goed blijven. Op een gegeven moment krijgt de stroming ze te pakken en spoelen ze aan op het strand. Doordat de golven de schelpen vaak enkele keren meenemen, breken de twee helften meestal van elkaar af. Als je goed zoekt, zijn er echter altijd een paar schelpen die sterk genoeg waren om aan elkaar te blijven zitten.

Eetbaar?

Veel bivalven zijn eetbaar en zelfs erg lekker. Denk bijvoorbeeld aan mosselen en oesters. Deze schelpdieren zijn bekend bij het grote publiek. Maar wist je dat je bijvoorbeeld ook de Scheermes kunt eten? In veel landen is deze schelpdier gewoon in de supermarkt te koop. In Nederland zie je hem helaas wat minder maar voor wie goed zoekt, zijn ze zeker wel verkrijgbaar. Pas wel op met zelf schelpdieren te verzamelen voor consumptie. De schelpdieren die je in de zee vindt, kunnen virussen, bacteriën en andere soorten vervuilingen bevatten. Het is veiliger om het bij gekweekte soorten te houden. Deze soorten zijn gedurende hun leven goed in de gaten gehouden waardoor ze zeker veilig zijn om te eten.