Tien tips voor gezonde kippen

Wie een tijdje kippen houdt zal heel goed merken dat een kip die een beetje extra aandacht krijgt veel rustiger en gezonder is en meer eieren legt. Een kip heeft niet veel nodig maar met de tien volgende tips maak je van elke kip een blije kip.

1. Geef uw kip de ruimte

Een kip heeft een minimale hoeveelheid plaats nodig om niet gestresst te raken. Onderstaande tabel geeft de plaats aan die je nodig hebt per kip. Minder is af te raden, meer plaats mag natuurlijk altijd.

2. Zorg voor de juiste zitstokken

Een kip slaapt van nature op een tak. Zodra een kip zijn poten ontspant klemmen de tenen zich vanzelf rond de stok zodat het dier kan slapen zonder van zijn stokje te vallen. Niet elke stok voldoet als zitstok. De beste stokken hebben een vierkante of rechthoekige doorsnede met afgeronde hoeken en een voldoende breedte. Ronde stokken zitten niet comfortabel, vooral niet als ze te dun zijn. Een goede zitstok voor een krielkip heeft een doorsnede van 3 op 3 cm. Grote kippen slapen het best op zitstokken van 4 op 5 tot 7 op 7 cm.

3. Geef het juiste voer

Eén van de redenen waarom kippen zo waardevol zijn is het feit dat ze zoveel keukenafval kunnen verwerken. Een gezonde kip eet vrijwel alles, uitgezonderd, prei, uien en schillen van citrusvruchten. Met alle andere keukenrestjes doe je ze een groot plezier.

Ook onkruid en af een toe een handje gazonmaaisel zullen ze graag voor je opeten.

Legkippen krijgen best doorlopend legkorrel, af en toe een handje graan en wat keukenafval. Let er wel op om naast de legkorrel niet overdadig bij te voeren. Te dikke kippen zijn meer vatbaar voor ziektes en leggen minder of helemaal niet meer.

4. Zorg voor zuiver drinkwater

Wanneer legkippen meer dan 24 u niet kunnen drinken raakt de leg verstoord en kan het een hele tijd duren eer ze weer regelmatig een ei leggen. Kippen hebben doorlopend behoefte aan zuiver, fris drinkwater.

Let er ook op om in de winter regelmatig te controleren of het water in de drinkbak niet bevroren is. Voor je het weet hebben de dieren al enkele uren dorst. Maak de drinkemmer regelmatig goed schoon met warm water en een klein scheutje bleekwater.

5. Laat kippen een bad nemen

Zorg dat in de buitenren plaats is voor een kuiltje met droge zand. Kippen vinden het heerlijk om een uitgebreid stofbad te nemen. Vooral op warme zomerdagen kunnen de vogels zich uren in het warme zand wentelen. Als ze zich daarna flink uitschudden zijn hun veren weer schoon en vrij van parasieten. Een kip die nooit een stofbad kan nemen voelt zich als een mens die nooit kan douchen.

6. Zorg voor wat afleiding

Een gezonde kip houdt zich een groot gedeelte van de dag bezig met scharrelen en zoeken naar lekkere hapjes. Kippen in een voldoende grote ren met genoeg variatie staan bijna nooit stil en hebben daardoor ook niet de neiging om naar hun soortgenoten te gaan pikken of zichzelf de veren uit te trekken. Kippen die zich vervelen krijgen wel last van deze afwijkingen.

Als je denkt dat de kippen zich wat gaan vervelen kan je ze wat speelgoed bezorgen. De dieren blijven daardoor veel actiever en hebben minder stress.

Leuke speeltjes voor kippen

• Een krop sla zodanig opgehangen dat de kippen er net niet bijkunnen. Ze zullen uren bezig zijn met naar de lekkere blaadjes op te springen.
• Een schep halfverteerde compost vol met heerlijke pieren en kleine insectjes.
• Een stuk half vermolmd hout. Ook weer vol met beestjes.
• Een stukje boomstronk of een dikke, kronkelige tak in het hok. Kippen vinden het leuk om wat hoger te zitten.

Laat als het mogelijk is de dieren af en toe vrij loslopen in de tuin. Ze pikken daar heel veel ongewenste insecten weg en zorgen meteen voor wat bemesting. Als je ze vrijlaat een uurtje voor zonsondergang zullen ze zelf naar het hok terugkeren om te gaan slapen zodat je het hok daarna achter hen kan dichtdoen.

Dit is natuurlijk alleen mogelijk als je er tegen kan dat er af en toe eens een plantje sneuvelt of een stukje border omgewoeld wordt.

7. Werk met natuurlijke middeltjes

Er zijn een aantal goedkope natuurlijke middeltjes die heel bruikbaar zijn om kippen gezond te houden.

Een teentje look in het drinkwater

Als je altijd een teentje look in het drinkwater laat drijven zorgt dat voor een betere weerstand van de kip. De kippen zullen sterker zijn en minder vatbaar voor ziektes. Ververs de look als je het drinkwater ververst.

Varens in de legnesten

Gedroogde varens in de legnesten zijn een probaat middel tegen luizen en vlooien. Pluk de varens in de zomer en laat ze drogen zoals je hooi laat drogen. De gedroogde varens kan je dan bewaren en telkens toevoegen aan het nestmateriaal.

Azijn

Als je een nieuwe kip bij een toom oudere kippen plaatst die elkaar al langer kennen dan kan het vaak een hele tijd duren eer de nieuwe pikorde weer is ingesteld en de kippen elkaar opnieuw met rust laten. Soms loopt het zelfs helemaal uit de hand en wordt de nieuwe kip blijvend gepikt door de anderen. Een goede manier om een nieuwe kip ongemerkt te introduceren gaat als volgt: wacht tot de kippen op stok zitten en besproei ze dan met een nevel van water en azijn. Maak de dieren niet kletsnat, daar worden ze niet blij van. Besproei dan de nieuwe kip ook met het azijnmengsel en zet ze voozichtig tussen de andere kippen in het nachthok. Maak niet teveel licht. De kippen hebben nu allemaal dezelfde geur en de volgende ochtend duurt het enkele uren en dan is er een nieuwe pikorde ingesteld. De nieuwe kip is zo ongemerkt opgenomen in de groep.

8. Laat vleugels en bekken met rust

Probeer bij de aanschaf van een nieuwe kip een dier te kiezen met een volledige, niet afgebrande bek. Gelukkige kippen die voldoende ruimte hebben pikken elkaar niet. Als je ervoor zorgt dat de eieren niet te lang blijven liggen en dat de kippen nooit volledige, lege eierschalen te zien krijgen zullen ze ook de eieren met rust laten. De bekken afbranden is dus nergens voor nodig en bezorgt de kip alleen maar veel leed. Als een kip de neiging heeft om over de draadafsluiting te vliegen kan je voorzichtig enkel grote vleugelveren afknippen. Knip aan één vleugel een stuk of vijf pennen weg. Zorg dat je niet in het vlees van de kip knipt en laat de voorste vleugelpen staan, dan zie er er niet veel van als de kip weer gewoon rondloopt. Door het afknippen van de pennen aan één kant van het lichaam is de kip uit balans als ze wil opstijgen en geeft ze het vliegen gauw op.

9. Ga niet voor massa-productie

In de handel worden kippen na één jaar al geslacht omdat ze het tweede jaar iets minder eieren leggen. In de praktijk zal je merken dat twee- en driejarige kippen weliswaar iets minder leggen, maar dat je zelfs van een oudere kip nog regelmatig een eitje kan verwachten. Een kip kan in haar leven een beperkt aantal eieren leggen. Ze heeft daarvoor voldoende uren licht nodig. Bij te korte dagen, in de winter stopt de leg een tijdje. Je kan dat voorkomen door het licht bij de kippen aan te doen 's avonds, maar de totale hoeveelheid eieren per kip zal toch gelijk blijven. Ze zullen alleen enkele jaren vroeger stoppen met leggen. Wie dus alleen maar kippen houdt voor het plezier en de eieren er gewoon bijneemt laat de dieren in de winter gewoon doen waar ze zin in hebben en laat de bijverlichting achterwege.

10. Jaag uw kippen niet op

Als het nodig is om een kip te vangen om bijvoorbeeld de vleugels te knippen of om te controleren op ongedierte doe je dat best op een rustige manier. Drijf de kip langzaam naar een hoekje waar ze moeilijk kan ontsnappen en benader haar dan met opgeheven armen. De kip gaat dan instinctief in elkaar gedoken zitten. Je kan dan rustig dichterbij komen en ze pakken met een laatste, snelle grijpbeweging.

Als dat niet meteen lukt blijf dan niet proberen en wacht tot de dieren in het nachthok zitten. Een kip op stok laat zich heel gemakkelijk oppakken en ook weer terugzetten. Zo kan je de dieren controleren zonder teveel stress.